Bản tin chiếu sáng số 25

TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH TIN TỨC TUẦN 3, THÁNG 10 NĂM 2025 (12/10 – 18/10)

Tóm tắt Tuần: Cơn Địa Chấn “Không Gian Thông Minh” Lan Tỏa, Các “Ông Lớn” Trong Nước Tung Ra Chiến Lược Đáp Trả. “Sân Chơi” Công Nghiệp Định Hình Lại Với Tiêu Chuẩn Xanh Bắt Buộc.

Tuần thứ ba của tháng 10 chứng kiến những dư chấn mạnh mẽ từ báo cáo tài chính của Acuity Brands tiếp tục lan tỏa, buộc các doanh nghiệp chiếu sáng hàng đầu tại Việt Nam phải có những động thái đáp trả chiến lược. Cuộc đua không còn chỉ là về sản phẩm mà đã chính thức dịch chuyển sang cuộc đua về nền tảng hệ sinh thái và tích hợp công nghệ.

Song song đó, xu hướng “xanh hóa” trong thu hút FDI đã có một bước tiến mang tính định hình khi các cơ quan quản lý bắt đầu thể chế hóa các tiêu chí về Khu Công nghiệp Xanh. Điều này biến các yêu cầu về bền vững từ một lợi thế cạnh tranh trở thành một điều kiện tiên quyết, đặt ra tiêu chuẩn hoàn toàn mới cho các nhà cung cấp giải pháp chiếu sáng công nghiệp.

Bối cảnh thị trường tiếp tục đối mặt với thách thức khi áp lực từ chuỗi cung ứng linh kiện bán dẫn bắt đầu có dấu hiệu gia tăng, trong khi giá nguyên vật liệu thô vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, đòi hỏi năng lực quản trị rủi ro và tối ưu hóa chi phí ngày càng cao hơn.

PHẦN A: BẢN TIN TUẦN

I. VĂN BẢN PHÁP LÝ & CHÍNH SÁCH MỚI

1. Bộ Xây dựng ban hành Thông tư hướng dẫn về Tiêu chí Khu Công nghiệp Xanh: Một trong những thông tin chính sách quan trọng nhất tuần là việc Bộ Xây dựng chính thức ban hành Thông tư hướng dẫn chi tiết các tiêu chí để một Khu Công nghiệp (KCN) được công nhận là “KCN Xanh”. Thông tư quy định rõ các chỉ số về mật độ cây xanh, tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo, và đặc biệt là Mật độ Công suất Chiếu sáng (LPD) tối đa cho phép đối với cả khu vực nhà xưởng và hạ tầng công cộng. Chính sách này được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú hích mạnh mẽ, thúc đẩy các chủ đầu tư KCN ưu tiên lựa chọn các giải pháp chiếu sáng LED hiệu suất cao và có hệ thống điều khiển thông minh đi kèm [Nguồn: Cổng thông tin Bộ Xây dựng].
2. Dự thảo Nghị định Đô thị thông minh đi vào giai đoạn góp ý cuối cùng: Sau nhiều vòng lấy ý kiến, Dự thảo Nghị định về phát triển đô thị thông minh đã được trình lên Chính phủ để rà soát lần cuối trước khi ban hành. Theo các nguồn tin, phiên bản mới nhất đã bổ sung các yêu cầu cụ thể về việc chuẩn hóa giao thức kết nối (API) cho các hạ tầng kỹ thuật đô thị, bao gồm cả hệ thống chiếu sáng công cộng, nhằm đảm bảo khả năng đồng bộ hóa dữ liệu và quản lý tập trung trên một nền tảng duy nhất [Nguồn: Báo Đầu tư].
3. Bộ Khoa học và Công nghệ công bố TCVN 14567:2025 về Yêu cầu kỹ thuật cho hệ thống chiếu sáng thông minh: Tiêu chuẩn Quốc gia mới này lần đầu tiên đưa ra các định nghĩa và yêu cầu kỹ thuật cụ thể cho một hệ thống chiếu sáng được coi là “thông minh”, bao gồm các tiêu chí về khả năng kết nối (protocols), mức độ bảo mật an ninh mạng, và khả năng tương tác với các nền tảng IoT khác. Việc ban hành TCVN này được xem là cơ sở pháp lý quan trọng để chuẩn hóa chất lượng các sản phẩm trên thị trường [Nguồn: Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng].
4. Chính phủ phê duyệt Chương trình Quốc gia về Quản lý nhu cầu điện (DSM) giai đoạn 2025-2030: Chương trình đặt ra mục tiêu giảm công suất đỉnh của hệ thống điện quốc gia thông qua các giải pháp phi công trình, trong đó khuyến khích mạnh mẽ việc lắp đặt các hệ thống chiếu sáng thông minh có khả năng điều khiển từ xa và tự động điều chỉnh cường độ tại các cơ sở thương mại và công nghiệp. Các doanh nghiệp tham gia chương trình sẽ nhận được các ưu đãi về vốn vay và hỗ trợ kỹ thuật [Nguồn: Cổng thông tin điện tử Chính phủ].
5. Bộ Tài chính đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm chiếu sáng hiệu suất thấp: Trong một động thái nhằm thúc đẩy thị trường sử dụng các sản phẩm tiết kiệm năng lượng, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến về việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các loại đèn có hiệu suất quang dưới 80 lm/W. Đề xuất này, nếu được thông qua, sẽ tạo ra một rào cản lớn cho các sản phẩm công nghệ cũ và thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang công nghệ LED [Nguồn: Thời báo Tài chính Việt Nam].
6. Quy hoạch tỉnh mới được phê duyệt nhấn mạnh hạ tầng chiếu sáng cho du lịch đêm: Quy hoạch tổng thể của các tỉnh trọng điểm du lịch như Quảng Ninh, Khánh Hòa, Đà Nẵng giai đoạn đến 2030 vừa được Thủ tướng phê duyệt đều có hạng mục riêng về phát triển kinh tế đêm. Trong đó, việc đầu tư vào các hệ thống chiếu sáng mỹ thuật, chiếu sáng cảnh quan thông minh và an toàn cho các khu phố đi bộ, chợ đêm được xác định là nhiệm vụ ưu tiên để thu hút du khách [Nguồn: Báo Xây dựng].
7. Tổng cục Thuế ban hành hướng dẫn về khấu trừ thuế cho chi phí nâng cấp hệ thống chiếu sáng tiết kiệm năng lượng: Hướng dẫn mới cho phép các doanh nghiệp được tính toàn bộ chi phí đầu tư, nâng cấp hệ thống chiếu sáng sang công nghệ LED hiệu suất cao vào chi phí hợp lý được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Chính sách này được kỳ vọng sẽ khuyến khích các nhà máy đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa hệ thống chiếu sáng của mình [Nguồn: Tổng cục Thuế].

II. TIN TỨC TRONG NƯỚC

1. Rạng Đông công bố hợp tác chiến lược với FPT Software, xây dựng Nền tảng IoT “Make in Vietnam” cho Tòa nhà Thông minh: Trong một động thái được xem là lời đáp trả trực tiếp trước xu hướng hội tụ công nghệ toàn cầu, Công ty Rạng Đông đã chính thức công bố thỏa thuận hợp tác chiến lược với FPT Software. Mục tiêu của sự hợp tác là cùng nhau phát triển một nền tảng IoT toàn diện, tập trung vào việc quản lý và tối ưu hóa năng lượng cho các tòa nhà thương mại và công nghiệp. Hệ thống chiếu sáng thông minh của Rạng Đông sẽ là “xương sống” thu thập dữ liệu cho nền tảng này, khẳng định tham vọng chuyển đổi từ một nhà sản xuất thiết bị thành một nhà cung cấp giải pháp công nghệ tích hợp [Nguồn: Báo điện tử VnExpress].
2. Becamex IDC khởi công KCN thế hệ mới tại Bình Dương, cam kết 100% nhà xưởng đạt chuẩn LEED: Tổng công ty Becamex IDC đã khởi công dự án Khu công nghiệp Khoa học Công nghệ cao, với cam kết toàn bộ nhà xưởng xây sẵn tại đây sẽ được xây dựng và chứng nhận theo tiêu chuẩn LEED Gold. Đáng chú ý, toàn bộ hệ thống chiếu sáng trong nhà xưởng và đường nội khu sẽ được tích hợp sẵn hệ thống điều khiển thông minh và kết nối với hệ thống điện mặt trời áp mái, một mô hình mẫu cho xu hướng “Nhà xưởng Xanh, Sẵn sàng” đang thu hút dòng vốn FDI [Nguồn: Báo Bình Dương].
3. Hà Nội hoàn thành LED hóa 3 quận trung tâm, báo cáo tiết kiệm 60% điện năng tiêu thụ: Chương trình LED hóa chiếu sáng công cộng của Hà Nội tiếp tục ghi nhận kết quả tích cực. Báo cáo tổng kết dự án tại 3 quận Ba Đình, Hoàn Kiếm và Đống Đa cho thấy sau khi thay thế toàn bộ đèn đường cũ bằng hệ thống LED thông minh, lượng điện năng tiêu thụ đã giảm tới 60%, đồng thời cường độ ánh sáng và độ bao phủ được cải thiện rõ rệt, góp phần nâng cao an toàn giao thông và an ninh đô thị [Nguồn: Báo Hà Nội Mới].
4. Điện Quang ra mắt giải pháp “Smart Office 2.0”, tích hợp sâu với hệ thống quản lý nhân sự và đặt phòng họp: Nối tiếp thành công từ mảng Smart Home, Điện Quang đã chính thức ra mắt gói giải pháp toàn diện cho văn phòng thông minh. Điểm đột phá của giải pháp này là khả năng tích hợp hệ thống chiếu sáng HCL với phần mềm quản lý nhân sự để tự động điều chỉnh ánh sáng tại khu vực làm việc theo lịch trình của nhân viên, cũng như đồng bộ với hệ thống đặt phòng họp để tối ưu hóa năng lượng [Nguồn: Điện Quang].
5. Sun Group khởi công đại đô thị nghỉ dưỡng tại Phú Quốc, đặt hàng riêng các giải pháp chiếu sáng cảnh quan cao cấp: Tập đoàn Sun Group đã khởi công dự án “Thành phố Hoàng Hôn” tại Phú Quốc với tổng vốn đầu tư hàng tỷ USD. Theo thông tin từ dự án, các giải pháp chiếu sáng kiến trúc và cảnh quan cho toàn bộ dự án sẽ được thiết kế riêng bởi các công ty tư vấn quốc tế, đặt ra yêu cầu cực kỳ cao về tính thẩm mỹ, độ bền trong môi trường biển và khả năng tạo ra các kịch bản chiếu sáng nghệ thuật độc đáo [Nguồn: SunGroup].
6. Khu Công nghệ cao TP.HCM (SHTP) công bố kế hoạch nâng cấp toàn bộ hệ thống chiếu sáng công cộng lên Smart Streetlight: Ban quản lý SHTP đã phê duyệt dự án thay thế toàn bộ hệ thống đèn đường hiện hữu bằng hệ thống đèn thông minh có khả năng kết nối không dây, tích hợp cảm biến môi trường và camera an ninh. Dự án này nhằm xây dựng SHTP trở thành một hình mẫu về khu công nghệ thông minh và bền vững, tạo ra nhu cầu lớn cho các nhà cung cấp giải pháp trong nước [Nguồn: Ban quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM].
7. Phenikaa Lighting ký kết hợp đồng xuất khẩu lô đèn LED nông nghiệp công nghệ cao đầu tiên sang thị trường Nhật Bản: Trong một tín hiệu tích cực cho ngành sản xuất trong nước, Phenikaa Lighting đã thành công trong việc thâm nhập vào một trong những thị trường khó tính nhất thế giới. Lô hàng bao gồm các đèn LED có khả năng tùy chỉnh phổ sáng chuyên dụng cho việc trồng dâu tây và rau diếp trong nhà kính, đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng và an toàn của Nhật Bản [Nguồn: Tạp chí Công Thương].
8. Dự án chiếu sáng Di sản Kinh thành Huế hoàn thành giai đoạn 2, nhận giải thưởng thiết kế quốc tế: Dự án “Thắp sáng Kinh thành Huế” đã hoàn thành việc chiếu sáng mỹ thuật cho khu vực Kỳ Đài và Ngọ Môn. Thiết kế chiếu sáng này vừa được vinh danh tại Giải thưởng Thiết kế Chiếu sáng Quốc tế LIT Awards, khẳng định năng lực của các nhà thiết kế và các nhà cung cấp giải pháp chiếu sáng Việt Nam trong lĩnh vực chiếu sáng di sản văn hóa [Nguồn: Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế].

III. TIN TỨC QUỐC TẾ

1. Signify hé lộ chiến lược “Total Building Experience”, cạnh tranh trực tiếp với Acuity trong mảng Không gian Thông minh: Tại một sự kiện dành cho nhà đầu tư ở Frankfurt, ban lãnh đạo Signify đã phác thảo chiến lược tương lai, trong đó nhấn mạnh vào việc tích hợp hệ thống chiếu sáng Interact với các hệ thống quản lý tòa nhà khác như HVAC (điều hòa không khí) và an ninh. Động thái này cho thấy Signify cũng đang tăng tốc trên con đường trở thành một công ty công nghệ tòa nhà, cạnh tranh trực tiếp với chiến lược “Acuity Intelligent Spaces” đã gây tiếng vang lớn [Nguồn: Reuters].
2. Báo cáo của Frost & Sullivan: Thị trường chiếu sáng nông nghiệp công nghệ cao sẽ bùng nổ: Một báo cáo phân tích thị trường mới từ Frost & Sullivan dự báo phân khúc chiếu sáng chuyên dụng cho nông nghiệp công nghệ cao (Horticultural Lighting) sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) lên đến 25% trong giai đoạn 2025-2030. Nhu cầu đảm bảo an ninh lương thực, phát triển nông nghiệp trong nhà (indoor farming) và tối ưu hóa cây trồng bằng phổ sáng tùy chỉnh là những động lực chính thúc đẩy thị trường này [Nguồn: Frost & Sullivan Global].
3. Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn (SIA) cảnh báo nguy cơ thiếu hụt chip điều khiển (driver ICs) vào đầu năm 2026: Các chuyên gia từ SIA đã đưa ra cảnh báo về nguy cơ xảy ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung đối với các loại chip điều khiển (driver ICs) và vi điều khiển (MCU) sử dụng trong bộ nguồn đèn LED vào Quý 1 năm 2026. Nguyên nhân được cho là do căng thẳng thương mại và sự dịch chuyển năng lực sản xuất của các nhà máy bán dẫn sang các chip cao cấp hơn. Điều này có thể gây áp lực lớn lên giá thành và chuỗi cung ứng của các nhà sản xuất đèn trong thời gian tới [Nguồn: Semiconductor Industry Association (SIA)].
4. Zumtobel Group (Áo) công bố kết quả kinh doanh tăng trưởng nhờ mảng giải pháp chiếu sáng cao cấp: Đối thủ cạnh tranh lớn từ châu Âu, Zumtobel Group, đã công bố báo cáo tài chính với lợi nhuận tăng 8% so với cùng kỳ. Động lực tăng trưởng chính đến từ các dự án chiếu sáng kiến trúc phức tạp và các giải pháp chiếu sáng văn phòng theo triết lý HCL, cho thấy thị trường vẫn sẵn sàng chi trả cao cho các giải pháp mang lại giá trị gia tăng về sức khỏe và thẩm mỹ [Nguồn: Zumtobel Group Investor Relations].
5. EU chính thức áp dụng Quy định về Thiết kế Sinh thái (ESL) phiên bản mới, yêu cầu sản phẩm chiếu sáng phải có khả năng sửa chữa: Quy định mới của Liên minh Châu Âu có hiệu lực trong tuần này yêu cầu các nhà sản xuất phải thiết kế sản phẩm chiếu sáng (đặc biệt là bộ nguồn và dải LED) theo dạng module, cho phép người dùng cuối hoặc kỹ thuật viên có thể dễ dàng thay thế và sửa chữa. Quy định này sẽ thay đổi hoàn toàn cách thiết kế và sản xuất đèn trong tương lai, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn [Nguồn: European Commission – Energy].
6. Thành phố Neom (Ả Rập Xê Út) công bố gói thầu hạ tầng chiếu sáng thông minh trị giá 500 triệu USD: Siêu dự án thành phố tương lai Neom đã mở gói thầu quốc tế cho việc cung cấp và lắp đặt hệ thống chiếu sáng đường phố và không gian công cộng thông minh. Các yêu cầu của gói thầu bao gồm việc tích hợp 100% năng lượng mặt trời, kết nối mạng 5G và Li-Fi, cùng nền tảng quản lý dựa trên AI, thu hút sự quan tâm của tất cả các tập đoàn chiếu sáng lớn trên thế giới [Nguồn: MEED – Middle East Business Intelligence].
7. Cree LED (thuộc SGH) ra mắt thế hệ chip LED hiệu suất cao mới, phá vỡ kỷ lục về hiệu suất quang: Cree LED đã công bố dòng chip XLamp® XP-P LED mới, đạt hiệu suất quang lên tới 220 lm/W trong điều kiện vận hành thực tế. Sự đột phá về công nghệ chip LED này sẽ giúp các nhà sản xuất đèn tạo ra các sản phẩm có cùng quang thông nhưng tiêu thụ ít năng lượng hơn đáng kể, hoặc nhỏ gọn hơn [Nguồn: SGH].
8. Nghiên cứu của Đại học Stanford chứng minh ánh sáng tím (violet light) có khả năng khử khuẩn an toàn cho con người: Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature cho thấy ánh sáng LED ở bước sóng 405nm (ánh sáng tím) có khả năng tiêu diệt hiệu quả vi khuẩn và virus trên các bề mặt mà không gây hại cho da và mắt người như tia UV-C. Phát hiện này mở ra một hướng đi mới cho các giải pháp chiếu sáng khử khuẩn tích hợp trong không gian làm việc, trường học và bệnh viện [Nguồn: Stanford University News].

IV. CÔNG NGHỆ MỚI

1. Sân bay quốc tế Changi (Singapore) thí điểm thành công mạng Li-Fi trong khu vực an ninh cao: Công nghệ truyền dữ liệu bằng ánh sáng (Li-Fi) đã có một bước tiến lớn khi được triển khai thí điểm thành công tại khu vực kiểm soát an ninh của sân bay Changi. Hệ thống đèn LED tích hợp Li-Fi đã cung cấp một mạng kết nối không dây siêu bảo mật và tốc độ cao cho các thiết bị của nhân viên an ninh, chứng minh tính ưu việt của công nghệ này trong các môi trường đòi hỏi bảo mật tuyệt đối và không bị nhiễu sóng vô tuyến [Nguồn: The Straits Times].
2. AI tạo sinh tích hợp sâu hơn vào phần mềm thiết kế, tự động đề xuất phương án chiếu sáng HCL: Phiên bản mới nhất của phần mềm thiết kế Autodesk Revit đã giới thiệu một công cụ AI tạo sinh nâng cao. Công cụ này có thể phân tích mô hình 3D của một văn phòng, dữ liệu về lịch làm việc và loại hình công việc của nhân viên để tự động đề xuất một hệ thống Chiếu sáng Lấy con người làm trung tâm (HCL) tối ưu, với các kịch bản chiếu sáng thay đổi trong ngày để phù hợp với nhịp sinh học tự nhiên [Nguồn: Autodesk University].
3. Công nghệ LED Perovskite (PLEDs) đạt bước tiến về tuổi thọ, hứa hẹn tương lai sản xuất in ấn chi phí thấp: Các nhà khoa học tại MIT đã công bố một phương pháp mới giúp tăng tuổi thọ hoạt động của LED Perovskite lên hơn 5,000 giờ, một cột mốc quan trọng tiến tới thương mại hóa. Công nghệ này hứa hẹn khả năng “in” các tấm đèn LED trên các bề mặt dẻo với chi phí thấp, mở ra các ứng dụng cho màn hình và chiếu sáng trang trí hoàn toàn mới [Nguồn: MIT Technology Review].
4. Hệ thống chiếu sáng tích hợp cảm biến radar vi sóng (Microwave Radar) để phát hiện sự hiện diện chính xác hơn: Các thế hệ cảm biến thông minh mới đang chuyển từ công nghệ hồng ngoại thụ động (PIR) sang radar vi sóng. Công nghệ này có thể phát hiện các chuyển động rất nhỏ, thậm chí là nhịp thở, và không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường. Điều này giúp hệ thống điều khiển chiếu sáng tự động hoạt động chính xác hơn nhiều, tránh tình trạng đèn tắt khi người vẫn đang ngồi yên làm việc [Nguồn: Infineon Technologies].
5. Vật liệu sinh học từ tảo được sử dụng để chế tạo vỏ đèn (luminaire housing): Một công ty khởi nghiệp tại Hà Lan đã phát triển thành công quy trình sản xuất vật liệu composite từ tảo biển, có độ bền và khả năng chịu nhiệt tương đương nhựa ABS nhưng có thể phân hủy sinh học 100%. Các sản phẩm đèn trang trí sử dụng vật liệu này đã được giới thiệu tại Tuần lễ Thiết kế Milan, mở ra một hướng đi bền vững cho ngành công nghiệp [Nguồn: Designboom Magazine].
6. Công nghệ “Digital Twin” được ứng dụng để mô phỏng và quản lý vòng đời hệ thống chiếu sáng: Các công ty quản lý tòa nhà lớn đang bắt đầu sử dụng công nghệ “Bản sao kỹ thuật số” để tạo ra một mô hình 3D ảo của toàn bộ hệ thống chiếu sáng. Mô hình này không chỉ giúp tối ưu hóa thiết kế ban đầu mà còn được cập nhật dữ liệu thời gian thực từ các cảm biến, cho phép dự đoán thời điểm cần bảo trì, thay thế đèn và tối ưu hóa hoạt động một cách trực quan [Nguồn: Memoori Smart Building Research].
7. Chiếu sáng “siêu quang phổ” (Hyperspectral Lighting) cho phép nhận dạng vật liệu từ xa: Các phòng thí nghiệm đang nghiên cứu hệ thống LED có thể phát ra ánh sáng trên hàng trăm bước sóng khác nhau. Khi kết hợp với camera chuyên dụng, hệ thống này có thể phân tích ánh sáng phản xạ lại để xác định chính xác thành phần hóa học của vật thể. Ứng dụng tiềm năng bao gồm phân loại rác thải tự động, kiểm tra chất lượng nông sản, và giám sát an ninh [Nguồn: SPIE – The International Society for Optics and Photonics].

V. TIN THỊ TRƯỜNG

1. VN-Index hồi phục nhẹ, giá nhôm LME tiếp tục đà tăng: Sau tuần điều chỉnh giảm, chỉ số VN-Index đã có tuần hồi phục nhẹ, tăng 1.25% khi nhà đầu tư dần ổn định tâm lý. Tuy nhiên, trên thị trường hàng hóa, giá nhôm hợp đồng tương lai 3 tháng trên sàn LME tiếp tục đà tăng, đóng cửa ở mức 2,755 USD/tấn, tăng 1.70% so với tuần trước [Nguồn: Investing.com, Stockbiz.vn].
2. Dòng vốn FDI vào các KCN xanh tiếp tục là điểm sáng của nền kinh tế: Bất chấp các biến động, báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài cho thấy dòng vốn FDI đăng ký mới tiếp tục chảy mạnh vào các dự án sản xuất công nghệ cao tại các KCN đã có cam kết về hạ tầng xanh và bền vững. Nguồn cầu ổn định từ phân khúc này được xem là động lực tăng trưởng chính cho ngành chiếu sáng công nghiệp trong trung hạn [Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ KH&ĐT)].
3. Giá hạt nhựa Polycarbonate (PC) tăng 5% do giá dầu thô leo thang: Giá hạt nhựa PC, vật liệu quan trọng để sản xuất chóa đèn và các linh kiện quang học, đã tăng mạnh trong tuần qua. Các nhà sản xuất cho biết nguyên nhân là do sự tăng giá của dầu thô, nguyên liệu đầu vào chính cho ngành hóa dầu. Điều này làm gia tăng thêm áp lực lên chi phí sản xuất của các doanh nghiệp chiếu sáng [Nguồn: Hiệp hội Nhựa Việt Nam].
4. Báo cáo của CBRE Việt Nam: Giá thuê nhà xưởng xây sẵn tại các KCN phía Nam tăng 7% so với cùng kỳ: Báo cáo thị trường bất động sản công nghiệp Quý 3 của CBRE cho thấy nhu cầu thuê nhà xưởng xây sẵn vẫn ở mức rất cao, đẩy giá thuê trung bình tại các tỉnh trọng điểm phía Nam tăng 7%. Xu hướng này khẳng định “khẩu vị” của các nhà đầu tư FDI ưu tiên tốc độ triển khai dự án, tạo ra cơ hội lớn cho các nhà cung cấp giải pháp chiếu sáng “đóng gói sẵn” [Nguồn: CBRE Vietnam].
5. Chi phí logistics, đặc biệt là cước vận tải biển, bắt đầu có dấu hiệu tăng trở lại: Sau một thời gian ổn định, chỉ số cước vận tải container toàn cầu (World Container Index) đã tăng 3% trong tuần này do lo ngại về tình trạng tắc nghẽn tại một số cảng lớn ở châu Á. Sự gia tăng chi phí vận chuyển có thể ảnh hưởng đến cả chi phí nhập khẩu linh kiện và chi phí xuất khẩu thành phẩm của các doanh nghiệp trong ngành [Nguồn: Drewry Shipping Consultants].
6. Tỷ giá USD/VND tiếp tục chịu áp lực tăng: Tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước công bố tiếp tục nhích lên, gây áp lực lên các doanh nghiệp phải nhập khẩu phần lớn linh kiện, nguyên vật liệu bằng đồng USD. Việc quản trị rủi ro tỷ giá đang trở thành một bài toán quan trọng đối với bộ phận tài chính của các công ty sản xuất [Nguồn: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam].
7. Thị trường M&A trong lĩnh vực công nghệ-xây dựng sôi động: Một quỹ đầu tư từ Singapore đã hoàn tất việc mua lại cổ phần chi phối trong một công ty tích hợp hệ thống BMS (Building Management System) hàng đầu tại Việt Nam. Thương vụ này cho thấy sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư nước ngoài đối với thị trường công nghệ tòa nhà thông minh tại Việt Nam, mở ra cơ hội hợp tác cho các công ty chiếu sáng muốn tích hợp sâu hơn vào hệ sinh thái này [Nguồn: Vietnam Investment Review].

PHẦN B: TƯ VẤN CHUYÊN SÂU: TRIỂN VỌNG THỊ TRƯỜNG VÀ CHIẾN LƯỢC

Chương 1: Cuộc Đua Hệ Sinh Thái Đã Bắt Đầu: Xây Dựng, Mua Lại hay Hợp Tác?

1.1. Phân tích bối cảnh: Từ cuộc chiến sản phẩm đến cuộc chiến nền tảng

Cú sốc từ Acuity Brands không còn là một câu chuyện quốc tế xa xôi. Những động thái trong tuần qua đã chứng minh cơn địa chấn này đã lan tới Việt Nam và tạo ra những phản ứng chiến lược mạnh mẽ. Việc Rạng Đông bắt tay với một gã khổng lồ phần mềm như FPT Software hay Điện Quang ra mắt giải pháp “Smart Office 2.0” tích hợp sâu với các hệ thống quản trị khác cho thấy một sự thật không thể chối cãi: sân chơi đã thay đổi. Cuộc cạnh tranh trong ngành chiếu sáng không còn là giữa các bộ đèn với nhau, mà là giữa các hệ sinh thái công nghệ với nhau. Giá trị không còn nằm ở việc bán được một sản phẩm, mà nằm ở việc đưa sản phẩm đó vào một nền tảng quản lý tòa nhà lớn hơn, thu thập dữ liệu và tạo ra giá trị gia tăng từ dữ liệu đó.

1.2. Ba con đường chiến lược: Lựa chọn nào cho doanh nghiệp Việt?

Trước cuộc đua mang tính định hình này, các doanh nghiệp chiếu sáng Việt Nam đứng trước ba lựa chọn chiến lược cốt lõi:

• Tự Xây dựng (Build): Con đường này đòi hỏi một khoản đầu tư khổng lồ vào R&D phần mềm, nền tảng đám mây và trí tuệ nhân tạo. Đây là con đường vô cùng rủi ro, tốn kém và chỉ phù hợp với những tập đoàn công nghệ có tiềm lực tài chính và nhân sự cực lớn.
• Mua lại (Buy): Đây là chiến lược mà Acuity Brands đã thực hiện thành công khi thâu tóm QSC để nhanh chóng có được năng lực công nghệ và tệp khách hàng mới. Con đường này giúp rút ngắn thời gian ra thị trường nhưng đòi hỏi vốn lớn và năng lực xuất sắc trong việc thẩm định và tích hợp doanh nghiệp sau sáp nhập.
• Hợp tác (Partner): Đây là con đường mà Rạng Đông đang lựa chọn và cũng là hướng đi khả thi, khôn ngoan nhất cho phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam ở thời điểm hiện tại. Bằng cách hợp tác chiến lược với các công ty chuyên về phần mềm, nền tảng IoT, hoặc tích hợp hệ thống, doanh nghiệp chiếu sáng có thể tận dụng thế mạnh cốt lõi của mình (phần cứng, kỹ thuật chiếu sáng) và kết hợp với thế mạnh của đối tác để tạo ra một giải pháp toàn diện mà không cần phải đầu tư dàn trải.

1.3. Khuyến nghị chiến lược: Trở thành đối tác không thể thiếu trong hệ sinh thái

Thay vì cố gắng xây dựng một “đế chế” khép kín, mục tiêu chiến lược của các doanh nghiệp chiếu sáng Việt Nam nên là trở thành một mắt xích quan trọng và không thể thiếu trong nhiều hệ sinh thái khác nhau.

• Ưu tiên phát triển sản phẩm có “API mở”: Yếu tố then chốt để hợp tác thành công là khả năng “giao tiếp” của sản phẩm. Các sản phẩm đèn và hệ thống điều khiển cần được thiết kế với giao diện lập trình ứng dụng (API) mở, tuân thủ các chuẩn kết nối phổ biến (như Zigbee, Matter, DALI) để các đối tác phần mềm có thể dễ dàng tích hợp và điều khiển.
• Xây dựng Năng lực Tư vấn Tích hợp: Đội ngũ kỹ thuật và bán hàng cần được đào tạo lại. Họ không chỉ am hiểu về quang thông hay chỉ số hoàn màu, mà còn phải hiểu về mạng máy tính, giao thức IoT và cách hệ thống chiếu sáng có thể cung cấp dữ liệu (ví dụ: mật độ người sử dụng qua cảm biến hiện diện) cho các hệ thống khác như HVAC (điều hòa) hay an ninh.

Chương 2: “Tiêu Chuẩn Xanh” Trở Thành Lợi Thế Cạnh Tranh Bắt Buộc

2.1. Giải mã sự thay đổi: Từ “khuyến khích” đến “bắt buộc”

Xu hướng “xanh hóa” FDI không còn là một “khẩu vị” hay một lợi thế cộng thêm. Việc Bộ Xây dựng chính thức ban hành Thông tư hướng dẫn về Tiêu chí Khu Công nghiệp Xanh đã thể chế hóa yêu cầu này. Các chỉ số như Mật độ Công suất Chiếu sáng (LPD) không còn nằm trong các tài liệu tư vấn của LEED mà đã trở thành quy định pháp lý. Điều này có nghĩa là, một hệ thống chiếu sáng không đáp ứng tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng sẽ không có cơ hội được lựa chọn trong các dự án KCN mới. “Xanh” đã trở thành “vé vào cửa”.

2.2. Chiến lược sản phẩm: “Đóng gói” giải pháp tuân thủ

Để nắm bắt cơ hội này, việc bán các sản phẩm đơn lẻ là không đủ. Doanh nghiệp cần xây dựng các gói giải pháp “đóng gói sẵn” (turnkey solution) cho các loại nhà xưởng tiêu chuẩn. Tuy nhiên, các gói này cần được nâng cấp:

• Bộ hồ sơ tuân thủ theo Quy định mới: Mỗi gói giải pháp phải đi kèm một bộ hồ sơ kỹ thuật hoàn chỉnh, trình bày rõ ràng các tính toán về LPD, hiệu suất quang của đèn, tuổi thọ, và các chứng nhận khác, chứng minh sự tuân thủ tuyệt đối với Thông tư về KCN Xanh của Bộ Xây dựng và các tiêu chuẩn quốc tế như LEED.
• Tích hợp sẵn hệ thống điều khiển thông minh: Hệ thống điều khiển với cảm biến ánh sáng ban ngày và cảm biến hiện diện phải là một phần tiêu chuẩn của gói giải pháp, không phải là một tùy chọn nâng cấp. Đây là cách hiệu quả nhất để đảm bảo LPD thực tế ở mức thấp nhất.

2.3. Chiến lược tiếp cận thị trường: Từ bán hàng kỹ thuật sang tư vấn đầu tư

Cách tiếp cận khách hàng cũng phải thay đổi triệt để.

• Đối tượng mục tiêu: Thay vì chỉ tập trung vào các nhà thầu cơ điện (M&E), đội ngũ bán hàng cần xây dựng quan hệ với các chủ đầu tư KCN (như Becamex, KCN Vietnam), các đơn vị tư vấn thiết kế và các ban quản lý dự án ngay từ giai đoạn đầu.
• Công cụ bán hàng: Hãy thay thế catalogue sản phẩm bằng các bản Phân tích Chi phí Vòng đời (TCO) và Lợi tức Đầu tư (ROI). Quan trọng hơn, hãy xây dựng một bản “Báo cáo Tác động Bền vững”, lượng hóa việc giải pháp chiếu sáng giúp dự án KCN của khách hàng đạt được chứng nhận “Xanh” như thế nào, từ đó nâng cao giá trị thương hiệu và khả năng thu hút các nhà đầu tư FDI cao cấp.

Chương 3: Sống Chung Với Rủi Ro Đứt Gãy Nguồn Cung Linh Kiện

3.1. Phân tích rủi ro: Từ vĩ mô đến vi mô

Môi trường kinh doanh đang đối mặt với rủi ro kép. Ở tầm vĩ mô, giá nhôm và chi phí vận tải biển vẫn biến động khó lường. Tuy nhiên, một rủi ro vi mô và nguy hiểm hơn đã xuất hiện: cảnh báo về nguy cơ thiếu hụt chip điều khiển (driver ICs) và vi điều khiển (MCU) từ Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn. Đây là những linh kiện cốt lõi, là “bộ não” của mọi bộ đèn LED hiện đại. Sự thiếu hụt các linh kiện này sẽ còn tác động nghiêm trọng hơn cả việc tăng giá nguyên vật liệu thô, có thể khiến toàn bộ dây chuyền sản xuất phải dừng lại.

3.2. Khuyến nghị chiến lược: Xây dựng khả năng chống chịu từ bên trong

Doanh nghiệp không thể kiểm soát thị trường bán dẫn toàn cầu, nhưng có thể xây dựng “sức đề kháng” từ bên trong thông qua ba hành động chiến lược:

• Đa dạng hóa chuỗi cung ứng chủ động (Active Diversification): Chiến lược “China + 1” là chưa đủ. Doanh nghiệp cần phải có một danh sách ít nhất 2-3 nhà cung cấp đã được kiểm định và phê duyệt (qualified) cho mỗi loại linh kiện quan trọng. Phải chủ động đặt những đơn hàng nhỏ một cách thường xuyên với các nhà cung cấp dự phòng này để duy trì mối quan hệ và đảm bảo họ sẵn sàng hỗ trợ khi nhà cung cấp chính gặp sự cố.
• Thiết kế để linh hoạt (Design for Flexibility): Đây là nhiệm vụ quan trọng của bộ phận R&D. Cần ưu tiên các thiết kế bộ nguồn (driver) có thể sử dụng các loại chip điều khiển thay thế từ nhiều nhà sản xuất khác nhau. Việc thiết kế một sản phẩm phụ thuộc hoàn toàn vào một con chip độc quyền, dù có hiệu năng tốt đến đâu, cũng là một hành động tự đặt mình vào thế rủi ro.
• Tối ưu hóa nội tại để bù đắp chi phí: Khi chi phí linh kiện và nguyên vật liệu có nguy cơ tăng, doanh nghiệp phải tìm cách bù đắp bằng việc tối ưu hóa từ bên trong. Đây là lúc phải đẩy mạnh các dự án tự động hóa sản xuất để giảm chi phí nhân công, áp dụng triệt để quản trị tinh gọn (Lean) để loại bỏ lãng phí, và rà soát lại thiết kế để giảm lượng vật liệu không cần thiết (Design to Cost).

Tuấn Nguyễn (tổng hợp)