Tháng 5/2023, ngành điện đã đón nhận tin vui khi Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII) được Chính phủ phê duyệt. Sau quy hoạch điện VIII, thị trường năng lượng mặt trời ở nước ta có nhiều chuyển biến, trong đó tiềm năng phát triển năng lượng mặt trời trong tương lai là rất cao.
Thị trường điện mặt trời sau quy hoạch điện VIII
Thị tường năng lượng mặt trời Việt Nam sau quy hoạch điện VIII là một chủ đề hội thảo trong triển lãm Năng lượng tái tạo Việt Nam 2023 (The Future Energy Show Vietnam & The Solar Show Vietnam) vừa diễn ra sáng 12/7. Tại đây các chuyên gia đã cùng ngồi lại với nhau nhằm tìm ra hướng phát triển tốt nhất của năng lượng tái tạo Việt Nam.

Tổng công suất các nguồn điện năng lượng mặt trời sinh khối đạt 20.165 MW chiếm 26,4% trên tổng công suất nguồn 77.800 MW và chiếm 12.95% tổng sản lượng điện toàn hệ thống. Tổng công suất điện mặt trời là 16.506 MW, chiếm 21,2% trên tổng công suất và chiếm 9,51% tổng sản lượng điện toàn hệ thống. Tổng công suất điện mặt trời mái nhà là 7.755 MW, chiếm 10% trên tổng công suất.
Với tỷ lệ % chiếm khá lớn, điện mặt trời vẫn đang là một nguồn năng lượng quan trọng mà Chính phủ và các nhà đầu tư đang hướng đến. Tuy nhiên sự phân bố và quy định còn nhiều vướng mắc, việc đầu tư và điện mặt trời vẫn đang là dấu hỏi cho các nhà đầu từ trong nước và quốc tế.
Theo ông Lưu Minh Tiến – Chuyên gia điện mặt trời SEV cho biết “Điện mặt trời ở Việt Nam đang có các hạn chế nhất định trong đó là việc phát triển quá nhanh các loại hình điện mặt trời, vượt quá nhu cầu sử dụng thực tế, cụ thể có 7.700 MW quy mô trên 1MW đưa vào vận hành cuối năm 2020, tập trung chủ yếu ở miền Trung và miền Nam. Tính đồng bộ trong phát triển nguồn và lưới điện còn hạn chế không kịp giải tỏa hết công suất nguồn điện”.
Điện mặt trời tập trung chủ yếu ở những vùng phụ tải thấp, không có nhu cầu tiêu thụ tại chỗ, gây mất cân đối trong quá trình điều độ, vận hành hệ thống và ảnh hưởng độ tin cậy cung cấp điện. Tốc độ phát triển nhanh, doanh nghiệp chưa có kinh nghiệm đầu tư, xây dựng, quản lý và vận hành. Nhiều dự án chưa đầy đủ pháp lý như PCCC, giấy phép xây dựng, môi trường… ông Tiến cho biết thêm.
Xu thế và tiềm năng của điện mặt trời trong tương lai
Theo nhận định của các chuyên gia xu thế phát triển điện mặt trời trong tương lai có nhiều thay đổi, thứ nhất chuyển dịch sang các nguồn năng lượng xanh, sạch diễn ra mạnh mẻ, khách quan, tất yếu và không thể đảo ngược trên toàn cầu. Thứ hai, chuyển đổi năng lượng nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và mục tiêu khí hậu. Thứ ba, sự phát triển của công nghệ, cải tiến công nghệ đặc biệt trong lĩnh vực điện mặt trời sẽ tác động vào năng lượng mặt trời. Thứ tư, thị trường nguồn cung cấp sản phẩm ngày càng lớn dẫn đến giảm giá thành đầu tư hệ thống.

Cũng tại hội thảo, các chuyên gia đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia có tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo tốt nhất, đặc biệt là năng lượng mặt trời. Nguyên nhân chủ yếu là do nước ta có nhiều khu công nghiệp, tính đến cuối năm 2020, Việt Nam có 361 khu công nghiệp, khu chế xuất với tổng diện tích quy hoạch 114.000 ha, diện tích giao đất và đưa vào sử dụng là 90.800 ha. Theo chính sách quy hoạch mới thì tới năm 2030 Việt Nam dự kiến tăng thêm 115.00 ha đất giành cho khu công nghiệp với khoảng 558 khu công nghiệp, khu chế xuất.
Với diện tích lớn như hiện nay, việc phát triển điện mặt trời ở các khu công nghiệp, khu chế xuất đang rất tiềm năng. Nếu chuẩn bị tốt các thủ tục cần thiết thì trong tương lai Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn sử dụng năng lượng tái tạo, giảm áp lực cho lưới điện quốc gia.
Hữu Vũ (Theo terrapinm.com)