Bản tin chiếu sáng số 30: Thể chế hóa hạ tầng số và cơ hội thử nghiệm mô hình kinh doanh mới

(Phân tích Chuyên sâu Tuần 3 Tháng 11 Năm 2025)

PHẦN I: TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU THỊ TRƯỜNG MỞ RỘNG

I.1. Tổng Quan Thị Trường: Cân Bằng Giữa Áp Lực Chi Phí và Động Lực Chuyển Đổi Số

Giai đoạn giữa tháng 11 năm 2025 ghi nhận thị trường chiếu sáng Việt Nam tiếp tục đối mặt với sự căng thẳng kéo dài giữa các thách thức về chi phí đầu vào và động lực mạnh mẽ từ việc thể chế hóa hạ tầng số quốc gia. Thành công của ngành trong ngắn hạn và trung hạn phụ thuộc vào khả năng chuyển đổi áp lực pháp lý thành lợi thế cạnh tranh về công nghệ và mô hình kinh doanh.

Bối cảnh Vĩ mô và Tâm lý Nhà đầu tư (Giữa tháng 11/2025)

Thị trường chứng khoán Việt Nam (VN-Index) cho thấy dấu hiệu phục hồi thận trọng sau khi trải qua giai đoạn giảm thanh khoản sâu. Ngay sau khi thanh khoản rơi xuống mức đáy 20 tuần, VN-Index đã có nhịp hồi nhẹ, đóng cửa tại 1.635,46 điểm vào ngày 14 tháng 11.

Nguồn: Trung tâm Nghiên cứu Khoa học và Đào tạo Chứng khoán.

Diễn biến tích cực này tiếp tục kéo dài, và chỉ số đã nhích lên, đóng cửa tại 1.655,99 điểm vào ngày 20 tháng 11.

Nguồn: Markettimes, Vov.

Tuy nhiên, thanh khoản trên sàn HoSE vẫn duy trì ở ngưỡng thấp, giá trị khớp lệnh đạt vỏn vẹn 16.775 tỷ đồng trong phiên 20/11. Sự bứt phá của chỉ số chủ yếu nhờ lực đỡ từ một số cổ phiếu vốn hóa lớn (như Vingroup và Vietjet), thay vì sự lan tỏa rộng rãi ra toàn thị trường.

Nguồn: Markettimes.

Điều này phản ánh tâm lý nhà đầu tư vẫn còn dè dặt.

Đối với ngành chiếu sáng và các ngành công nghiệp phụ trợ liên quan đến đầu tư công, đà phục hồi của thị trường chỉ có thể được duy trì nếu niềm tin vững chắc được xây dựng trên cơ sở hiện thực hóa các dự án hạ tầng lớn. Các công ty chiếu sáng lớn đang được đặt cược vào các dự án đô thị thông minh và đầu tư công. Do đó, việc tuân thủ các yêu cầu pháp lý về chuẩn mở và API (được quy định trong Nghị định 269/2025/NĐ-CP) cần được các doanh nghiệp sử dụng làm bằng chứng rõ ràng cho khả năng thắng thầu và triển khai dự án, từ đó củng cố triển vọng tăng trưởng lợi nhuận.

I.2. Cập Nhật Chỉ Số Rủi Ro Chuỗi Cung Ứng & Chi Phí Đầu Vào (Giữa tháng 11/2025)

Áp lực chuỗi cung ứng trong giai đoạn này vẫn tập trung vào chi phí vật liệu thô duy trì ở mức cao và nguy cơ gián đoạn nguồn cung linh kiện bán dẫn cấp thấp.

Biến động Giá Nguyên Vật liệu Thô

Giá nhôm trên Sàn giao dịch Kim loại Luân Đôn (LME Aluminium Cash-Settlement) đã có sự điều chỉnh giảm nhẹ so với mức cao kỷ lục duy trì trong tuần đầu tháng 11 ($2,853.00 – $2,903.00/tấn). Cụ thể, trong giai đoạn từ 13/11 đến 19/11/2025, giá nhôm dao động trong khoảng $2,749.50 (ngày 18/11) đến $2,876.00/tấn (ngày 13/11).

Nguồn: LME.

Mặc dù sự điều chỉnh này mang lại sự xoa dịu ngắn hạn cho các nhà sản xuất đèn công nghiệp, mức giá này vẫn cao hơn đáng kể so với mức trung bình dài hạn và duy trì áp lực cơ bản lên biên lợi nhuận.

Tương tự, giá nhựa Polycarbonate (PC), vật liệu quang học thiết yếu, duy trì ở mức cao. Tại khu vực Đông Nam Á, giá Polycarbonate giao ngay (spot price) là US$1.93/KG vào tháng 11/2025, chỉ giảm nhẹ 1% so với tháng trước.

Nguồn: Business Analytiq.

Sự ổn định ở mức giá cao này tiếp tục thách thức các nhà sản xuất trong việc tối ưu hóa chi phí sản xuất các sản phẩm dân dụng có sử dụng vật liệu quang học.

Nguy cơ Thiếu hụt Linh kiện Bán dẫn và Tác động của AI

Nguy cơ thiếu hụt chip điều khiển (driver ICs) và vi điều khiển (MCUs) vẫn là mối đe dọa chiến lược lớn nhất đối với tính liên tục sản xuất. Theo cảnh báo từ Chủ tịch kiêm CEO của TSMC, tình trạng khan hiếm chip AI/HPC có thể kéo dài đến hết năm 2025 và dự kiến chỉ được xoa dịu vào năm 2026.

Nguồn: TSMC.

Sự bùng nổ chưa từng có của Trí tuệ Nhân tạo đang làm xói mòn năng lực sản xuất chung của các xưởng đúc (foundries), khiến các chip điều khiển cấp thấp cho ngành chiếu sáng dễ bị cắt giảm ưu tiên sản xuất.

Nguồn: Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn (SIA).

Tuy nhiên, một diễn biến đáng chú ý là sự xuất hiện của “Nghịch lý Năng lượng” (The Power Paradox) trong ngành AI. Các báo cáo chỉ ra rằng mặc dù các công ty công nghệ có đủ chip AI trong kho, họ lại không thể triển khai phần cứng do thiếu hụt hạ tầng điện cần thiết để vận hành các trung tâm dữ liệu quy mô lớn.

Nguồn: Traxtech.

Sự tắc nghẽn hạ tầng này có thể tạm thời giải phóng một phần nhỏ năng lực sản xuất chip tại các xưởng đúc. Ngành chiếu sáng cần coi đây là một cơ hội chiến lược, mặc dù ngắn hạn, để tăng cường đặt hàng và xây dựng kho dự trữ chiến lược (inventory buffer) cho các loại MCU phổ thông. Chiến lược này là cần thiết để phòng ngừa rủi ro gián đoạn sản xuất kéo dài, vốn được dự báo sẽ trở nên nghiêm trọng hơn vào năm 2026.

Nguồn: TSMC.

Table 1: Cập Nhật Chỉ Số Rủi Ro Chuỗi Cung Ứng và Chi phí Đầu vào (Giữa tháng 11/2025)

Nguồn: LME, TSMC, Business Analytiq, Phân tích Chuyên gia

I.3. Chi Tiết Môi Trường Pháp Lý & Chính Sách Quốc Gia: Khung Pháp Lý Cho Đổi Mới Sáng Tạo

Các văn bản pháp lý quốc gia, đặc biệt là Nghị định 269/2025/NĐ-CP, đang thiết lập một khuôn khổ chi tiết, buộc ngành chiếu sáng phải chuyển đổi từ sản xuất phần cứng sang cung cấp giải pháp tích hợp và dịch vụ dữ liệu.

1. Hội nghị phổ biến Nghị định 269/2025/NĐ-CP (06/11/2025): Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị phổ biến Nghị định 269/2025/NĐ-CP nhằm thể chế hóa chủ trương, định hướng lớn về phát triển đô thị thông minh. Đây là bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển bền vững.
   Nguồn: Bộ Xây dựng.
2. Hiệu lực và Yêu cầu Chuẩn mở (Nghị định 269/2025/NĐ-CP): Nghị định 269/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực (14/10/2025), quy định các yêu cầu về tiêu chuẩn mở và Giao thức Kết nối Ứng dụng (API) chuẩn hóa cho hạ tầng chiếu sáng công cộng, biến khả năng tương tác thành điều kiện pháp lý.
   Nguồn: Nghị định 269/2025/NĐ-CP.
3. Cơ chế Thử nghiệm có Kiểm soát (Regulatory Sandbox): Điều 27 Nghị định 269/2025/NĐ-CP cho phép thử nghiệm các công nghệ, dịch vụ và mô hình kinh doanh mới (ví dụ: dịch vụ dựa trên dữ liệu hoặc nền tảng thương mại hóa dữ liệu) liên quan đến đô thị thông minh mà pháp luật chưa có quy định cụ thể.
   Nguồn: Nghị định 269/2025/NĐ-CP.
4. Định mức Kinh tế – Kỹ thuật dịch vụ Chiếu sáng (Quyết định 39/QĐ-BXD): Quyết định ban hành định mức và chuẩn hóa dịch vụ chiếu sáng đô thị có kết nối quản lý năng lượng (EMC). Sự ra đời của định mức này tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc chuyển mô hình đầu tư công từ CapEx sang Dịch vụ Chiếu sáng (LaaS/OpEx).
   Nguồn: Quyết định 39/QĐ-BXD.
5. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 14567:2025 về Smart Lighting: Tiêu chuẩn này quy định các tiêu chí nghiêm ngặt về khả năng kết nối, mức độ bảo mật an ninh mạng và khả năng tương tác của thiết bị Smart Streetlight, là cơ sở pháp lý quan trọng để chuẩn hóa chất lượng sản phẩm.
   Nguồn: Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng.
6. Thể chế hóa Tiêu chuẩn KCN Xanh (LPD): Thông tư Bộ Xây dựng hướng dẫn về Tiêu chí Khu Công nghiệp Xanh, quy định rõ ràng về Mật độ Công suất Chiếu sáng (LPD) tối đa cho phép đối với cả khu vực nhà xưởng và hạ tầng công cộng. Điều này biến việc “xanh hóa” thành điều kiện tiên quyết pháp lý.
   Nguồn: Cổng thông tin Bộ Xây dựng.
7. Khuyến khích Tài chính (Khấu trừ Thuế TNDN): Tổng cục Thuế ban hành hướng dẫn cho phép các doanh nghiệp được khấu trừ toàn bộ chi phí đầu tư, nâng cấp hệ thống chiếu sáng sang công nghệ LED hiệu suất cao vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.
   Nguồn: Tổng cục Thuế.
8. Chương trình Quản lý Nhu cầu Điện (DSM): Chương trình Quốc gia DSM giai đoạn 2025-2030 đặt mục tiêu giảm công suất đỉnh 2.000 MW vào năm 2030, khuyến khích mạnh mẽ lắp đặt hệ thống chiếu sáng thông minh có khả năng điều chỉnh phụ tải.
   Nguồn: Cổng thông tin điện tử Chính phủ.
9. Khung pháp lý về Kiểm soát Ô nhiễm Ánh sáng Đô thị: Bộ Xây dựng đang rà soát định hướng chiếu sáng đô thị theo Quyết định 1874/QĐ-TTg để kiểm soát ô nhiễm ánh sáng. Điều này báo hiệu các tiêu chuẩn sản phẩm trong tương lai sẽ tập trung không chỉ vào hiệu suất mà còn về chất lượng ánh sáng (Quality of Light).
   Nguồn: Quyết định 1874/QĐ-TTg, Bộ Xây dựng.
10. Kết quả Thí điểm Smart Streetlight tại Sơn La: Báo cáo từ Thành phố Sơn La (03/11/2025) cho thấy việc thay thế đèn cũ bằng đèn LED thông minh có hệ thống điều khiển không dây đã giảm 52% điện năng tiêu thụ (từ 2,225 Kw/tháng xuống 1,068 Kw/tháng). Kết quả thực nghiệm tích cực này củng cố mạnh mẽ tính khả thi kinh tế của Chương trình DSM Quốc gia.
    Nguồn: Báo Sơn La.

Table 2: Khung Pháp lý Đô thị Thông minh Việt Nam: Cơ chế Thử nghiệm (Sandbox) và Cơ hội Mô hình Kinh doanh Mới

Nguồn: Nghị định 269/2025/NĐ-CP, Quyết định 39/QĐ-BXD, Thông tư Bộ Xây dựng

I.4. Phân Tích Diễn Biến Thị Trường Trong Nước và Chiến lược của Các Đơn vị Chủ chốt

Các nhà sản xuất chiếu sáng hàng đầu Việt Nam đang phản ứng tích cực trước các yêu cầu pháp lý và xu hướng công nghệ toàn cầu bằng các bước đi chiến lược, tập trung vào công nghệ lõi và tích hợp hệ sinh thái.

1. Rạng Đông và Chiến lược Tích hợp IoT (Hợp tác FPT): Rạng Đông công bố hợp tác chiến lược với FPT Software nhằm phát triển nền tảng IoT toàn diện, định vị hệ thống chiếu sáng là “xương sống dữ liệu” cho các hệ thống quản lý tòa nhà thông minh. Chiến lược này giúp Rạng Đông trở thành Đối tác Tích hợp Trung lập.
   Nguồn: Báo điện tử VnExpress.
2. Điện Quang ra mắt Smart Office 2.0: Điện Quang ra mắt gói giải pháp “Smart Office 2.0” tích hợp hệ thống chiếu sáng HCL (Human Centric Lighting) với phần mềm quản lý nhân sự và đặt phòng, thể hiện nỗ lực chuyển đổi mô hình kinh doanh.
   Nguồn: Điện Quang và VietStock.
3. Phenikaa Lighting Xuất khẩu Agri-LEDs sang Nhật Bản: Phenikaa Lighting ký hợp đồng xuất khẩu lô đèn LED nông nghiệp công nghệ cao đầu tiên sang thị trường Nhật Bản. Thành công này khẳng định khả năng R&D chuyên sâu về tùy chỉnh phổ sáng theo tiêu chuẩn khắt khe nhất thế giới.
   Nguồn: Tạp chí Công Thương.
4. Tự chủ Công nghệ lõi Phenikaa Electronics: Phenikaa công bố năng lực cung ứng 1.5 tỷ linh kiện điện tử mỗi năm thông qua Nhà máy Điện tử thông minh. Việc tự chủ này mang lại lợi thế cạnh tranh vượt trội về kiểm soát chuỗi cung ứng và công nghệ Natural True Circadian.
   Nguồn: Tập đoàn Phenikaa.
5. SHTP Nâng cấp Smart Streetlight: Ban quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM (SHTP) phê duyệt dự án thay thế toàn bộ hệ thống đèn đường hiện hữu bằng đèn thông minh có khả năng kết nối không dây, tích hợp cảm biến môi trường và camera an ninh.
   Nguồn: Ban quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM.
6. HCM Khởi công Chiếu sáng Mỹ thuật 50 tỷ đồng: TP.HCM khởi công dự án chiếu sáng kiến trúc tại các địa điểm trung tâm (Cầu Mống, Bảo tàng TP.HCM), đòi hỏi các giải pháp LED mỹ thuật chuyên dụng, khẳng định phân khúc High-Margin Niche đang phát triển mạnh mẽ để phục vụ mục tiêu kinh tế đêm.
   Nguồn: Cổng thông tin TP.HCM (SGGP).
7. Đại lộ Ánh sáng Đông Sơn ứng dụng Công nghệ Hologram: Dự án chiếu sáng nghệ thuật tại Thanh Hóa đã ứng dụng công nghệ hologram chuyển động để tái hiện di sản. Xu hướng này khẳng định sự dịch chuyển sang “Chiếu sáng Kể chuyện” (Narrative Lighting) ở Việt Nam.
   Nguồn: vn.
8. Becamex IDC Khởi công KCN LEED: Dự án Khu công nghiệp Khoa học Công nghệ cao của Becamex IDC cam kết 100% nhà xưởng xây sẵn đạt chuẩn LEED Gold, yêu cầu tích hợp sẵn hệ thống chiếu sáng thông minh.
   Nguồn: Báo Bình Dương.
9. Diễn biến Cổ tức Rạng Đông (RAL): Rạng Đông công bố tạm ứng cổ tức đợt 1/2025 với tỷ lệ 25%, là chiến lược quản lý kỳ vọng của cổ đông trong giai đoạn tái cấu trúc chiến lược, bất chấp lợi nhuận quý 3/2025 ở mức thấp.
   Nguồn: DNSE, Vietstock.
10. Vianco Group tại Hội chợ VIIF 2025: Vianco Group trưng bày các dòng sản phẩm đèn LED hiện đại, tích hợp công nghệ thông minh và thân thiện môi trường tại Hội chợ Quốc tế Hàng Công nghiệp Việt Nam – VIIF 2025, tập trung tìm kiếm hợp tác và quảng bá giải pháp năng lượng.
    Nguồn: Vianco Group.

I.5. Báo Cáo Cạnh Tranh Toàn Cầu & Công Nghệ Mới Nổi

Phân tích thị trường toàn cầu cho thấy các tập đoàn chiếu sáng lớn đang tăng cường chuyển đổi sang mô hình dịch vụ và công nghệ tích hợp, đồng thời tập trung vào các công nghệ ngách (niche) có tốc độ tăng trưởng cao.

1. Acuity Brands Q4/2025 và Biên lợi nhuận Giải pháp Cao: Công ty Acuity Brands báo cáo mảng Acuity Intelligent Spaces (AIS), chuyên cung cấp giải pháp công nghệ tích hợp và phần mềm, đạt biên lợi nhuận điều chỉnh lên tới 21.4% trong Q4/2025, chứng minh giá trị cốt lõi nằm ở dịch vụ tích hợp.
   Nguồn: Acuity Brands Investor Relations.
2. Signify Tăng tốc Chiến lược Kinh tế Tuần hoàn: Signify cam kết đạt net-zero vào năm 2040 và đã tăng gấp đôi doanh thu Tuần hoàn lên 37% vào cuối năm 2025, củng cố sự tập trung vào bền vững và mô hình module thay thế.
   Nguồn: Signify Investor Relations.
3. Li-Fi (Light Fidelity) Tăng trưởng Đột phá: Thị trường Li-Fi được dự báo tăng trưởng CAGR 48.32% trong giai đoạn 2024-2032, đạt 55.03 tỷ USD vào năm 2032, nhờ nhu cầu về kết nối siêu bảo mật và tốc độ cao trong các môi trường nhạy cảm.
   Nguồn: Datam Intelligence.
4. Thị trường Human Centric Lighting (HCL) bùng nổ: Thị trường HCL dự kiến tăng trưởng CAGR 25.2%, đạt 30.6 tỷ USD vào năm 2035. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi mối liên hệ giữa chiếu sáng và tăng 12% hiệu suất công việc.
   Nguồn: Future Market Insights, Alcon Lighting.
5. Gói thầu Neom 500 triệu USD Xác lập Chuẩn mực Smart City: Siêu dự án thành phố tương lai Neom (Ả Rập Xê Út) mở gói thầu lớn cho hệ thống chiếu sáng đường phố thông minh, yêu cầu tích hợp 100% năng lượng mặt trời, kết nối mạng 5G/Li-Fi, và nền tảng quản lý dựa trên AI. Yêu cầu này đặt ra tiêu chuẩn mới về sự hội tụ công nghệ.
   Nguồn: MEED (Middle East Business Intelligence).
6. Quy định Eco-design EU mới về Thiết kế Module: Liên minh Châu Âu chính thức áp dụng Quy định về Thiết kế Sinh thái (ESL) phiên bản mới, yêu cầu sản phẩm phải thiết kế theo dạng module (cho phép dễ dàng thay thế và sửa chữa bộ nguồn và dải LED), thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn.
   Nguồn: European Commission (EU Eco-design).
7. Acuity Brands: Niềm tin của Nhà đầu tư vào IoT: Các nhà phân tích tại Morgan Stanley và Oppenheimer đã tăng mục tiêu giá cho Acuity, thể hiện sự chấp nhận của thị trường tài chính đối với biến động lợi nhuận ngắn hạn để đổi lấy chiến lược chuyển đổi sang dịch vụ công nghệ (IoT/Software).
   Nguồn: Marketbeat, Morgan Stanley, Oppenheimer.
8. Cree LED phá kỷ lục Hiệu suất quang: Cree LED công bố dòng chip XLamp® XP-P LED mới, đạt hiệu suất quang lên tới 220 lm/W trong điều kiện vận hành thực tế. Sự đột phá này giúp các nhà sản xuất đèn tạo ra các sản phẩm tiêu thụ ít năng lượng hơn đáng kể.
   Nguồn: SGH (Cree LED).
9. Signify và Schneider Electric Hợp tác Decarbonization: Signify và Schneider Electric hợp tác ra mắt Pineapple CoRE nhằm tăng tốc khử carbon trong Bất động sản Thương mại (Commercial Real Estate). Hợp tác này định vị chiếu sáng là công cụ thiết yếu trong quản lý năng lượng rộng lớn hơn và đạt mục tiêu ESG.
   Nguồn: Signify và Schneider Electric.
10. Signify Tái định vị Chiến lược Dài hạn (CMD 2026): Signify công bố kế hoạch tổ chức Ngày Thị trường Vốn (Capital Markets Day) vào giữa năm 2026 để phác thảo hướng đi dài hạn, tập trung vào các phân khúc lợi nhuận cao và các lĩnh vực được thúc đẩy bởi đặc tả kỹ thuật.
    Nguồn: Edison Report.

PHẦN II: TƯ VẤN CHIẾN LƯỢC CHUYÊN SÂU: HÀNH ĐỘNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG

Để đảm bảo khả năng chống chịu trong ngắn hạn và định vị tăng trưởng bền vững trong dài hạn, các doanh nghiệp chiếu sáng Việt Nam cần tập trung vào ba trụ cột chiến lược cốt lõi.

Chương 1: Chiến lược Quản lý Rủi ro Chuỗi Cung ứng Thế hệ Mới

Nguy cơ thiếu hụt chip điều khiển (MCs/MCUs) vượt xa áp lực tăng giá vật liệu và đã trở thành rủi ro kinh doanh cấp độ 1, có thể dẫn đến việc mất cơ hội triển khai dự án nhanh.

1.1. Thực thi Thiết kế vì Linh hoạt (Design for Flexibility – DFF)

Các bộ phận Nghiên cứu và Phát triển (R&D) cần ưu tiên thực hiện việc thiết kế lại (re-design) các bộ nguồn (drivers) để chúng có khả năng chấp nhận nhiều loại chip điều khiển thay thế (drop-in replacement) từ các nhà sản xuất khác nhau.

Chiến lược DFF là một khoản đầu tư bảo hiểm bắt buộc chống lại rủi ro gián đoạn sản xuất.

Hơn nữa, trong bối cảnh “Nghịch lý Năng lượng” đang làm chậm quá trình triển khai chip AI, các công ty chiếu sáng cần tận dụng lợi thế tạm thời này để xây dựng kho dự trữ chiến lược cho các loại MCU phổ thông. Hành động này giúp giảm thiểu rủi ro gián đoạn nguồn cung nghiêm trọng, vốn được dự báo kéo dài đến năm 2026.

Nguồn: TSMC.

1.2. Kế hoạch Tối ưu hóa Chi phí Đầu vào

Mặc dù giá nhôm LME đã điều chỉnh giảm nhẹ trong giữa tháng 11, nhưng dự báo tăng trưởng mạnh mẽ kéo dài đến năm 2026 đòi hỏi các công ty phải có chiến lược dài hạn. Cần tận dụng sự ổn định ngắn hạn của giá nhôm để đàm phán các hợp đồng cung cấp dài hạn (LTA) với mức giá cố định, nhằm bảo vệ biên lợi nhuận trước các cú sốc giá trong tương lai.

Nguồn: LME.

Song song đó, việc đẩy mạnh nghiên cứu vật liệu tản nhiệt tiên tiến hoặc composite là cần thiết để giảm tỷ trọng nhôm trong cấu trúc giá thành.

Chương 2: Đột Phá Thông qua Mô hình Dịch vụ (LaaS/DaaS)

Mô hình kinh doanh dựa trên dịch vụ và dữ liệu là con đường tất yếu để thoát khỏi cuộc chiến giá cả phần cứng và đạt được lợi nhuận định kỳ ổn định, tương tự như mô hình Acuity Intelligent Spaces (AIS).

Nguồn: Acuity Brands Investor Relations.

2.1. Đòn bẩy Cơ chế Regulatory Sandbox (Điều 27 NĐ 269)

Các doanh nghiệp cần chủ động khai thác Cơ chế Thử nghiệm có Kiểm soát (Regulatory Sandbox) được quy định tại Điều 27 Nghị định 269/2025/NĐ-CP. Cơ chế này cung cấp hành lang pháp lý để thiết lập các dự án thí điểm (PoC) về mô hình LaaS và DaaS (Dịch vụ dựa trên dữ liệu), đặc biệt trong lĩnh vực đô thị thông minh.

Nguồn: Nghị định 269/2025/NĐ-CP.

Bằng cách thí điểm thành công các mô hình kinh doanh mới này, các doanh nghiệp có thể tạo ra bằng chứng về hiệu quả kinh tế và khả năng thu hút vốn PPP, từ đó thúc đẩy sự chuyển đổi mô hình đầu tư công từ CapEx sang OpEx/LaaS, được hỗ trợ bởi Quyết định 39/QĐ-BXD về định mức dịch vụ chiếu sáng có kết nối EMC.

Nguồn: Quyết định 39/QĐ-BXD.

2.2. Chiến lược Tích hợp Trung lập và Khai thác Dữ liệu

Nghị định 269/2025/NĐ-CP yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chuẩn mở và khả năng tương tác API.

Nguồn: Nghị định 269/2025/NĐ-CP.

Doanh nghiệp cần phải tìm kiếm đối tác chiến lược IT/Viễn thông (như mô hình Rạng Đông/FPT Software) để nhanh chóng có được năng lực tích hợp hệ thống quản lý tòa nhà (BMS) và công nghệ thông tin (IT).

Nguồn: Báo điện tử VnExpress.

Việc này nhằm định vị sản phẩm chiếu sáng như một nền tảng thu thập dữ liệu trung lập, tuân thủ TCVN 14567:2025 về khả năng kết nối và bảo mật.

Nguồn: Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng.

Khả năng tương tác dữ liệu là tài sản cạnh tranh mới, quyết định khả năng tham gia vào các dự án hạ tầng lớn như SHTP và KCN Becamex.

Nguồn: Ban quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM.

Table 3: Yêu cầu Tuân thủ Trọng yếu và Chuyển đổi Mô hình Kinh doanh

Nguồn: Bộ Xây dựng, Nghị định 269/2025/NĐ-CP, Phân tích Chuyên gia

Chương 3: Định vị Giá trị Gia tăng Cao và Cạnh tranh Bền vững

Cạnh tranh bền vững đòi hỏi tập trung vào các phân khúc lợi nhuận cao (high-margin niche) và chuyển “xanh hóa” từ lợi thế sang điều kiện tiên quyết pháp lý.

3.1. Chuyên môn hóa Chiếu sáng Niche

Doanh nghiệp cần tăng tốc Nghiên cứu và Phát triển (R&D) vào các phân khúc chuyên dụng đang bùng nổ:

• Agri-LEDs: Tiếp tục nghiên cứu tùy chỉnh phổ sáng (Customized Spectra) và giải pháp điều khiển không dây, tự động hóa để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng CAGR 25%.
  Nguồn: Frost & Sullivan Global.
• Human-Centric Lighting (HCL): Phát triển các giải pháp HCL tích hợp với phần mềm quản lý không gian để chứng minh rõ ràng Lợi tức Đầu tư (ROI) dựa trên việc tăng 12% hiệu suất công việc. Phân khúc này, được dự báo đạt $30.6 tỷ USD vào năm 2035, là mục tiêu bắt buộc cho thị trường văn phòng thông minh.
  Nguồn: Future Market Insights, Alcon Lighting.
• Li-Fi: Triển khai các dự án thí điểm Li-Fi tại các khu vực an ninh cao hoặc công nghiệp 4.0 để khai thác tiềm năng tăng trưởng CAGR 48.32%.
  Nguồn: Datam Intelligence.

3.2. Chuyển đổi sang Giải pháp “KCN Xanh Sẵn Sàng” (Turnkey Compliance)

Với việc Tiêu chí Khu Công nghiệp Xanh đã được thể chế hóa thành quy định pháp lý, việc “xanh hóa” đã trở thành điều kiện tiên quyết. Các doanh nghiệp cần chuyển đổi mô hình bán hàng từ bán sản phẩm sang bán Giải pháp Tuân thủ Pháp lý Trọn gói. Giải pháp này phải bao gồm: (1) Hệ thống điều khiển thông minh là tiêu chuẩn, và (2) Bộ Hồ sơ Tuân thủ (Compliance Dossier) kèm theo, trình bày rõ ràng các tính toán LPD và chứng nhận quốc tế (như LEED/Green Building).

Nguồn: Báo Bình Dương.

Mô hình này giúp các công ty nâng cao giá trị sản phẩm, thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao và vốn ESG đang tìm kiếm các nhà cung cấp tuân thủ các tiêu chuẩn bền vững quốc tế.

Table 4: Tiềm Năng Tăng Trưởng và Ứng dụng Công Nghệ Niche (2025-2035)

Nguồn: Datam Intelligence, Frost & Sullivan Global, Future Market Insights

KẾT LUẬN CHIẾN LƯỢC: Tương tác Dữ liệu Là Tài sản Bắt buộc

Ngành chiếu sáng Việt Nam đang đứng trước điểm uốn chiến lược, nơi thành công không còn phụ thuộc vào hiệu suất quang thuần túy hay giá cả, mà là khả năng hội tụ công nghệ và dịch vụ.

Trong ngắn hạn, điều kiện tiên quyết để đảm bảo sự sống sót và duy trì hoạt động sản xuất là khả năng thực thi chiến lược Thiết kế vì Linh hoạt (Design for Flexibility) để đối phó với nguy cơ thiếu hụt chip/MCU kéo dài đến năm 2026. Các doanh nghiệp phải chủ động xây dựng kho dự trữ chiến lược và đa dạng hóa nguồn cung.

Nguồn: TSMC.

Trong dài hạn, Nghị định 269/2025/NĐ-CP là cơ hội vàng để các doanh nghiệp Việt Nam có khả năng công nghệ thoát khỏi cuộc chiến giá thành truyền thống. Khả năng tương tác dữ liệu (API interoperability) được thể chế hóa là tài sản cạnh tranh mới. Việc chuyển đổi sang mô hình Dịch vụ Chiếu sáng (LaaS) thông qua cơ chế Regulatory Sandbox không phải là chi phí, mà là một công cụ kinh doanh để tạo ra doanh thu định kỳ (Recurring Revenue) và được ưu tiên trong các dự án hạ tầng công cộng quy mô lớn.

Nguồn: Nghị định 269/2025/NĐ-CP.

Việc chấp nhận kinh tế tuần hoàn và mô hình dịch vụ, tương tự như chiến lược toàn cầu của Signify và Acuity Brands, là yếu tố then chốt để xây dựng tính bền vững và giá trị thương hiệu.

Nguồn: Signify Investor Relations, Acuity Brands Investor Relations.

Tuấn Nguyễn (tổng hợp)