Ngày 31/5/2019, tại Trụ sở Cơ quan của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo: Phổ biến Luật An ninh mạng cho các cơ quan báo chí, truyền thông của Liên hiệp. Tham dự Hội thảo có đông đảo các lãnh đạo, phóng viên và biên tập viên.
TS. Đặng Vũ Cảnh Linh, Uỷ viên Hội đồng Trung ương, Trưởng ban Truyền thông và phổ biến kiến thức của Liên hiệp đã tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu, chủ tọa và khai mạc hội nghị.
Với vai trò chủ tọa, GS.TS Thiếu tướng Nguyễn Minh Đức – Đại biểu Quốc hội Khóa 14, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội, Viện trưởng Viện Khoa học Cảnh sát – Học viện Cảnh sát Nhân dân đã giới thiệu nhanh các hoạt động tấn công của cá nhân và các tổ chức ở các nước trên thế giới. Rất nhiều quốc gia trên thế giới bị tấn công, đã có 14/79 quốc gia bị tấn công, trong đó Trung Quốc là quốc gia bị tấn nhiều nhất, Việt Nam cũng nằm trong số 14/79 quốc gia bị tấn công. Đối tượng bị tấn công bằng các mã độc “Mirai” gồm các cơ quan của Quốc hội, Đảng, Nhà nước, các hiệp hội, các cơ quan doanh nghiệp Nhà nước, các tập đoàn kinh tế lớn…. Mục tiêu tấn công là hệ thống quản trị sản xuất kinh doanh, chẳng hạn như ¼ lưới điện của U-crai-na đã bị đánh sập do mã độc tấn công hệ điều hành lưới điện.
Tại Mỹ 20 triệu hồ sơ nhân viên Mỹ cũng bị chiếm đoạt thông tin. CIA rút nhân viên về nước để thay thế nhân viên mới và có biện pháp bảo vệ an toàn thông tin của họ; Úc cũng bị tấn công, nên phải cấm mua thiết bị Huawei. Năm 2019 thế giới cũng đã phát hiện được 10 nhánh gián điệp mạng tấn công hệ thống của các chính phủ. Ví dụ: ở Mỹ đã bị đánh cắp thông tin kỹ thuật của trên 20 loại vũ khí, khí tài hiện đại. Các hoạt động tấn công này không chỉ ăn cắp thông tin, đánh sập mạng mà còn tiến tới hoạt động nhằm chuyển hóa chính trị ở nhiều nước như cách mạng Màu, cách mạng Cam, cách mạng Mùa xuân Ả-rập; tiến tới khủng bố trên không gian mạng ở nhiều quốc gia như ở Ý, Pháp. Ở Việt Nam sự cố an ninh mạng cũng đã diễn ra ở Sân bay Tân Sơn Nhất; Ở Tây Nguyên, Bình Thuận mạng xã hội đưa thông tin sai lệch nói xấu Đảng, Nhà nước, lãnh tụ, kích động biểu tình, đập, đốt phá tải sản, cướp của, giết người, đòi lật đổ chế độ… Đặc biệt hiện nay trên mạng xuất hiện các blốc “Sống và Chia sẻ” rất nguy hiểm, rất dễ đánh lừa người sử dụng mạng, dễ hiểu lầm thật-giả, không biết đâu là đúng-sai, là chính-tà.
Tại hội thảo Chủ tọa cũng đã cung cấp cho hội nghị nội dung của Luật An ninh mạng với 7 Chương, 43 Điều, trong đó Chương 1 gồm 9 Điều là những quy định chung, phạm vi điều chỉnh, giải thích từ ngữ nhằm giúp người sử dụng mạng, cơ quan, tổ chức, quốc gia hoạt động trên không gian mạng không gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp; phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi xâm hại an ninh mạng… Tại Chương 1 cho chúng ta biết được chính sách của Nhà nước về an ninh mạng, ưu tiên bảo về an ninh mạng trong quốc phòng, phát triển kinh tế xã hội, khoa học, công nghệ, đối ngoại, không gây phương hại đến an ninh quốc gia, trất tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; ưu tiên xây dựng lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng, khuyến khích tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia bảo vệ an ninh mạng, tăng cường hợp tác quốc tế về an ninh mạng. Chương 1 cũng nêu nguyên tắc bảo vệ an ninh mạng; biện pháp bảo vệ an ninh mạng; bảo vệ không gian mạng quốc gia; các hành vi bị nghiêm cấm; xử lý vi phạm pháp luật về an ninh mạng.
Chương 2 gồm 5 Điều từ Điều 10 đến Điều 15, nói về việc bảo vệ an ninh mạng đối với hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia, cung cấp hệ thống thông tin nếu bị tấn công hoặc phá hoại sẽ xâm phạm nghiêm trọng an ninh mạng, gồm về quân sự, an ninh, ngoại giao, cơ yếu, hệ thống thông tin lưu trữ; Lĩnh vực năng lượng, tài chính, ngân hàng, giao thông, tài nguyên và môi trường, hóa chất, y tế, văn hóa, báo chí; Quy định việc phối hợp giữa công an, quốc phòng, thông tin truyền thông, cơ yếu Chính phủ, các bộ, ngành chức năng trong việc thẩm định, đánh giá, kiểm tra giám sát, ứng phó khắc phục, đối với hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.
Chương 3 từ Điều 16 đến Điều 22 là chương nói về vấn đề phòng ngừa, xử lý hành vi xâm phạm an ninh mạng, là xử lý, phòng ngừa thông tin có nội dung tuyên truyền chống phá nhà nước, kích động gây bạo loạn, phá rối an ninh, trật tự công cộng, làm nhục, vu khống, xâm phạm trật tự quản lý kinh tế; phòng chống gián điệp mạng, bảo vệ thông tin thuộc bí mật Nhà nước, bí mật công tác, kinh doanh, bí mật cá nhân, gia đình và đời sống riêng tư trên không gian mạng; Phòng chống hành vi sử dụng không gian mạng, công nghệ thông tin, phương tiện điện tử để vi phạm pháp luật,về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội; Phòng chống tấn công mạng; Phòng chống khủng bố mạng; Phòng ngừa, xử lý tình huống nguy hiểm; Đấu tranh bảo vệ an ninh mạng.
Chương 4 từ Điều 23 đến Điều 29 là Chương nêu rõ các hoạt động bảo vệ an ninh mạng triển khai trong cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị ở Trung ương và địa phương; Kiểm tra đối với hệ thống thông tin của cơ quan, tổ chức không thuộc danh mục hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia; Bảo vệ đối với cơ sở hạ tầng không gian mạng quốc gia, cổng kết nối mạng quốc tế; Bảo đảm an ninh thông tin trên không gian mạng; Nghiên cứu phát triển an ninh mạng; Nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng; Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng.
Chương 5 từ Điều 30 đến Điều 35 là Chương nói về việc bảo đảm hoạt động bảo vệ an ninh mạng, gồm lực lượng bảo vệ; bảo đảm nguồn nhân lực; tuyển chọn, đào tạo, phát triển lực lượng; giáo dục bồi dưỡng kiến thức, nghiệp vụ; phổ biến kiến thức; kinh phí bảo vệ an ninh mạng.
Chương 6 từ Điều 36 đến Điều 42 nêu rõ trách nhiệm cơ quan, tổ chức, cá nhân gồm Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Thông tin – Truyền thông, Ban Cơ yếu Chính phủ, Bộ, Ngành, Ủy ban nhân dân cấp Tỉnh; trách nhiệm của Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng; trách nhiệm cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng không gian mạng.
Chương 7 gồm Điều 43- Điều khoản thi hành. Luật này có hiệu lực từ ngày 01/01/2019, Chủ tich Quốc hội đã ký.
Tại hội thảo cũng có nhiều ý kiến tham gia tham luận của một số nhà xã hội học, lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên cơ quan báo chí, truyền thông cũng như ý kiến phát biểu kết thúc Hội nghị của Trưởng ban Truyền thông và Phổ biến kiến thức Liên hiệp Hội Việt Nam. Hội nghị mong muốn Luật này sớm được áp dụng trong cuộc sống.
Phạm Hồng Thông(Thực hiện)