Tổ chức Bảo tồn Động vật Hoang dã tại Việt Nam (WCS Việt Nam) vừa có tổng hợp về phản ánh của báo chí nước ta tham gia tích cực hoạt động chống buôn bán trái pháp luật động vật hoang dã (ĐVHD) trong nửa cuối năm 2020.
Số vụ việc vi phạm về động vật hoang dã
Có 77 vụ việc được phản ánh, bao gồm 4 vụ việc được phát hiện trong năm 2019. Bao gồm 1.228 cá thể ĐVHD bị phát hiện và tịch thu, bao gồm các cá thể còn sống hoặc đã chết (đông lạnh, khô…); trong đó có 2 con hổ, 3 con gấu, 22 con tê tê, 27 con linh trưởng, 430 con rùa và 744 con các loài khác (rắn, diui, cầy, chồn…)
Số lượng bộ phận cơ thể và sản phẩm ĐVHD có 291kg xương, móng hổ và sư tử; 1.500 sản phẩm và 237kg ngà voi; 93kg sừng tê giác; 80 lọ mật gấu, 8 chân gấu; 23kg vảy tê tê; 841kg thịt ĐVHD (chim, heo rừng, nai, sơn dương…).
Có 37 bài báo điều tra cung cấp các phân tích chuyên sâu và thông tin về các điểm nóng buôn bán trái pháp luật ĐVHD. Các bài báo điều tra tiêu biểu tập trung vào chủ đề tiêu thụ ĐVHD, hoạt động buôn bán hổ và các trại gây nuôi ĐVHD. Điển hình như loạt bài điều tra xâm nhập đường dây buôn bán hổ xuyên quốc gia trên báo danviet.vn; Loạt bài về thị trường buôn bán trái pháp luật ĐVHD trên báo congan.com.vn; Loạt bài viết về trang trại gây nuôi thương mại và bảo tồn ĐVHD trên baotintuc.vn;
Nhiều loạt bài về chủ đề ĐVHD được thực hiện bởi các học viên và nhà báo tham gia chương trình “Đi và kể”, một chương trình đào tạo kỹ năng khai thác đề tài ĐVHD cho các nhà báo trẻ và sinh viên báo chí. Đó là Bảo tồn vượn Cao Vít, bước lùi bên bờ vực tuyệt chủng; Công khai mua bán khỉ rừng giữa thủ đô; Tiếng kêu cứu của chim trời Cát Bà: Nỗi đau ai thấu?; Tê tê loài sinh vật kỳ diệu đang trên bờ tuyệt chủng; Cá thể voi cuối cùng tại Sơn La; Khỉ Cát Bà kiếm ăn ở rác thải nhựa từ đất liền; Khám phá cuộc sống của loài khỉ mặt đỏ trên đảo Khỉ ở Cát Bà.
Hoạt động thực thi pháp luật nổi bật
Có 13 vụ việc đã được xử lý hành chính và hình sự. Trong đó, 330 triệu đồng và 16 năm tù giam là mức hình phạt cao nhất được áp dụng trong 6 tháng cuối năm 2020. Đơn cử một số vụ được xử lý tính theo thời gian từ gần đến xa.
Về hình sự. Ngày 29/12/2020, TAND TP. Cần Thơ đã tuyên phạt Đỗ Thanh Sơn, 12,5 năm tù giam vì vận chuyển trái phép 11 sừng tê giác từ Mozambique, bị phát hiện vào ngày 2/3/2020. Ngày 21/11/2020, TAND TP.HCM tuyên phạt 6 năm tù giam đối với Nguyễn Ánh Dương vì vận chuyển trái phép 6kg sừng tê giác từ Mozambique, bị phát hiện vào ngày 6/3/2020.
Ngày 15/09/2020, TAND quận Hà Đông (Hà Nội) tăng mức hình phạt từ 13 tháng lên đến 23 tháng tù giam cho Nguyễn Mậu Chiến, vì vận chuyển trái phép sừng tê giác và nhiều sản phẩm ĐVHD nguy cấp, quý hiếm khác vào tháng 4/2017. Ngày 16/07/2020, TAND TP. Hà Nội tuyên phạt 11 và 10 năm tù giam đối với Nguyễn Văn Nam và Dương Văn Phong vì vận chuyển trái phép 204kg ngà voi, bị phát hiện vào ngày 30/9/2019.
Ngày 16/07/2020, TAND tỉnh Hưng Yên tuyên án 16 năm tù giam đối với Nguyễn Đình Hồng vì vận chuyển trái phép 116 cá thể tê tê trên địa bàn tỉnh Hưng Yên, bị phát hiện vào ngày 9/7/2018.
Về xử phạt vi phạm hành chính, ngày 29/09/2020 UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 330 triệu đồng đối với Nguyễn Văn Thành vì hành vi buôn bán và tàng trữ trái phép nhiều loại ĐVHD và thịt ĐVHD, bị phát hiện vào ngày 28/8/2020.
Một số vụ việc buôn bán động vật hoang dã nổi bật
Ngày 22/06/2020 Công an quận Hòa Kiếm (Hà Nội) bắt giữ một đối tượng vận chuyển trái phép 4 cá thể rùa. Kiểm tra nơi ở của đối tượng, cảnh sát tiếp tục phát hiện thêm 59 cá thể rùa khác. Cũng ở Hà Nội, ngày 01/10/2020, Hải quan Nội Bài đã phát hiện 146 cá thể cá rồng còn sống được nhập khẩu trái phép từ nước ngoài qua đường hàng không.
Ngày 25/08/2020, Đồn Biên phòng Sông Trăng (Long An) phát hiện 4 đối tượng vận chuyển trái phép 54 cá thể rùa tại huyện Tân Hưng. Ở tỉnh Lâm Đồng, ngày 12/09/2020, có 2 ổ nuôi nhốt ĐVHD bị phát hiện, lực lượng chức năng thu giữ 1 cá thể tê tê, 3 cá thể kỳ đà, 1 cá thể rắn và 144kg thịt ĐVHD từ 2 nghi phạm.
Ở tỉnh Hà Tĩnh, ngày 13/10/2020, lực lượng chức năng đã thu giữ gần 200kg thịt chim hoang dã đông lạnh và cá thể chim còn sống tại 2 cơ sở kinh doanh tại huyện Đức Thọ và Can Lộc. Ở TPHCM, ngày 22/12/2020, phát hiện 91kg sừng tê giác tại một kho hàng gần sân bay Tân Sơn Nhất.
Liên quan đến công dân Việt Nam, vào tháng 12/2020, Tòa án Nhật Chiếu ở tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc) xét xử băng đảng buôn bán động vật hoang dã quốc tế, cầm đầu bởi 2 đối tượng người Việt Nam bắt giữ hồi tháng 3/2019. Tang vật thu giữ bao gồm 1.500 khúc ngà voi, 4 bộ da hổ, hơn 120 xương hổ, 20kg vảy tê tê.
HUY ĐẠT
 vừa có tổng hợp về phản ánh của báo chí nước ta tham gia tích cực hoạt động chống buôn bán...){kind=link}