Ngày 14/10, Cục Thi hành án dân sự thành phố Cần Thơ đã thu tiền tạm ứng án phí của bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, nguyên đơn khởi kiện UBND quận Bình Thủy vụ án hành chính vì không cho bà chuyển mục đích sử dụng đất. Vấn đề được nhiều bạn đọc quan tâm bởi thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất ở địa phương còn phức tạp nên Tạp chí Ánh Sáng và Cuộc Sống tìm hiểu, phản ánh.
Hai văn bản hành chính bị kiện
Bà Nguyễn Thị Ngọc Lan ở phường Bình Thủy (Bình Thủy, Cần Thơ) kiện UBND quận Bình Thủy với người đại diện theo pháp luật là Chủ tịch Trần Thanh Bình. Tuy nhiên, hai văn bản hành chính bị kiện do Phòng TN&MT quận Bình Thủy ban hành, gồm Công văn số 805/P.TNMT ngày 6/7/2021 và Công văn số 872/PTNMT ngày 22/7/2021.
Đầu tháng 7/2021, bà Lan nộp hồ sơ xin chuyển mục đích quyền sử dụng 528,58 m2 từ đất CLN sang ODT tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả UBND quận Bình Thủy. Công chức tại đó trả lời, thửa đất đủ điều kiện để chuyển mục đích nhưng bà Lan chưa đăng ký nhu cầu vào năm 2020 (trước 1 năm) nên không được xem xét chuyển mục đích trong năm 2021. Bà Lan gửi đơn lên Phòng TN&MT quận.
Ngày 6/7/2021, Phòng TN&MT ban hành Công văn số 805/P.TNMT từ chối giải quyết hồ sơ của bà Lan. Lý do là căn cứ quy định tại điểm b, khoản 2 Điều 46 Thông tư 01/2021/TT-BTNMT ngày 12/4/2021 của Bộ trưởng Bộ TN&MT thì thửa đất của bà Lan không đăng ký nhu cầu sử dụng của năm trước, nên chưa được xem xét giải quyết chuyển mục đích trong năm sau. Thông báo đề nghị bà Lan: “Liên hệ UBND phường Bình Thủy nơi có đất để đăng ký nhu cầu sử dụng đất làm cơ sở xem xét xác định nhu cầu sử dụng đất vào kế hoạch sử dụng đất năm 2022 theo quy định”.
Không đồng ý với thông báo, bà Lan ủy quyền cho người đại diện làm đơn kiến nghị gửi UBND quận Bình Thủy. Ngày 22/7/2021, Phòng TN&MT tiếp tục có Công văn số 872/P.TNMT tiếp tục từ chối giải quyết nhu cầu của bà Lan.
Yêu cầu của đơn khởi kiện
Đơn khởi kiện của bà Lan ngày 4/10/2021 cho rằng “Công văn số 805/P.TNMT, Công văn số 872/P.TNMT nêu trên là trái pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của tôi” nên yêu cầu TAND thành phố Cần Thơ hủy bỏ và “buộc UBND quận Bình Thủy tiếp nhận, giải quyết hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất cho tôi theo quy định của pháp luật”.
Bà Lan nêu 3 căn cứ pháp luật để khởi kiện. Thứ nhất, thửa đất của bà đủ điều kiện được chuyển mục đích theo quy định pháp luật. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 52 Luật Đất đai năm 2013 quy định về căn cứ để giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là “Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt”. Điều 7 Thông tư 30/2014/TT-BTNMT ngày 2/6/2014 của Bộ trưởng Bộ TN&MT, điều kiện cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là nhu cầu sử dụng đất, sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch chuyên ngành đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
“Vị trí đất của tôi phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất năm 2021 là đất ODT và phù hợp với quy hoạch xây dựng là khu đất ở”, bà Lan nói.
Thứ hai, khoản 1 Điều 6 Thông tư 30/2014/TT-BTNMT ngày 2/6/2014 của Bộ trưởng Bộ TN&MT quy định hồ sơ xin phép chuyển mục đích sử dụng đất gồm: Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. “Không có quy định buộc người sử dụng đất phải đăng ký nhu cầu sử dụng đất tại UBND phường nơi có đất”, bà Lan nói.
Thứ ba, Phòng TN&MT quận Bình Thủy căn cứ điểm b khoản 2 Điều 46 Thông tư 01/2021/TT-BTNMT ngày 12/4/2021 để yêu cầu bà phải đăng ký nhu cầu sử dụng đất vào năm nay thì đến năm 2022 mới được giải quyết là không có căn cứ pháp lý. Trong lúc, phạm vi điều chỉnh của Thông tư được ghi rõ ở khoản 1 Điều 1: “Thông tư này quy định kỹ thuật việc lập, điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất quốc gia; lập, điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh (gồm: tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương); lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện (gồm: huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương”.
“Thông tư không có quy định với công dân. Phòng TN&MT quận Bình Thủy từ chối giải quyết hồ sơ của tôi là có dấu hiệu của việc tự ý đặt ra thêm điều kiện, thủ tục”, bà Lan kết luận.
Thạc sỹ-Luật sư Phạm Hồng Du ở Đoàn Luật sư TP Cần Thơ phân tích, Thông tư 01/2021/TT-BTNMT ngày 12/4/2021 của Bộ trưởng Bộ TN&MT không điều chỉnh về căn cứ, điều kiện, hồ sơ, trình tự, thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng đất của công dân nhưng Phòng TN&MT quận Bình Thủy lại lấy làm căn cứ để bác nhu cầu của bà Lan. Trong lúc, nhiều hướng dẫn ở Cần Thơ rất cụ thể và có cơ sở giải quyết nhu cầu của bà Lan. Công văn số 2058/STNMT-QHKH ngày 25/8/2015, Công văn số 2547/STNMT-QHKH ngày 7/10/2018 của Sở TN&MT Cần Thơ hướng dẫn chuyên môn cho Phòng TN&MT quận Bình Thủy về vị trí đất xin chuyển mục đích là “phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hằng năm đã được phê duyệt thì đề nghị Phòng TN&MT quận Bình Thuỷ xem xét giải quyết hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân theo thẩm quyền quy định”. |
THANH HẢI