Tạp chí Ánh Sáng và Cuộc Sống nhận được thư của một số doanh nghiệp và bạn đọc phản ánh việc Bệnh viện Mắt Trung ương vừa phê duyệt kế hoạch mời thầu mua sắm thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu năm 2021 có dấu hiệu lựa chọn sản phẩm chất lượng thấp với giá cao. Nội dung chính của phản ánh như sau.
Quy định của Bộ Y tế
Doanh nghiệp bạn đọc cho biết, trong đấu thầu trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập, ngày 10/7/2020, Bộ Y tế có Thông tư số 14/2020/TT-BYT quy định một số nội dung về phân nhóm theo chất lượng. Điều 4 quy định về phân nhóm và việc dự thầu vào các nhóm của gói thầu trang thiết bị y tế: “Gói thầu trang thiết bị y tế có thể có một hoặc nhiều chủng loại trang thiết bị y tế và mỗi chủng loại trang thiết bị y tế có thể được phân chia theo các nhóm”. Gồm 6 nhóm từ Nhóm 1 có chất lượng và uy tín cao nhất đến Nhóm 6 có chất lượng và uy tín thấp nhất.
Theo đó, “Nhóm 1 gồm các trang thiết bị y tế đáp ứng đồng thời các tiêu chí sau đây: Được ít nhất 2 nước trong số các nước thuộc Phu ̣lục số 1 kèm theo Thông tư này (sau đây gọi tắt là nước tham chiếu) cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do; Sản xuất tại nước tham chiếu hoặc sản xuất tại Việt Nam”.
Đến Nhóm 3 “Gồm các trang thiết bị y tế đáp ứng đồng thời các tiêu chí sau đây:
Được ít nhất 1 nước tham chiếu cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do; Sản xuất tại nước tham chiếu hoặc sản xuất tại Việt Nam”. Nhóm 5 chỉ “Gồm các trang thiết bị y tế đáp ứng đồng thời các tiêu chí sau đây: Có số lưu hành tại Việt Nam (bao gồm cả các trường hơp̣ được cấp giấy chứng nhâṇ đăng ký lưu hành); Sản xuất tại Việt Nam”. Cuối cùng Nhóm 6 là các trang thiết bị y tế không thuộc các trường hợp quy định ở 5 nhóm trên.
Danh sách các nước tham chiếu kèm Thông tư gồm 29 nước ở châu Âu và nước Mỹ, Nhật, Úc, Canada nhằm đảm bảo uy tín cho sản phẩm. Doanh nghiệp bạn đọc phân tích, việc phân nhóm để giúp cho việc đấu thầu vật tư y tế chọn lựa được sản phẩm phù hợp với khả năng và điều kiện của đơn vị đấu thầu, đảm bảo chất lượng sản phẩm phù hợp và tiết kiệm ngân sách.
Sản phẩm Nhóm 3 giá cao hơn Nhóm 1
Theo ý kiến của Doanh nghiệp và bạn đọc thì hồ sơ mời thầu ở Bệnh viện Mắt Trung ương, ngày 14/9/2021, Giám đốc bệnh viện mát TW ký Quyết định số 989/QĐ-BVMTW “phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu gói thầu: Mua sắm thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu năm 2021 bằng nguồn thu dịch vụ kỹ thuật y tế và các nguồn thu hợp pháp khác của Bệnh viện”. Đến ngày 22/10/2021, sau khi có tờ trình của Tổ chuyên gia đấu thầu, Giám đốc bệnh viện ký Quyết định số 1140/QĐ-BVMTW “phê duyệt hồ sơ mời thầu gói thầu: Mua sắm thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu năm 2021”.
Nội dung chính của các quyết định: Tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước, không qua mạng để mua thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu năm 2021. Giá gói thầu: 51.920.200.000 đồng. Thời gian bắt đầu tổ chức đấu thầu chọn lựa nhà thầu: Quý IV, năm 2021. Thời gian thực hiện hợp đồng: 12 tháng từ ngày hợp đồng có hiệu lực.
Cụ thể là đấu thầu thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu, có 4 sản phẩm được đánh số thứ tự từ 1 đến 4. Trong đó, hai số thứ tự đầu thuộc Nhóm 1, hai số thứ tự sau thuộc Nhóm 3. Doanh nghiệp tham gia thầu căn cứ Thông tư số 14/2020/TT-BYT của Bộ Y tế để đánh giá, sản phẩm Nhóm 1 có chất lượng và uy tín cao hơn Nhóm 3, tức là sản phẩm số thứ tự 1, 2 có chất lượng và uy tín cao hơn số thứ tự 3, 4.
Thế nhưng, đơn giá mời thầu trong quyết định của Bệnh viện Mắt Trung ương thì có sản phẩm ở nhóm chất lượng thấp lại cao hơn sản phẩm ở nhóm chất lượng cao. Cụ thể đơn giá một chiếc ở Nhóm 1: Sản phẩm số thứ tự 1 là 2.168.000 đồng, số thứ tự 2 là 1.484.000 đồng; ở Nhóm 3: số thứ tự 3 là 811.000 đồng, số thứ tự 4 là 2.900.000 đồng. Sản phẩm cuối cùng với chất lượng thấp nhất lại có đơn giá cao nhất. Doanh nghiệp tham gia thầu cho rằng, đơn giá sản phẩm mời thầu không gắn với chất lượng là chưa hợp lý.
Băn khoăn về số lượng và đề nghị
Về số lượng sản phẩm mời thầu trong quyết định, Nhóm 1 và Nhóm 3 đều có 11.300 chiếc. Nhưng số lượng từng sản phẩm được phân bổ cho thấy, trong cùng một nhóm thì sản phẩm có đơn giá cao được đặt số lượng lớn, còn đơn giá thấp lại đặt số lượng ít. Cụ thể trong Nhóm 1: số thứ tự 1 với đơn giá 2.168.000 đồng được đặt 10.200 chiếc, số thứ tự 2 đơn giá 1.484.000 đồng chỉ đặt 1.100 chiếc. Nhóm 3: số thứ tự 3 đơn giá 811.000 đồng chỉ đặt 2.200 chiếc, còn số thứ tự 4 đơn giá 2.900.000 đồng lại đặt 9.100 chiếc.
“Tại sao sản phẩm ở số thứ tự 4 có chất lượng và uy tín thấp nhất đã đặt đơn giá cao nhất lại mời thầu số lượng lớn?”, doanh nghiệp tham gia thầu băn khoăn.
Các doanh nghiệp cũng mạnh dạn đề nghị phân bổ lại số lượng sản phẩm mời thầu ở từng số thứ tự để giúp người bệnh được hưởng lợi về chất lượng sản phẩm, đồng thời tiết kiệm ngân sách. Chẳng hạn ở số thứ tự 4 với 9.100 chiếc trong quyết định, giảm xuống 4.000 chiếc, còn 5.100 chiếc tăng cho số thứ tự 2 và 3, đều có chất lượng cao hơn nhưng giá thấp hơn. Chỉ với việc điều chỉnh này, tính toán của các doanh nghiệp bạn đọc là đã nâng cao được chất lượng sản phẩm và tiết kiệm gần 10 tỷ đồng.
Kính chuyển ý kiến của doanh nghiệp và bạn đọc tới Ban lãnh đạo Bệnh viện Mắt Trung ương cùng các cơ quan chức năng có liên quan xem xét, giải quyết làm rõ. Với mong muốn đảm bảo minh bạch, công bằng đúng luật pháp trong tổ chức đấu thầu vật tư y tế, tránh thất thoát tài sản Nhà nước và ảnh hưởng sức khỏe của người dân.
SÁU NGHỆ