Chiếu sáng đô thị đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn, cải thiện tầm nhìn và tạo điểm nhấn thẩm mỹ cho thành phố. Tuy nhiên, các hệ thống chiếu sáng truyền thống còn nhiều hạn chế như tiêu hao năng lượng lớn, chi phí bảo trì cao và không thể tự điều chỉnh theo điều kiện thực tế. Với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là học máy và thị giác máy tính, việc quản lý chiếu sáng đang trở nên thông minh, hiệu quả và bền vững hơn.
Hệ thống chiếu sáng truyền thống thường hoạt động theo lịch cố định mà không tính đến lưu lượng giao thông hay điều kiện môi trường. Điều này dẫn đến tình trạng lãng phí năng lượng khi đèn hoạt động tối đa vào giờ thấp điểm hoặc khi có ánh sáng tự nhiên. Ngoài ra, việc bảo trì chỉ được thực hiện khi đèn hỏng, gây gián đoạn và tốn kém. Bên cạnh đó, hệ thống chiếu sáng hiện nay chưa thể điều chỉnh ánh sáng theo nhu cầu thực tế như tăng sáng trong thời tiết xấu hoặc ở khu vực đông người.
AI đang thay đổi cách vận hành chiếu sáng đô thị bằng cách phân tích dữ liệu thời gian thực để tối ưu hiệu suất và giảm chi phí. Một trong những ứng dụng quan trọng là điều khiển chiếu sáng thông minh. Hệ thống AI có thể tự động điều chỉnh độ sáng dựa trên lưu lượng giao thông, thời tiết và khung giờ. Ví dụ, thành phố Los Angeles đã triển khai hệ thống chiếu sáng AI giúp tiết kiệm đáng kể năng lượng.
Bảo trì dự đoán cũng là một giải pháp quan trọng, trong đó AI phân tích dữ liệu từ cảm biến để dự đoán thời điểm hỏng hóc, giúp thay thế trước khi xảy ra sự cố. Điều này giúp giảm thời gian gián đoạn và chi phí sửa chữa. Singapore đã ứng dụng công nghệ này và giảm 20% chi phí bảo trì đèn đường.
Ngoài ra, AI giúp tối ưu hóa năng lượng bằng cách học thói quen sử dụng để điều chỉnh ánh sáng phù hợp, góp phần vào sự bền vững môi trường. Tại Chicago, hệ thống chiếu sáng thông minh đã giúp giảm 25% tiêu thụ điện năng. Bên cạnh đó, AI còn có thể tích hợp với hệ thống giám sát để phát hiện tai nạn và điều chỉnh ánh sáng hỗ trợ phản ứng khẩn cấp, tăng cường an toàn cho người dân.
Không chỉ dừng lại ở hiệu suất, AI còn góp phần làm đẹp đô thị bằng cách tạo ra hiệu ứng ánh sáng động cho các sự kiện và lễ hội. Hệ thống chiếu sáng thông minh có thể thay đổi theo thời gian thực để tạo ra trải nghiệm hấp dẫn cho cư dân và du khách. Đồng thời, AI còn giúp kiểm soát ô nhiễm ánh sáng bằng cách quản lý hướng và cường độ ánh sáng, hạn chế tình trạng sáng tràn không cần thiết và bảo vệ bầu trời đêm.
Dù mang lại nhiều lợi ích, việc ứng dụng AI vào chiếu sáng đô thị cũng gặp không ít thách thức. Chi phí đầu tư ban đầu khá cao do cần lắp đặt cảm biến và nâng cấp hệ thống. Việc bảo mật dữ liệu cũng là một vấn đề quan trọng, đòi hỏi quy trình quản lý chặt chẽ để đảm bảo an toàn thông tin thu thập từ cảm biến. Ngoài ra, hệ thống AI cần được cập nhật và huấn luyện liên tục để duy trì độ chính xác. Sự chấp nhận từ đội ngũ quản lý và bảo trì cũng là một yếu tố quan trọng, khi họ đã quen với quy trình thủ công truyền thống.
Tuy nhiên, xét về lâu dài, những lợi ích mà AI mang lại là rất đáng kể. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, chiếu sáng đô thị thông minh sẽ trở thành xu hướng tất yếu, giúp tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí vận hành và tạo nên những thành phố hiện đại, bền vững hơn.
https://hoichieusangvietnam.org.vn/ung-dung-ai-trong-chieu-sang-do-thi/
