Sáng 8/8, sau phần khai mạc, Tòa án nhân dân TP. Cần Thơ đã trả hồ sơ cho điều tra để định giá lại tài sản thế chấp liên quan vụ án, vì xuất hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ. Đây là lần thứ 3 tòa trả hồ sơ cho điều tra, một vụ án được đánh giá “đặc biệt nghiêm trọng”, cáo buộc ông Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân và 5 người khác gây thiệt hại cho Agribank trên 303 tỉ đồng.
Kết luận “Thanh tra về việc chấp hành pháp luật về chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác của Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ” số 978/KL-TTCP ngày 22/6/2018 của Thanh tra Chính phủ, do cha của Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân là ông Nguyễn Văn Kịch cung cấp cho Hội đồng xét xử. Tại tòa, Chủ tọa Hội đồng xét xử hỏi ông Kịch từ đâu có bản kết luận của Thanh tra Chính phủ? Ông Kịch trả lời: từ các cơ quan báo chí.
Chủ tọa Hội đồng xét xử hỏi ý kiến của đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP. Cần Thơ. Vị đại diện phát biểu, kết luận của Thanh tra Chính phủ chưa công bố chính thức nhưng có giá trị tham khảo. Nội dung trong kết luận của Thanh tra Chính phủ cho thấy sự biến động giá bất động sản những năm qua rất lớn, làm tăng giá tài sản thế chấp để vay tiền của các bị cáo và đây là yếu tố có lợi cho các bị cáo. “Đề nghị Hội đồng xét xử xem xét yếu tố có lợi cho bị cáo để ra quyết định phù hợp pháp luật”, vị đại diện nói.
Nhiều luật sư tham gia phiên tòa cũng đề nghị Hội đồng xét xử cho định giá lại tài sản thế chấp để đánh giá đầy đủ hậu quả của vụ án, từ đó có phán quyết đúng. Hội đồng xét xử hội ý và tuyên, vì xuất hiện tài liệu mới là kết luận của Thanh tra Chính phủ có thể làm thay đổi bản chất vụ án nên trả hồ sơ cho điều tra để định giá lại tài sản thế chấp. Quyết định trả hồ sơ nói rõ, định giá lại tài sản thế chấp ở thời điểm hiện nay.
Lần trả hồ sơ trước, sáng 2/5 sau 8 ngày xét xử, tòa yêu cầu điều tra định giá lại tài sản thế chấp tại thời điểm khởi tố vụ án. Sau đó, điều tra bổ sung đã định giá lại tài sản ở một số tỉnh, còn ở TP. Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng cho rằng “đã đảm bảo” nên không định giá lại. Căn cứ vào đó, cáo trạng thứ 3 của Viện kiểm sát nhân dân TP. Cần Thơ ký ngày 9/7/2018, giữ quan điểm cáo buộc ông Nhân và các bị cáo khác nâng khống tài sản thế chấp để vay tiền của Agribank Cần Thơ, gây thiệt hại cho ngân hàng trên 303 tỷ đồng.
Cáo trạng truy tố tội “Vi phạm qui định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” với 6 người. Gồm ông Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân (Giám đốc Công ty Tây Nam), Phạm Tường Thi (nguyên Giám đốc Công ty Tân Tiến), Nguyễn Văn Đạt (nguyên nhân viên Công ty Tân Tiến) và 3 ông ở Agribank Cần Thơ là Lê Thanh Hải, Trần Huy Liệu, Bùi Tuấn Anh (nguyên Giám đốc, Phó giám đốc, Trưởng phòng Tín dụng).
Thế nhưng, như Ánh Sáng và Cuộc Sống đã thông tin, thời điểm này xuất hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ, cho biết giá thị trường nhà đất lớn gấp nhiều lần giá trong định giá tố tụng vụ án. Một khu đất là tài sản thế chấp trong vụ án ở số 12, Nguyễn Trãi (Ninh Kiều, Cần Thơ) rộng 2.574,6 m2, mua đấu giá đất công vào ngày 7/9/2012 với 104.033.000.000 đồng. Cáo trạng cho rằng: khu đất “tại thời điểm thế chấp tháng 10/2012, có giá trị là 104.033.000.000 đồng, tại thời điểm định giá tháng 12/2016, có giá trị là 107.618.280.000 đồng” nhưng được nâng khống lên giá cao để vay tiền và “gây thiệt hại cho Agribank Việt Nam số tiền là 61.861.249.428 đồng”.
Khu đất số 12, Nguyễn Trãi trong kết luận của Thanh tra Chính phủ lại xác định: “Nếu căn cứ vào bảng giá đất do UBND TP. Cần Thơ ban hành năm 2010 thì vị trí đất trên có giá là 11.760.000 đồng/m2, năm 2012 có giá là 26.600.000 đồng/m2 (đất sản xuất kinh doanh), như vậy hệ số biến động giá đất do UBND TP. Cần Thơ ban hành là 2,26 lần (26.600.000 đồng/11.760.000 đồng). Với mức biến động giá đất như vậy thì mức giá khởi điểm phải là 233.000.000.000 đồng (chênh lệch 129.000.000.000 đồng) cao hơn nhiều so với giá trúng đấu giá”. Như thế, khu đất lúc thế chấp để vay tiền, việc định giá là đúng với giá thị trường, chứ không phải kê khống.
Tương tự, đối diện khu đất số 12 là siêu thị Citimart tại số 51 Nguyễn Trãi, diện tích đất 2.939 m2, mua đấu giá 104 tỷ đồng và thế chấp vay tiền ngân hàng, bị cáo buộc nâng khống giá trị để gây thiệt hại cho ngân hàng hơn 143 tỷ đồng. Nhưng nếu tính giá thị trường theo Thanh tra Chính phủ thì cũng không có việc kê khống khi thế chấp vay tiền và bây giờ nếu được phát mãi để thanh lý hợp đồng tín dụng, có khả năng trả nợ.
NGỌC HUYỀN
