Đặt vấn đề
Ngày 16/10/1948 tại chiến khu Việt Bắc, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra Quyết nghị số 29QN/TW về việc thành lập Ban Kiểm tra Trung ương thành lập Ban Kiểm tra Trung ương, điều đó cho thấy tầm quan trọng của công tác kiểm tra đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị, sự lớn mạnh ngày càng cao của tổ chức Đảng. Sự ra đời của Ban Kiểm tra Trung ương – Cơ quan kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Đảng khẳng định là một tất yếu khách quan nhằm đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng và công tác xây dựng Đảng. Tại Đại hội V của Đảng, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của Đảng được thành lập thành một hệ thống hoàn chỉnh từ Trung ương đến cơ sở như hiện nay.
Từ khi thành lập đến nay, trong quá trình xây dựng phát triển, Đảng ta luôn khẳng định công tác kiểm tra, giám sát của Đảng nói chung, của chi bộ nói riêng có vị trí, vai trò rất quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Chi bộ là nơi Đảng lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị; trực tiếp giáo dục, quản lý, phân công công tác cho đảng viên; kiểm tra, giám sát và lãnh đạo đảng viên, quần chúng thực hiện chủ trương, đường lối, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của chi bộ và nhiệm vụ của cấp ủy cấp trên. Vì vậy, công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ có vị trí, vai trò rất quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, là một trong những giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi bộ và xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh. Từ hoạt động thực tiễn, Chi bộ Tạp chí Ánh sáng và Cuộc sống thuộc Đảng ủy Cty TNHHMTV Chiếu sáng và Thiết bị đô thị mong muốn được trình bày và chia sẻ vai trò công tác kiểm tra, giám sát, phê và tự phê trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan báo chí hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đồng thời Chi bộ cũng mạnh dạn đề xuất một số giải pháp, với mong muốn nâng cao hiệu quả họat động của chi bộ cơ sở trong công tác kiểm tra, giám sát, phê và tự phê bình, phấn đấu luôn là chi bộ trong sạch, vững mạnh.
I/ CÔNG TÁC KIỂM TRA ĐẢNG – CHỨC NĂNG LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG
“Ngay từ khi ra đời và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng vấn đề giữ gìn kỷ cương, kỷ luật của Đảng và xác định muốn lãnh đạo tốt thì phải kiểm tra, không kiểm tra coi như không lãnh đạo.” [1].
1/ Thành lập cơ quan kiểm tra Đảng – tất yếu khách quan
Từ khi thành lập đến tháng 10/1948, Đảng chưa thành lập cơ quan kiểm tra chuyên trách. Cấp ủy các cấp trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và thi hành kỷ luật trong Đảng. Trước yêu cầu nhiệm vụ chính trị, sự lớn mạnh của tổ chức Đảng đòi hỏi ngày càng cao đối với công tác kiểm tra, ngày 16/10/1948 tại chiến khu Việt Bắc, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra Quyết nghị số 29QN/TW về việc thành lập Ban Kiểm tra Trung ương (do Đồng chí Tổng Bí thư Trường Chinh – tức Thận ký) thành lập Ban Kiểm tra Trung ương. Quyết nghị có đoạn ghi: “…Trung ương quyết định thành lập Ban Kiểm tra, đi xuống các khu xét xem chủ trương của Đảng có được thi hành và có sát đúng không, đồng thời xem xét sự thi hành kỷ luật trong Đảng để thu thập kinh nghiệm giúp Trung ương bổ khuyết chính sách của Đảng…”. Ban Kiểm tra Trung ương đầu tiên gồm các đồng chí: Trần Đăng Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng; Nguyễn Thanh Bình, Ủy viên Thường vụ Khu ủy; Hà Xuân Mỹ (Hà Minh Quốc), Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy; đồng chí Trần Đăng Ninh làm Trưởng Ban.
Tại Đại hội toàn quốc lần thứ II của Đảng (tháng 2-1951), Ban Chấp hành Trung ương ra quyết nghị giao Ban Kiểm tra Trung ương Đảng và Ban Thanh tra Chính phủ hợp nhất làm một, do đồng chí Hồ Tùng Mậu, Trưởng Ban Kiểm tra Trung ương được cử kiêm chức Tổng Thanh tra Chính phủ. Đến tháng 4-1956, đồng chí Nguyễn Lương Bằng được cử làm Trưởng Ban Kiểm tra Trung ương kiêm Tổng Thanh tra Chính phủ.
Từ Đại hội lần thứ III của Đảng (tháng 9-1960), Ban kiểm tra được đổi tên thành Ủy ban kiểm tra (UBKT); Ủy ban kiểm tra được thành lập đến cấp quận ủy, huyện ủy và tương đương.
Trước yêu cầu nhiệm vụ của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ngày 14-8-1969 tại tỉnh Tây Ninh, Trung ương cục miền Nam ra Nghị quyết số 13/NQ về việc thành lập Ban Kiểm tra Trung ương cục miền Nam. Ban Kiểm tra Trung ương Cục miền Nam gồm 3 đồng chí: Mai Văn Đáng (tức Hai Văn), Phó Bí thư Trung ương Cục làm Trưởng Ban; đồng chí Hai Mai, Phó Ban Tổ chức Trung ương Cục và đồng chí Nguyễn Văn Trọng (tức Ba Trọng) làm ủy viên. Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng 30-4-1975, Ban Kiểm tra Trung ương Cục miền Nam hợp nhất vào Ủy ban Kiểm tra Trung ương, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Đại hội toàn quốc lần thứ V của Đảng (tháng 3-1982), Điều lệ Đảng quy định đảng ủy cơ sở được cử UBKT. Từ Đại hội V của Đảng, UBKT được thành lập thành một hệ thống hoàn chỉnh từ Trung ương đến cơ sở như hiện nay.
2/ UBKT, nơi giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật của Đảng
UBKT từ ngày thành lập đến nay, qua mỗi nhiệm kỳ; nhiệm vụ, quyền hạn của UBKT được Đại hội toàn quốc của Đảng thảo luận, bổ sung và được chính thức ghi vào Điều lệ Đảng. Từ một số nhiệm vụ phục vụ cấp ủy kiểm tra việc thực hiện đường lối kháng chiến, kiến quốc; xem xét những việc bất thường xảy ra, đến kiểm tra những vụ việc đảng viên làm trái Điều lệ, vi phạm kỷ luật của Đảng; Từ tăng cường kiểm tra việc chấp hành, thực hiện chỉ thị, nghị quyết đến kiểm tra đảng viên và tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm.
Cùng với đó, UBKT các cấp thực hiện giải quyết đơn thư tố cáo, giải quyết khiếu nại kỷ luật của tổ chức đảng và đảng viên, xử lý và giúp cấp ủy xử lý kỷ luật trong Đảng; Kiểm tra tài chính đảng,… Đại hội toàn quốc lần thứ VIII, Điều lệ Đảng quy định tăng thẩm quyền thi hành kỷ luật đối với đảng viên cho UBKT từ cấp huyện ủy, quận ủy và tương đương trở lên; Quy định cơ quan UBKT cấp trên cùng với việc hướng dẫn, đôn đốc, có thêm nhiệm vụ chỉ đạo UBKT cấp dưới thực hiện nhiệm vụ công tác kiểm tra.
Đại hội toàn quốc lần thứ X của Đảng đã bổ sung chức năng, nhiệm vụ giám sát cho UBKT các cấp. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ năm Đảng ta đã ra Nghị quyết tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Đây là nhiệm vụ Đảng giao xuất phát từ thực tiễn khách quan của công tác xây dựng Đảng trong giai đoạn mới, nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; Giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng; Phòng ngừa, ngăn chặn sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp ủy đảng, UBKT các cấp đã thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng, chủ động tham mưu và tổ chức thực hiện nhiệm vụ cấp ủy giao. Đội ngũ cán bộ kiểm tra luôn đoàn kết, giữ vững nguyên tắc, lựa chọn đúng việc, chủ động cách làm; thực hiện nguyên tắc tập trung, dân chủ, kịp thời trên tinh thần khách quan, công tâm, thận trọng, quyết liệt, lấy xây làm chính. Nhất là những năm gần đây, thực hiện các Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII; Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI và Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; UBKT các cấp đã đề xuất tham mưu chương trình kiểm tra và thực hiện hiệu quả các cuộc kiểm tra, góp phần quan trọng vào công cuộc phòng chống tham nhũng, xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Đấu tranh nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên. Đánh giá vai trò của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, đó là “một bộ phận quan trọng trong toàn bộ công tác xây dựng Đảng”, ” là một chức năng lãnh đạo của Đảng”, ” mọi tổ chức Đảng và đảng viên đều bình đẳng trước kỷ luật của Đảng và đều phải chịu sự kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng”. Kiểm tra, giám sát là ” thanh bảo kiếm để chữa lành các vết thương”.
Bám sát nhiệm vụ chính trị trong từng giai đoạn cách mạng, công tác kiểm tra từng bước được nâng cao về chất lượng. Thông qua việc kiểm tra, xử lý tổ chức đảng, đảng viên để giữ gìn kỷ luật, kỷ cương của Đảng và củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng. Công tác kiểm tra không chỉ phát hiện, xử lý tổ chức đảng, đảng viên vi phạm; đưa ra khỏi tổ chức những cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất mà còn góp phần phát hiện, biểu dương những tập thể và cá nhân tiên tiến, xuất sắc.
Phát huy kết quả đạt được, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, ngành Kiểm tra Đảng tiếp tục phấn đấu, trưởng thành trên chặng đường phát triển. UBKT các cấp tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; thực hiện toàn diện nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng; Kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, quyết liệt trong chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ công tác kiểm tra, giám sát ở cả địa phương và Trung ương.
Công tác kiểm tra, giám sát được tiến hành ở tất cả các lĩnh vực, các ngành, không có vùng cấm và được thực hiện công khai, dân chủ, khách quan, thận trọng chặt chẽ theo đúng nguyên tắc, phương pháp công tác đảng. Cùng với làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, UBKT Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu, giúp Bộ Chính trị sửa đổi, bổ sung và xây dựng các quy định về công tác kiểm tra, giám sát phù hợp với thực tiễn. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện các nghị quyết, kết luận của Đảng.
“Kết quả từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, UBKT các cấp đã kiểm tra trên 7.500 tổ chức đảng cấp dưới và hơn 23.500 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; trong đó có hơn 11.700 cấp ủy viên các cấp. Qua kiểm tra, UBKT các cấp đã kết luận trên 4.900 tổ chức đảng và hơn 17.800 đảng viên có vi phạm, phải thi hành kỷ luật trên 350 tổ chức đảng và hơn 8.800 đảng viên.
Riêng UBKT Trung ương đã kiểm tra, xem xét thi hành kỷ luật và đề nghị thi hành kỷ luật 4 tổ chức đảng và 32 đảng viên diện Trung ương quản lý, trong đó có 1 Ủy viên Bộ Chính trị. Kết quả công tác kiểm tra, giám sát từ đầu nhiệm kỳ đến nay tiếp tục góp phần quan trọng vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tạo thêm dấu ấn mới trên chặng đường phát triển, được Đảng và Nhân dân tin tưởng.” [2]
3/ Những vấn đề đặt ra
Nhìn lại công tác kiểm tra, giám sát thời gian qua vẫn còn nhiều việc chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ như: Chưa chủ động phát hiện kiểm tra kịp thời những tổ chức đảng, đảng viên ngay từ khi mới vi phạm nên đến khi phát hiện kiểm tra thì vụ việc đã vi phạm lớn dẫn đến tổ chức đảng và nhiều đảng viên vi phạm phải kỷ luật. Việc chấp hành kỷ cương, kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước ở nhiều lĩnh vực chưa nghiêm; tình trạng vi phạm nguyên tắc tập trung, dân chủ, cục bộ, bè phái, lợi ích nhóm xảy ra ở một số nơi; tình trạng quan liêu tham nhũng, lãng phí, suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa được đẩy lùi. Tự phê bình và phê bình trong tổ chức đảng và đảng viên giảm sút. Một trong các nguyên nhân dẫn đến tồn tại trên có nguyên nhân thuộc về UBKT các cấp chưa kịp thời phát hiện, đề xuất những chủ trương, giải pháp tích cực về công tác kiểm tra, giám sát; dũng khí đấu tranh, bản lĩnh kiểm tra, năng lực, trình độ công tác của một bộ phận cán bộ kiểm tra chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ…
Trước yêu cầu nhiệm vụ mới, công tác kiểm tra, giám sát cần phải khắc phục những tồn tại, hạn chế, đổi mới cách làm. Phát huy thành tích đã đạt được trên cơ sở vận dụng những bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn công tác kiểm tra, thi hành kỷ luật vừa qua, UBKT Trung ương và UBKT các cấp cùng với tiếp tục làm tốt công tác tham mưu; tập trung kiểm tra, giám sát cấp ủy viên các cấp, cấp ủy thuộc diện cấp ủy các cấp quản lý, cán bộ, đảng viên; trước hết là người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở các cơ quan nhà nước, đoàn thể chính trị-xã hội, doanh nghiệp nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, chấp hành quy chế làm việc, công tác cán bộ… Tăng cường kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm, có dấu hiệu tham nhũng.
Quan tâm công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn công tác kiểm tra, giám sát kỷ luật đảng. Tập trung nghiên cứu đổi mới phương pháp kiểm tra, giám sát của Đảng; kiện toàn tổ chức bộ máy cơ quan UBKT và cán bộ kiểm tra các cấp. Có cơ chế, chính sách thu hút cán bộ có năng lực, phẩm chất, đủ tiêu chuẩn, điều kiện về làm công tác kiểm tra, giám sát ở UBKT từ cấp huyện và tương đương trở lên. Đổi mới chương trình, nội dung, hình thức, phương pháp và nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kiểm tra theo hướng chuyên nghiệp hơn. Bảo đảm cơ sở vật chất, kỹ thuật, điều kiện làm việc cho UBKT, cơ quan UBKT các cấp hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
II/ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA, GIÁM SÁT Ở CHI BỘ CƠ SỞ
1/ Đặc điểm chung
Chi bộ là nền tảng của Đảng, là nơi lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị; trực tiếp giáo dục, quản lý, phân công công tác cho đảng viên; Kiểm tra, giám sát và lãnh đạo đảng viên, quần chúng thực hiện chủ trương, đường lối, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của chi bộ và nhiệm vụ của cấp ủy cấp trên. Vì vậy, công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ có vị trí, vai trò rất quan trọng trong công tác xây dựng Đảng: là một trong những chức năng lãnh đạo của chi bộ, là một trong những giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi bộ và xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh.
Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, nước ta đang trong tiến trình đẩy mạnh hội nhập quốc tế, sẽ tạo ra nhiều cơ hội, thuận lợi trong phát triển kinh tế – xã hội; Đồng thời, cũng đặt ra không ít khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chống phá bằng nhiều hình thức, nhất là trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng; trong khi đó, ở trong nước thì “… một bộ phận cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, ngại khó, ngại khổ, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa””[3] có xu hướng ngày càng bộc lộ rõ, thậm chí công khai và ngày càng nghiêm trọng hơn, thì nhiệm vụ đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên ngày càng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi công tác kiểm tra, giám sát của Đảng nói chung và công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ nói riêng có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
2/ Công tác kiểm tra, giám sát của Chi bộ báo chí
Tạp chí Ánh sáng và Cuộc sống là cơ quan ngôn luận và nghiên cứu, lý luận cuả Hội, Ngành chiếu sáng Việt Nam, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước, các cơ quan quản lý với Hội, Ngành Chiếu sáng và người dân. Tạp chí là cơ quan báo chí hoạt động trong lĩnh vực tư tưởng, thuộc Đảng ủy Công ty TNHHMTV Chiếu sáng và Thiết bị đô thị, đây là điều kiện thuận lợi để Tạp chí gắn liền với các đơn vị, Hội viên và người làm nghề chiếu sáng. Nhận thức được tầm quan trọng đó, thời gian qua, công tác kiểm tra, giám sát của Chi bộ Tạp chí Ánh sáng và Cuộc sống được chi bộ triển khai thực hiện quyết liệt. Theo đó, hàng năm, hàng quý và tháng, bám sát kế hoạch lãnh đạo hoạt động chuyên môn, chi bộ đều xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát trong các hoạt động của cán bộ, đảng viên trong Tòa soạn. Với chức năng là những chiến sỹ tiên phong trên mặt trận tư tưởng, Chi bộ giao nhiệm vụ mỗi Đảng viên, nhà báo trong chi bộ luôn đi đầu gương mẫu, rèn luyện lập trường vững vàng, “sắc bút, tâm sáng, chí bền” không sa ngã trước cám dỗ, khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cụ thể: Chi bộ tập trung kiểm tra, giám sát đảng viên trong việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên; việc thực hiện nghị quyết của chi bộ; việc chấp hành quy định về những điều đảng viên không được làm; việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh,…. Ngoài việc kiểm tra, giám sát thường xuyên các nội dung trên, chi bộ đã tổ chức kiểm tra định kỳ đối với các đảng viên của chi bộ trong việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên; việc triển khai học tập, viết bài thu hoạch Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ các cấp và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII,…
Qua triển khai thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát của chi bộ những năm qua cho thấy chi bộ đã đánh giá đúng tình hình hoạt động của cán bộ, đảng viên: phát huy ưu điểm, cách làm hay, kịp thời chấn chỉnh, những lệch lạc trong nhận thức và hành động của đảng viên; giúp đối tượng được kiểm tra, giám sát, tự đánh giá được kết quả hoạt động của mình cũng như ưu điểm để phát huy, nhận ra những hạn chế, thiếu sót để khắc phục, phấn đấu vươn lên; ngăn ngừa kịp thời những biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, góp phần tích cực vào xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh. Chính vì vậy, trong những năm qua Chi bộ Tạp chí Ánh sáng và Cuộc sống luôn được tổ chức Đảng cấp trên công nhận chi bộ trong sạch, vững mạnh.
Bên cạnh những kết quả đạt được là cơ bản, công tác kiểm tra, giám sát phê bình, tự phê bình của chi bộ Tạp chí Ánh sáng và Cuộc sống thuộc Đảng ủy công ty TNHHMTV Chíếu sáng và Thiết bị đô thị bộc lộ những mặt hạn chế, như:
Về phân công đảng viên làm công tác kiểm tra, giám sát: Mặc dù chi bộ có phân công một đồng chí trong chi bộ phụ trách công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ, nhưng đồng chí đó chưa được bồi dưỡng, tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ kiểm tra, giám sát. Mặt khác, đảng viên được phân công làm công tác kiểm tra, giám sát phải dành phần lớn thời gian cho công việc chuyên môn, không có nhiều thời gian đầu tư, nghiên cứu văn bản, tài liệu liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát, nên khi thực hiện còn gặp nhiều khó khăn.
Về xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát: Chi bộ còn lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát hàng năm. Theo đó, việc xác định nội dung kiểm tra, giám sát của chi bộ đôi khi còn có sự nhầm lẫn, coi nhiệm vụ kiểm tra, giám sát chỉ là nhiệm vụ sát của đảng ủy và ủy ban kiểm tra cấp trên; nội dung kiểm tra, giám sát của chi bộ chủ yếu tập trung công tác phê bình là chính nên chưa chú trọng đúng mức đến kiểm tra định kỳ và giám sát theo chuyên đề đối với từng đảng viên; số lượng đảng viên được kiểm tra, giám sát còn ít.
Về tổ chức thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát: Việc thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát hàng năm một số đồng chí chưa nắm vững phương pháp, quy trình, thủ tục kiểm tra, giám sát vẫn còn tình trạng làm theo kinh nghiệm, không đúng quy trình, thủ tục, còn lẫn nội dung kiểm tra, giám sát với sinh hoạt định kỳ dẫn đến không rõ đối tượng cần điều chỉnh sau kiểm tra, giám sát.
Nguyên nhân dẫn đến hạn chế nêu trên là do Bí thư chi bộ và cán bộ được phân công phụ trách công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ kiêm nhiệm, nên chưa dành nhiều thời gian nghiên cứu sâu tài liệu nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát; cán bộ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát chưa được tập huấn, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ nên chưa nắm vững các quy trình, thủ tục, nguyên tắc về công tác kiểm tra, giám sát,….
3/ Giải pháp và đề xuất nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát
Từ thực trạng đó, để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát phê bình, tự phê bình của của Chi bộ Tạp chí Ánh sáng và Cuộc sống, trong thời gian tới chi bộ cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp sau:
– Một là, đẩy mạnh công tác quán triệt, nghiên cứu các nghị quyết, chỉ thị, quy định, quyết định, quy chế, kết luận của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao nhận thức cho đảng viên về vị trí, vai trò của công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ đối với đảng viên, giúp cho đảng viên trong chi bộ nắm vững nguyên tắc, phương hướng, phương châm, thẩm quyền, thủ tục trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ; thường xuyên giáo dục, quản lý và rèn luyện đảng viên để tự kiểm tra, chủ động phòng ngừa, đấu tranh các biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
– Hai là, công tác phê bình, tự phê bình, kiểm tra, giám sát của chi bộ phải được tiến hành một cách thường xuyên, công khai, đúng quy trình, quy định và gắn liền với hoạt động nhiệm vụ chuyên môn của đơn vị. Do đó, chi uỷ, bí thư chi bộ và đảng viên phụ trách công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ phải nêu cao tinh thần tự giác học tập, nghiên cứu văn bản để nắm vững nghiệp vụ, các quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát; phải thực hiện kiểm tra, giám sát mọi đảng viên trong việc thực hiện nghị quyết của chi bộ, quy định về những điều đảng viên không được làm và nhiệm vụ đảng viên, nhiệm vụ do chi bộ phân công,…
– Ba là, Đảng ủy, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy công ty cần tăng cường kế hoạch chỉ đạo cụ thể, chi tiết, có trọng tâm, trọng điểm đối với hoạt động kiểm tra, giám sát của các chi bộ; thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, trao đổi kinh nghiệm về công tác kiểm tra, giám sát cho chi bộ, đặc biệt là cấp ủy chi bộ và cán bộ phụ trách công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ. Hoạt động kiểm tra, giám sát của chi bộ phải được xây dựng thành chương trình, kế hoạch ngay từ đầu nhiệm kỳ, tùy theo nội dung kiểm tra, giám sát mà chi bộ thành lập các tổ công tác giúp chi bộ tiến hành hoạt động kiểm tra giám sát.
– Bốn là, đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát phê bình và tự phê bình của chi bộ đối với đảng viên, nhất là các đảng viên có chức vụ, đối tượng thuộc diện cấp ủy cấp trên quản lý. Chi ủy, trước hết là bí thư chi bộ căn cứ chỉ đạo của Đảng ủy và Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy công ty chủ động định hướng nội dung, chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát đảng viên cho phù hợp. Trong công tác kiểm tra, giám sát cần tăng hoạt động kiểm tra định kỳ và giám sát theo chuyên đề đối với đảng viên. Thông qua kiểm tra, giám sát, nếu thấy đảng viên có thiếu sót, khuyết điểm thì bí thư chi bộ và chi ủy phải nhắc nhở, chấn chỉnh kịp thời. Đối với đảng viên có nội dung phải giải trình, cấp ủy chi bộ yêu cầu đảng viên giải trình, báo cáo làm rõ đúng sai, quy định thời gian phấn đấu khắc phục, sửa chữa, không để trở thành vi phạm; nếu có vi phạm phải báo cáo Đảng ủy, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy công ty để tiến hành kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm.
– Năm là, triển khai thực hiện nghiêm túc Quy định của Bộ Chính trị về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú. Chi bộ chủ trì, phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ cơ sở nơi đảng viên cư trú kiểm tra, giám sát đảng viên thực hiện nhiệm vụ nơi cư trú, kịp thời nhắc nhở, phê bình hoặc xem xét xử lý đối với những đảng viên chưa thực hiện nghiêm túc theo quy định; đồng thời phát huy vai trò, trách nhiệm giám sát của các đoàn thể: Ban Chấp hành Công đoàn, Đoàn Thanh niên, quần chúng trong cơ quan và Nhân dân nơi đảng viên cư trú.
– Sáu là, coi trọng việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm về công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ để phát huy ưu điểm, khắc phục khuyết điểm trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của chi bộ.
Kết luận
Để công tác kiểm tra, giám sát, phê bình và tự phê bình của Chi bộ Tạp chí Ánh sáng và Cuộc sống trực thuộc Đảng ủy công ty TNHHMTV Chiếu sáng và Thiết bị đô thị ngày càng hiệu quả, trước hết đội ngũ cán bộ, đảng viên nâng cao tính đoàn kết, thường xuyên thực hiện công tác phê bình và tự phê bình; cần triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên, thực hiện nguyên tắc tập trung, dân chủ, kịp thời trên tinh thần khách quan, công tâm, thận trọng, quyết liệt, lấy xây làm chính. Thực hiện tốt được các giải pháp trên sẽ kịp thời phòng ngừa; ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên nhằm xây dựng chi bộ ngày càng trong sạch, vững mạnh.
———————–
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1], [2] “Ngành Kiểm tra Đảng 70 năm: Những mốc son trên chặng đường phát triển”. Tác giả: Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Ban Bí thư, BCH Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương.
[3] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nxb.CTQGST, H.2021, tr.92
Quang Trần và nhóm tác giả
