Cùng với cả nước, từ ngày 1/7/2025, tỉnh Phú Thọ (mới) đã chính thức đi vào hoạt động trên cơ sở hợp nhất 3 tỉnh Phú Thọ – Vĩnh Phúc- Hòa Bình. Sự kiện chính trị trọng đại này không chỉ đánh dấu bước chuyển quan trọng trong cải cách bộ máy hành chính Nhà nước, mà là bước ngoặt có tính chiến lược nhằm mở ra không gian, động lực phát triển mới với kỳ vọng lớn lao, xây dựng tỉnh Phú Thọ mới trở thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ, logistics, du lịch của vùng Trung du miền núi Bắc Bộ và cả nước.
Trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân 3 tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hòa Bình với quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên nhiều lĩnh vực. Giai đoạn 2020 – 2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của 3 tỉnh đạt 7,5%; cao hơn mức bình quân giai đoạn 2016 – 2020 (7%/năm) và cao hơn bình quân chung của cả nước (6,2%/năm). Đáng chú ý, quy mô kinh tế tăng nhanh, năm 2024 đạt 345,6 nghìn tỷ đồng, đứng thứ 6 cả nước và dự kiến năm 2025 đạt 390 nghìn tỷ đồng, gấp 1,56 lần so với năm 2020. Giá trị GRDP bình quân đầu người năm 2025, ước đạt 105,2 triệu đồng, tăng 1,48 lần so với năm 2020. Tổng thu ngân sách nhà nước 5 năm dự kiến đạt gần 249 nghìn tỷ đồng; riêng năm 2025 dự kiến đạt khoảng 54 nghìn tỷ đồng, tăng 8,63 nghìn tỷ đồng so với năm 2020.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, trong quá trình xây dựng và phát triển KT-XH của 3 tỉnh còn tồn tại một số hạn chế, khó khăn. Trước hết là không gian phát triển của đơn vị hành chính-lãnh thổ sau một thời gian phát triển đã trở nên chật hẹp, tạo những rào cản chia cắt nguồn lực, thị trường, gây khó khăn cho quy hoạch ngành gắn với quy hoạch không gian trước sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất sau 40 năm đổi mới. Bên cạnh đó, tăng trưởng kinh tế và thu ngân sách chưa bền vững, chủ yếu vẫn dựa vào các động lực tăng trưởng truyền thống và đóng góp năng lực mới của khu vực FDI; năng suất các yếu tố tổng hợp, hàm lượng khoa học công nghệ đóng góp vào tăng trưởng chưa cao. Sản xuất nông nghiệp quy mô còn nhỏ, chất lượng, thương hiệu sản phẩm chưa cao, ứng dụng công nghệ còn hạn chế; chuyển đổi hình thức tổ chức liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm còn khó khăn. Công nghiệp chủ yếu phát triển theo chiều rộng, sản phẩm gia công, giá trị gia tăng thấp còn nhiều, phụ thuộc nhiều vào khu vực FDI và Nhà máy thủy điện Hòa Bình. Dịch vụ tăng trưởng chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, tỷ trọng ngành dịch vụ trong cơ cấu kinh tế còn thấp; chưa thu hút được các dự án tạo động lực cho phát triển du lịch của tỉnh, chất lượng dịch vụ chưa cao, du lịch còn mang tính thời vụ… Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo chưa tạo động lực phát triển mới, kinh tế số chiếm tỷ trọng thấp trong tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP); chưa có các trung tâm đào tạo, nghiên cứu và phát triển (R&D)…
Những hạn chế, khó khăn trên không chỉ là trở lực, mà là mặt bằng hiện thực cần vượt qua để mở ra một mô hình phát triển mới. Việc hợp nhất 3 tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc và Hòa Bình là cơ hội lịch sử để tái cấu trúc toàn diện mô hình tăng trưởng, nhằm tạo ra những thay đổi đột phá về không gian, động lực và cơ hội phát triển. Sau sáp nhập, vị thế phát triển KT-XH của Phú Thọ sẽ có những thay đổi nhất định, với quy mô GRDP đứng thứ sáu cả nước và đứng đầu vùng Trung du miền núi phía Bắc. Phú Thọ cũng là tỉnh tiếp giáp nhiều địa phương nhất trong cả nước (7 địa phương). Đây là một lợi thế lớn cho Phú Thọ với vị trí trung tâm, cầu nối, lại giáp nhiều thị trường lớn, nhất là Thủ đô Hà Nội. Phú Thọ (mới) cần quy hoạch thành vùng kinh tế động lực đa trung tâm, khai thác kết hợp đồng bằng – trung du – miền núi. Theo định hướng chiến lược chung, Phú Thọ sẽ áp dụng mô hình tăng trưởng vừa bảo đảm đột phá đầu tư, vừa tránh quá tải nền kinh tế.
Tầm nhìn dài hạn đặt ra cho tỉnh Phú Thọ mới hiện nay, không chỉ dừng ở việc tổ chức lại hành chính mà hướng tới một trung tâm công nghiệp, dịch vụ, logistics, du lịch của vùng trung du miền núi Bắc Bộ và quốc gia. Để đặt được mục tiêu trên, đ/c Trần Duy Đông – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, tỉnh đã đề ra 8 nhóm nhiệm vụ, định hướng trọng tâm phát triển KT-XH đến năm 2030. Trong đó: Xây dựng tỉnh Phú Thọ là một trong những trung tâm công nghiệp lớn của đất nước về công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp điện tử, công nghiệp ô tô, xe máy. Hình thành và phát triển 1 KCN công nghệ cao để thu hút các ngành mới nổi, giá trị gia tăng cao như chíp, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Lấy khu vực tỉnh Vĩnh Phúc cũ làm trung tâm công nghiệp của tỉnh. Khai thác hiệu quả lợi thế là cầu nối giữa Thủ đô Hà Nội với vùng Tây Bắc, tiếp giáp sân bay Quốc tế Nội Bài để phát triển tỉnh Phú Thọ trở thành một trong những trung tâm thương mại, logistics của vùng. Khai thác lợi thế để xây dựng Phú Thọ thành điểm đến hàng đầu, có thương hiệu, có năng lực cạnh tranh trong nước và quốc tế về du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, du lịch văn hóa, lịch sử gắn với lễ hội, du lịch thể thao… Phát triển kinh tế nông nghiệp hiệu quả, bền vững, sinh thái theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ, tuần hoàn và giá trị cao gắn với xây dựng nông thôn mới hiện đại văn minh. Tập trung phát triển các vùng động lực, hành lang kinh tế, thúc đẩy liên kết vùng, khai thác hiệu quả không gian phát triển.
Nhìn về tương lai, chủ trương sáp nhập 3 tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hòa Bình sẽ hợp nhất những tiềm năng thế mạnh và giá trị tốt đẹp của 3 vùng đất, tạo ra nguồn năng lượng vô hạn để hiện thực hóa mục tiêu, khát vọng vươn mình, phát huy sức mạnh tổng hợp, tạo động lực phát triển mới cho toàn vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, kết nối với các khu vực trên toàn quốc và quốc tế.
Sau sáp nhập với Hòa Bình và Vĩnh Phúc, tỉnh Phú Thọ mới có 148 xã, phường, trong đó rộng nhất là Xuân Đài hơn 209 km2, nhỏ nhất là Âu Cơ 12,51 km2.Tỉnh Phú Thọ mới có diện tích hơn 9.300 km2, dân số hơn 4 triệu. Địa hình gồm cả miền núi, trung du, đồng bằng, thuận lợi cho đa dạng hóa kinh tế và quy hoạch không gian phát triển. Trung tâm hành chính là TP Việt Trì, cách TP Hòa Bình hiện tại khoảng 120 km, cách TP Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) hơn 20 km.Ba tỉnh sáp nhập đem tới nền văn hóa đa dạng, gồm tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, văn hóa Hòa Bình cổ đại, văn hóa Mường hay văn hóa đồng bằng Bắc Bộ giàu tín ngưỡng dân gian.Tỉnh Phú Thọ mới có nhiều điểm du lịch nổi tiếng như Đền Hùng, Tây Thiên, Thác Bờ, Tam Đảo, Mai Châu, vườn quốc gia Xuân Sơn, hồ Hòa Bình; có hệ thống giao thông kết nối thuận lợi với cao tốc Nội Bài – Lào Cai và các quốc lộ 2, 6 và 32.
Năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng; trong đó có kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 – 02/9/2025). Đây là sự kiện chính trị đặc biệt quan trọng, một mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước vẻ vang của dân tộc, mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. – Nhân sự kiện trọng đại này, Chính phủ quyết định tổ chức lễ khánh thành, khởi công 250 dự án công trình trên cả nước với tổng mức đầu tư 1.280.000 tỷ đồng. Đây là cầu truyền hình với 80 điểm cầu phát sóng trực tiếp trên Đài truyền hình Việt Nam vào 9h00 ngày 19/8/2025. Điểm cầu trung tâm đặt tại Trung tâm hội chợ triển lãm Quốc gia, xã Đông Anh, thành phố Hà Nội; 34 điểm cầu có sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ; 09 điểm cầu có đại diện lãnh đạo Chính phủ, bộ, ngành địa phương, doanh nghiệp.. Trong đó tỉnh Phú Thọ có 7 công trình dự án khởi công và khánh thành gồm: 01 công trình khởi công: Khu công nghiệp Nam Bình Xuyên (xã Bình Nguyên, xã Thanh Lãng, tỉnh Phú Thọ). – 02 công trình khánh thành: Nhà Văn hóa Nghệ thuật tỉnh (phường Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) và Trung tâm y tế Yên Lạc (xã Yên Lạc, tỉnh Phú Thọ). – Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh có 03 công trình do các Bộ, ngành, Tập đoàn nhà nước làm chủ đầu tư phối hợp với tỉnh triển khai, tổ chức khánh thành gồm: Hồ chứa nước Cánh Tạng (tại xã Yên Phú, tỉnh Phú Thọ, công trình do Ban QLĐT&XD Thủy lợi 1 – Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm chủ đầu tư); Trạm biến áp 500 KV Vĩnh Yên (tại phường Vĩnh Yên, tỉnh Phú Thọ, do EVNPT làm chủ đầu tư); Khánh thành Tổ máy số 1 Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng (do Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm chủ đầu tư). – 01 công trình triển khai: Khu tái định cư dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng (đoạn qua địa bàn tỉnh Phú Thọ). UBND tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tập trung chuẩn bị chương trình khởi công, khánh thành các dự án đảm bảo trang trọng, an toàn, tạo hiệu ứng lan tỏa sâu, rộng trong Nhân dân, toàn xã hội về đột phá về xây dựng hạ tầng chiến lược trên phạm vi cả nước; khích lệ tinh thần tự hào dân tộc, tự hào kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam
Tại Phú Thọ, ngày 19/8/2025, Lễ khánh thành Nhà văn hóa Nghệ thuật tỉnh Phú Thọ đã được tỉnh long trọng tổ chức tại Quảng trường Hùng Vương, phường Việt Trì.Đến dự có các đồng chí: Bùi Minh Châu – ủy viên BCH TW Đảng, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh; Bùi Văn Quang – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Huy Ngọc – Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh; các đồng chí ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh; lãnh đạo các sở, ban ngành của tỉnh; lãnh đạo Đảng ủy, UBND phường Việt Trì, phường Thanh Miếu; đại diện các đơn vị thi công cùng đông đảo nhân dân phường Việt Trì , ghi một mốc son rực rỡ trên hành trình phát triển, mở ra chương mới về khát vọng, bản lĩnh và tầm vóc khi tỉnh Phú Thọ mới, được mở rộng và sáp nhập. Công trình Nhà văn hóa nghệ thuật tỉnh Phú Thọ được khởi công từ 4/2022 tại Quảng trường Hùng Vương, phường Việt Trì do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch làm chủ đầu tư. Có tổng mức đầu tư 426 tỷ đồng (ngân sách Trung ương 100 tỷ đồng, ngân sách địa phương 326 tỷ đồng).
Dự án Nhà văn hóa nghệ thuật tỉnh Phú Thọ được xây dựng trên tổng diện tích gần 18.000m2, với quy mô 1.000 chỗ ngồi gồm 3 tầng nổi, 1 tầng hầm, 1 tầng mái và tổng chiều cao gần 34m. Được đánh giá là công trình dân dụng cấp II, Nhà Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Phú Thọ không chỉ là điểm nhấn về kiến trúc hài hòa với Quảng trường Hùng Vương, mà còn hứa hẹn trở thành trung tâm sinh hoạt văn hóa – nghệ thuật quy mô, hiện đại, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ ngày càng cao của nhân dân và du khách. Nhà Văn hóa nghệ thuật tỉnh Phú Thọ được khánh thành vào một thời điểm lịch sử: đúng dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, cũng là dịp ngành Văn hóa – Thông tin tròn 80 năm xây dựng và phát triển. Đặc biệt, công trình được chọn là địa điểm tổ chức Đại hội Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ Nhất, nhiệm kỳ 2025-2030, sự kiện chính trị quan trọng bậc nhất của tỉnh.
https://hoichieusangvietnam.org.vn/phu-tho-khoi-day-tiem-nang-khat-vong-but-pha-manh-me-de-phat-trien/
