Khi non sông cất tiếng gọi, những người lính hăng hái xông pha trên khắp các trận tuyến khốc liệt nhất, nêu cao quyết tâm “chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. May mắn sống sót trở về với nhiều thương tật, nỗi mất mát không dễ gì bù đắp được, những người cựu chiến binh (CCB) vẫn luôn không ngừng nỗ lực, phấn đấu, phát huy năng lực, phẩm chất, bản lĩnh của người lính Cụ Hồ, tiếp tục đóng góp sức mình xây dựng quê hương, đất nước. Đó cũng là câu chuyện đẹp được viết nên từ bản lĩnh, ý chí, nghị lực của doanh nhân cựu chiến binh Lê Mạnh Hải giám đốc Công ty TNHH Phú Nguyên Hải.
Truyền thống một gia đình ”nhất nghệ tinh, nhất thân vinh”
Lê Mạnh Hải là con thứ của cụ Phú Nguyên, một nghệ nhân kim hoàn nổi tiếng ở TP Vinh, tỉnh Nghệ An những năm trước cách mạng tháng Tám năm 1945. Cụ Phú Nguyên quê ở làng Tức Mạc, Lộc Vượng, TP Nam Định, tỉnh Nam Định. Sinh thời, gia đình cụ nghèo, phải đưa cả nhà vào Vinh lập nghiệp. Cụ Phú Nguyễn lập gia đình với cụ Nguyễn Thị Lâm, sinh được 10 người con. Ở Vinh, cụ và các con đã làm thuê, học nghề và làm thợ kim hoàn tại hiệu vàng Bảo Nguyên, một hiệu vàng lớn ở chợ Vinh. Cụ Phú Nguyên và các con đều chăm chỉ, sáng dạ, sớm trở thành những người thợ giỏi của hiệu vàng Bảo Nguyên. Khi đã trưởng thành, gia đình cụ lần lượt xin ông chủ cho ra mở hiệu riêng để lập nghiệp.
Lúc mới lập nghiệp, cụ Phú Nguyên vào Sài Gòn làm một thời gian, sau về Vinh lập hiệu vàng Phú Nguyên. Phú là phú quý, Nguyên là nhớ tới công ơn dạy dỗ của ông chủ hiệu vàng Bảo Nguyên. Từ khi thành lập đến nay, hiệu vàng Phú Nguyên đã nổi tiếng khắp thành phố Vinh và cả khu vực Thanh -Nghệ -Tĩnh về chất lượng và sự tinh xảo của hãng kim hoàn. Cụ Phú Nguyên từ một người làm thuê đã trở thành Nghệ nhân, một Doanh nhân thành đạt. Cách mạng Tháng Tám thành công, hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh về việc phát động Tuần lễ vàng ủng hộ chính phủ. Hiệu vàng Phú Nguyên là một trong 3 hộ gia đình ở Nghệ An ủng hộ nhiều vàng và tiền nhất cho Chính phủ kháng chiến.
Trong kháng chiến chống Pháp, cụ Phú Nguyên ủng hộ kháng chiến 3 chiếc xe đạp thồ phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ, cụ còn trực tiếp tham gia dân công hỏa tuyến phục vụ xe thồ trong chiến dịch. Chiến tranh phá hoại miền Bắc của Đế quốc Mỹ, gia đình cụ Phú Nguyên chuyển về vùng nông thôn, mình cụ ở lại bám trụ thành phố tham gia sản xuất và phục vụ chiến đấu. Cụ gia nhập HTX xe đạp Rạng Đông, sản xuất và gia công các loại phụ tùng xe đạp. Dưới đôi bàn tay khéo léo, cụ đã biến những mảnh xác máy bay Mỹ thành các sản phẩm: Ghi đông, đèo hàng, vành xe, chắn bùn, chắn xích. Cụ còn biến những miểng bom bi thành những chiếc lược tinh xảo để các anh bộ đội tặng cho các nữ thanh niên xung phong. Cụ chế tác những mảnh vỡ máy bay Mỹ thành các tác phẩm nghệ thuật: Bức điêu khắc tượng Bác Hồ, Nhà quê ngoại Bác Hồ, chùa Một Cột… Trong chiến tranh phá hoại miền Bắc của Mỹ, cả gia đình cụ Phú Nguyên đều tham gia kháng chiến. Lê Mạnh Hải mới 16 tuổi, tham gia dân quân tự vệ trực chiến. Cụ bà Phú Nguyên là cán bộ quản lý của Công ty Dược phẩm Nghệ An. Cả gia đình cụ Phú Nguyên, già, trẻ, gái, trai đã sát cánh cùng nhau tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu bảo vệ Thành phố Đỏ anh hùng.
Người lính xông pha trận mạc
Năm 1971, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đang ở giai đoạn quyết liệt, Lê Mạnh Hải đã viết đơn xung phong cầm súng lên đường bảo vệ quê hương. Vào bộ đội, ông được biên chế vào Sư đoàn 320 A, Đại Đoàn Đồng Bằng – là quân chủ lực của Bộ, tham gia những trận chiến sống mái với kẻ thù. Ông đã từng tham gia chiến dịch xuân hè 1972 với các trận đánh nổi tiếng ở cao điểm 1015, 1049 góp phần cùng toàn mặt trận giải phóng Đắc Tô -Tân Cảnh, giải phóng được một vùng rộng lớn Tây Nguyên.
Năm 1972 – 1975, trên mặt trận Gia Lai, ông tham gia các trận đánh: cụm cứ điểm Chư Bồ – Đức Cơ và đường 14 kéo dài… góp phần mở rộng vùng giải phóng và thông tuyến hành lang vận chuyển chiến lược chuẩn bị cho chiến dịch lịch sử mang tên Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, ông tham gia chiến đấu ở mặt trận Tây Nguyên giải phóng Buôn Mê Thuật, cùng đồng đội truy kích địch thẳng tiến về giải phóng thị xã Tuy Hòa . Chiến dịch Hồ Chí Minh, ông tham gia đánh chiếm căn cứ Đồng Dù, Củ Chi, theo mũi tấn công của Sư đoàn đánh vào sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ tổng tham mưu, Dinh độc lập, cùng 5 cánh quân tiến vào Sài Gòn, giải phóng hoàn toàn Miền Nam, thống nhất đất nước.
Đất nước thống nhất, non sông thu về một mối, ông cùng đồng đội tham gia chiến dịch đánh trả lực lượng Pôn – Pốt lấn chiếm biên giới Tây Nam. Làm nhiệm vụ quốc tế cao cả giúp nước bạn giải phóng hoàn toàn Campuchia khỏi ách diệt chủng. Năm 1982, sau 11 năm chinh chiến trên khắp các chiến trường, thân mình mang nhiều thương tích, cựu chiến binh, thương binh Lê Mạnh Hải được phục viên chuyển nghành về công tác tại Sở công nghiệp Nghệ An và nghỉ hưu năm 2007.
“Bông hoa lặng lẽ tỏa hương”
Bản chất người lính được tôi luyện trong quân ngũ, trải qua những trận chiến sống mái với kẻ thù, khi rời quân ngũ, ông Lê Mạnh Hải đã nỗ lực hết mình để lo tròn việc nước, đảm việc nhà. Ông thành lập Công ty TNHH Phú Nguyên Hải để tạo việc làm cho nhiều con em các cựu chiến binh cùng ông một thời “vào sinh ra tử”. Với ý chí ”Dân giàu, nước mạnh” cán bộ nhân viên công ty và bản thân ông luôn luôn sáng tạo, không ngừng cải tiến, nâng cao hiệu quả công việc… để đưa công ty ngày càng phát triển, góp phần xây dựng quê hương đất nước giàu đẹp văn minh. Trên cương vị là Giám đốc doanh nghiệp, Trưởng ban liên lạc Đại đoàn Đồng bằng Sư đoàn 320 tại Nghệ An – Hà Tĩnh, dù bận trăm công nghìn việc, nhưng bất kỳ ở đâu, lúc nào những ký ức về Tây Nguyên, Sa Thầy, Sạc Ly, Đen Ta…cũng hiện ra trong trái tim ông. Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” tri ân những đồng đội đã ngã xuống trên chiến trường Tây Nguyên năm xưa, ông Hải cùng các cựu chiến binh trong Ban liên lạc đã đứng ra khởi xướng xây dựng nhà bia tưởng niệm các liệt sỹ. Lý giải về ý tưởng, trung tướng Khuất Duy Tiến xúc động nói; “20% thân xác này của tôi là do bố mẹ sinh ra, 80 % là do các liệt sỹ đã dành cho tôi. Tôi sống được đến hôm nay, có gia đình, có vợ con… là do đồng đội đã ngã xuống đùm bọc che chở . Tôi năm nay đã hơn 80 tuổi , nhưng các đồng đội nằm lại đây chỉ có một tuổi bất tử: Mãi mãi tuổi 20”.
Cựu chiến binh Lê Mạnh Hải (bên trái, đeo kính) cùng Trung tướng Khuất Duy Tiến, nguyên Tư lệnh Quân đoàn 3 thăm Sa Thầy (Kon Tum) năm 2018.
Từ ý tưởng đó, ông Hải và các cựu chiến binh già ở Nghệ An -Hà Tĩnh đã lên đường vào chiến trường xưa làm đường, dựng lán, cõng đá, dựng bạt, xây nhà bia tưởng niêm tri ân đồng đội. Các cựu chiến binh cùng với Công ty TNHH Phú Nguyên Hải do ông làm Giám đốc đã khảo sát, thiết kế, thi công, chọn vật liệu, chọn thợ, chọn những gì tốt nhất cho công trình, tất cả vì nghĩa tình đồng đội.
Về lại chiến trường xưa, lòng ông rạo rực, quên đi tuổi tác và bệnh tật. Bản thân phải mang máy trợ tim, đeo đai bảo vệ cột sống do thoát vị địa đệm, mang tất y tế vì bệnh giãn tĩnh mạch chân. Ở nơi rừng thiêng nước độc, nhưng với trách nhiệm Trưởng ban liên lạc và trên hết là ý chí quyết tâm vì đồng đội, ông đã âm thầm chịu đựng, uống thuốc giảm đau, để cùng đồng đội hoàn thành tâm nguyện với các liệt sỹ. Chỉ khi xây tiếp nhà bia ở Đồng Dù – Củ Chi, ông cảm thấy sức khỏe của mình có vấn đề mới tranh thủ đi khám bệnh và phát hiện ra ông bị ung thư đại tràng. Âm thầm chịu đựng, ông giấu đồng đội và gia đình để ở lại điều hành xây dựng nhà bia. Khánh thành xong nhà bia ông mới nhập viện. Sau 3 năm miệt mài lao động của các cựu chiến binh, của cán bộ công nhân viên Công ty TNHH Phú Nguyên Hải, một số cán bộ chiến sỹ Sư đoàn 320, sư đoàn 9, Quân đoàn 4, cộng với hàng tỷ đồng tiền “mồ hôi nước mắt” đóng góp của gia đình Lê Mạnh Hải, bốn nhà bia tưởng nhớ tri ân đồng đội đã được hoàn thành.
Hiện công trình nhà bia Chư Bồ – Đức Cơ là di tích lịch sử cấp tỉnh và nhà bia di tích lịch sử điểm cao 1049, 1015 đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt. Được trung ương và địa phương chọn ngày 21/4 làm ngày lễ hội (Giỗ trận) để nhân dân cả nước đến thăm viếng, tri ân . Nói về công lao đóng góp của cựu chiến binh, doanh nhân Lê Mạnh Hải, Đại tá Nguyễn Thế Tân, nguyên Sư đoàn trưởng sư 320 xúc động nói: “Tuy làm Giám đốc doanh nghiệp, Trưởng ban liên lạc Đại đoàn đồng bằng sư 320 khu vực Nghệ An – Hà Tĩnh nhưng thời gian ông giành cho doanh nghiệp chỉ có 20%, còn 80% là lo công việc hội. Về kinh phí hoạt động đưa, đón, tổ chức các buổi giao lưu, gặp mặt truyền thống… của các cựu chiến binh đều do Công ty Phú nguyên Hải đảm nhận”.
Nhận xét về người “anh cả” của công ty, chị Đậu Thị Hoa, nhân viên văn phòng Công ty TNHH Phú Nguyên Hải nói: “Chú Hải tuy tuổi đã cao, mang trong mình nhiều bệnh tật, con cháu đã thành đạt, kinh tế gia đình cũng khá giả. Đáng lý chú phải nghỉ ngơi, hưởng thụ, nhưng chú không cho phép mình được nghỉ ngơi, vẫn luôn nhiệt tình với công việc. Chú luôn tâm niệm: Hạnh phúc nhất là thấy mọi người trong công ty có việc làm, có thu nhập”.
Cuộc đời doanh nhân, cựu chiến binh, thương binh Lê Mạnh Hải là thế – Như bông hoa lặng lẽ tỏa hương, Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình.
Nguyễn Sơn
