Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ lại làm việc với gia đình ông Trần Văn Khương ở ấp 5, thị trấn Long Phú (huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng) về mảnh đất cho thông gia mượn 36 năm trước. Sau buổi làm việc, ông Khương 83 tuổi nói: “Giải quyết mảnh đất cho mượn này chính quyền huyện và tỉnh đã ban hành chục quyết định từ lúc tôi còn trẻ khỏe, bây giờ đã già yếu bệnh tật vẫn khổ sở nuôi hy vọng sự thật được tôn trọng”.
Chứng cứ rõ ràng về mảnh đất
Quá trình giải quyết mảnh đất ông Khương cho mượn, UBND tỉnh Sóc Trăng từng báo cáo xin ý kiến Thường trực Tỉnh ủy. Qua đó nhìn nhận, mảnh đất cho mượn nằm trong đám đất ngang 33 m, dài 19 m do ông Khương mua của bà Diệp Thị Cảnh năm 1974, có chính quyền chế độ cũ chứng nhận ngày 18/2/1974.
Các nhân chứng ở địa phương như ông Đỗ Văn Ba, Nguyễn Văn Quới, Tiêu Hồng Vinh, Lâm Kên, Lâm Khách… đều khẳng định việc ông Khương mua đất của bà Cảnh. Ông Nguyễn Văn Quới (Chủ tịch UBND xã Long Phú thời điểm 30/4/1975) xác nhận: “Hồi mới tiếp thu, tôi biết ông Khương có thửa đất mua của bà Cảnh, phía sau giáp hàng rào kẽm gai của Đồn Nhà Lầu, phía trước giáp đường đi Lịch Hội Thượng”.
Về con đường đi Lịch Hội Thượng, ông Khương kể: “Con đường có từ chế độ cũ đến nay vẫn nguyên vẹn. Đất tôi mua của bà Cảnh, ngang theo đường 30 m, sâu vô 19 m tính từ mé đường”.
Hồ sơ ở huyện và tỉnh còn lưu tình tiết, năm 1984, vợ chồng bà Trần Thị Én và ông Nguyễn Quốc Cường (đều là cán bộ huyện Long Phú) mới lấy nhau chưa có chỗ ở nên hỏi mượn ông Khương một mảnh đất để cất nhà. Ông Khương chưa đồng ý thì cụ Trần Văn Chương là cha của bà Én (và là thông gia với cha ông Khương) đến hỏi, ông Khương “nể tình thông gia” nên cho vợ chồng bà Én mượn 90 m2 đất làm nhà ở tạm với thời gian 4-5 năm, cam kết khi nào ông Khương cần sử dụng thì vợ chồng bà Én trả lại.
Sau này, vào ngày 26/9/1999, cụ Trần Văn Chương và các ông nhân chứng Trần Văn Kế, Tiêu Hồng Vinh, Nguyễn Bảy ký xác nhận tình tiết mượn đất nêu trên vào tờ tường trình của ông Khương. Tờ tường trình được xác nhận có đoạn: “Năm 1984, vợ chồng cô Én mới lập gia đình có đến hỏi mượn đất cất nhà nhưng tôi chưa cho. Lúc bấy giờ, cô Én mới nhờ cha ruột Trần Văn Chương và anh rể Trần Văn Kế đến hỏi một lần nữa, tôi nể tình thông gia đồng ý cho vợ chồng cô Én mượn nền ngang 4,7 m, dài 19 m để cất nhà ở tạm một thời gian từ 4-5 năm rồi trả lại, nhưng đến nay ý định cô Én chiếm đoạt luôn đất của tôi”.
Giấy photo, giải quyết vòng vo
Năm 1989, ông Khương muốn lấy lại đất để làm nhà cho con, thì vợ chồng bà Én không trả, cho rằng ông Khương đã “bán phần đất” cho bà từ năm 1981 giá 1 triệu đồng. Chứng cứ bà Én đưa ra là tờ giấy photo. Vụ tranh chấp đất phải nhờ chính quyền giải quyết.
Làm việc với chính quyền, bà Én khai là bản chính giấy mua bán đã bị mất và lỗi do ông Trần Văn Quang (Phó Chánh Thanh tra huyện Long Phú lúc đó). Bà Én đưa ra tờ giấy xác nhận của ông Quang với nội dung là ông có nhận tờ giấy mua bán đất giữa ông Khương với bà Én, nhưng làm mất. Sau này, ông Quang thừa nhận tờ giấy mà ông viết xác nhận cho bà Én là không đúng sự thật và cũng vì tờ giấy đó mà ông đã bị kỷ luật.
Nói về tờ giấy mua bán đất do bà Én đưa ra, ông Khương khẳng định, bà Én tự viết rồi cắt chữ ký của ông dán vào đem photo. Đặc biệt, theo nội dung tờ giấy photo, bà Én mua mảnh đất 90 m2 giá 1 triệu đồng vào thời điểm năm 1981 theo ông Khương là quá vô lý. “Thời điểm đó, 1 triệu đồng có thể mua được 3.000 lượng vàng, trong lúc mảnh đất chỉ mấy chỉ vàng”, ông Khương nói.
Chính quyền địa phương giải quyết khá lòng vòng. Huyện ra nhiều quyết định, đáng kể là Quyết định số 378/QĐ ngày 8/4/2003 của Chủ tịch UBND huyện Long Phú “công nhận phần đất ngang 4,7 m, dài 14,5 m tính từ tim lộ bà Én đã cất nhà là đất của ông Khương”, còn phần đất ngang 5m, dài 10m phía sau là “đất gốc của bà Mã Thị Bê đã nhượng cho bà Én” và bác yêu cầu của ông Khương đòi 50 m2 này. Ngày 7/3/2005, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng có Quyết định số 31/QĐ cho rằng “phần đất ngang 5,1 m, dài 14,5 m tranh chấp là đất thuộc Nhà nước quản lý, bà Én không có chỗ ở thì tạm thời được sử dụng”, còn “phần đất ngang 5 m, dài 10 m liền kề sau là đất do bà Én chuyển nhượng của bà Bê”. Tuy nhiên, Quyết định số 31/QĐ này đã bị “thu hồi” bằng Quyết định số 10/QĐ ngày 20/2/2009 của Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng để “công nhận Quyết định 378/QĐ của Chủ tịch UBND huyện Long Phú” trả cho ông Khương phần đất phía trước, phần sau thì không. Sau đó, ngày 28/7/2009, UBND tỉnh Sóc Trăng ra thông báo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh “mời ông Khương lên giải thích”. Tuy nhiên, ông Khương vẫn khiếu nại.
Ông Khương phân tích: “Chỉ công nhận đất của tôi ở phía trước nhưng tính từ tim lộ là phi thực tế, bởi làm sao cho mượn đất làm nhà từ giữa con lộ được? Phi thực tế như thế để cho rằng phần đất phía sau bà Én mua của ông Bê nhưng cũng không đưa ra được bất cứ chứng cứ nào là cố tình lấy 50 m2 đất của tôi”.
Tại buổi làm việc với Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Sóc Trăng ngày 30/9/2009, bà Én trình bày: “Khi cơ quan chức năng yêu cầu cung cấp giấy tờ tôi không còn, vì năm 1997, tôi đã giao giấy mua bán đất do tôi viết không có xác nhận của chính quyền cho ông Quang là Phó Chánh Thanh tra huyện Long Phú làm thất lạc”. Còn ông Khương khẳng định: “Toàn bộ phần đất bà Én đang sử dụng đều mượn của tôi, nằm gọn trong đám đất tôi tạo lập từ năm 1974, nếu bà Én có giấy mua bán đất gốc thì tôi sẽ rút đơn khiếu nại”.
Thanh tra Chính phủ lại về làm việc
Năm 2013, một Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ đã về Sóc Trăng làm việc. Ngày 17/1/2013, ông Khương cung cấp biên lai nộp thuế toàn bộ diện tích đất của ông, gồm cả phần đất cho bà Én mượn, và “đề nghị các cơ quan chức năng làm rõ bà Bê có đất chỗ nào để bán cho bà Én”.
Ngày 6/8/2014, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Công văn số 73/CTUBND-KN khẳng định nội dung giải quyết tại Quyết định số 10/QĐKN-CTUBND ngày 10/02/2009 là đúng, yêu cầu hai bên chấm dứt khiếu nại. Tuy nhiên, cả ông Khương và bà Én vẫn khiếu nại.
Tháng 7/2020, một Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ lại về Sóc Trăng làm việc. Sáng 9/7/2020, gia đình ông Khương trình bày nguồn gốc đám đất, quá trình sử dụng, nộp thuế, nể tình thông gia cho mượn một phần và hành trình khiếu nại đòi đất cho mượn đến cuối đời chưa xong với chứng cứ giấy tờ cụ thể. Tổ công tác ghi nhận nội dung khiếu nại, thu thập tài liệu chứng cứ và hứa sẽ có kết luận để cùng tỉnh Sóc Trăng giải quyết dứt điểm.
TUẤN ANH-SÁU NGHỆ
 về mảnh đất...){kind=link}