Theo quy hoạch mạng lưới đô thị toàn tỉnh được UBND tỉnh phê duyệt tại quyết định số 4566/QĐ.UBND-CN ngày 12/11/2007, thị xã Hoàng Mai là trọng điểm phát triển kinh tế phía Bắc. Trước khi được công nhận thị xã, Đảng bộ và chính quyền nhân tỉnh Nghệ An đã rất quan tâm đến trọng điểm kinh tế này. Cùng với Khu kinh tế Nghi Sơn của tỉnh Thanh Hóa, thị xã Hoàng Mai trong tương lai không xa sẽ có những bước phát triển mạnh mẽ nhờ các nội lực cũng như ngoại lực tác động vào khu vực này. Vì vậy, Đảng bộ và Chính quyền Nghệ An đã và đang tập trung thực hiện tốt công tác hoạch định các chính sách cũng như lập quy hoạch xây dựng để đón đầu các cơ hội đầu tư phù hợp với nhu cầu hiện tại cũng như phát triển bền vững.
Tiềm năng và lợi thế
Thị xã Hoàng Mai là đô thị loại IV trực thuộc tỉnh Nghệ An, được thành lập theo Nghị quyết 47/NQ-CP ngày 03 tháng 4 năm 2013 của Chính phủ, trên cơ sở chia tách một phần diện tích tự nhiên và nhân khẩu của huyện Quỳnh Lưu. Về vị trí địa lý, phía Đông giáp biển, phía Tây và Nam giáp huyện Quỳnh Lưu, Bắc giáp huyện Tĩnh Gia (Thanh Hóa), cách Thủ đô Hà Nội 210 km, thành phố Thanh Hóa 77 km; thành phố Vinh 80 km. Thị xã Hoàng Mai có diện tích 169,75 km2, dân số năm 2013 là 105,8 nghìn người, với 10 đơn vị hành chính (gồm 5 phường: Quỳnh Thiện, Quỳnh Dị, Quỳnh Phương, Quỳnh Xuân, Mai Hùng và 5 xã: Quỳnh Vinh, Quỳnh Lộc, Quỳnh Lập, Quỳnh Liên, Quỳnh Trang). Hoàng Mai có đầy đủ các hình thái địa hình tự nhiên, từ đồng bằng ven biển, trung du đến núi cao. Hệ thống giao thông thuận lợi Đường bộ, đường thủy, đường sắt, Bắc Nam được kết nối các tuyến tỉnh, huyện trong tỉnh. Với lợi thế về giao thông phát triển cùng các nguồn nguyên liệu, khoáng sản, mỏ đá, mỏ đất sét,,…đồi dào, nhiều dự án lớn đã được đầu tư trên địa bàn Hoàng Mai: nhà máy xi măng Hoàng Mai 1 công suất 1.2 triệu tấn/ năm, giai đoạn 2 công suất 4.5 triệu tấn/năm, nhà máy sản xuất bột đá trắng, gạch tuynel, Dự án nhà máy gạch không nung công suất 400 triệu viên/năm của Vicem. Các dự án lớn khác như, Dự án tổ hợp nhiệt điện Quỳnh Lập có tổng vốn đầu tư trên 2 tỉ USD, dự án của Tập đoàn Tôn Hoa Sen tại KCN Đông Hồi với tổng số vốn trên 7.000 tỷ đồng, dự án của Tập đoàn May mặc Việt Nam tại xã Quỳnh Vinh… Đây cũng là vị trí đầu mối, địa phương vệ tinh cung cấp nguyên vật liệu, công nghiệp phụ trợ và nhân công cho Khu trọng điểm kinh tế quốc gia Nghi Sơn.
Ngoài những lợi thế để phát triển công nghiệp, Hoàng Mai còn là một vùng địa linh nhân kiệt, nơi đây không chỉ có thiên nhiên hùng vĩ và nên thơ mà con người cũng rất đỗi hào hùng. Hồ Vực Mấu, bãi tắm biển Quỳnh (Quỳnh Lập, Quỳnh Phương, Quỳnh Liên) và được chiêm ngưỡng nhiều di tích Lịch sử, Văn hoá, Tâm linh, cảnh quan kỳ thú như: bãi cát trắng nước trong – bãi đá Quyết Tiến, Quỳnh Phương, nơi được xem là “kỳ quan” thiên nhiên ở địa phương; Hang Hỏa Tiễn – Nơi ghi dấu chiến công và sự hy sinh anh dũng của 33 liệt sỹ TNXP trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, các làng nghề nổi tiếng như Làng nghề chế biến nước mắm ở Quỳnh Dị, Làng nghề chế biến thủy hải sản ở Quỳnh Phương,…. Đặc biệt là khu lưu trữ sinh quyển tự nhiên hồ Vực Mấu phía Nam thị xã có cảnh sắc tự nhiên đẹp và đã được lập quy hoạch khoanh vùng bảo vệ. Đây là những tiềm năng, lợi thế giúp Hoàng Mai phát triển có điều kiện tăng tốc phát triển kinh tế, du lịch rừng, biển sinh thái.
Tăng tốc, phát triển
Chưa tròn 5 tuổi, Hoàng Mai đã có được những bước phát triển kỳ tích. Nắm bắt xu thế phát triển và những lợi thế sẵn có của mình, mục tiêu của cấp ủy Đảng, chính quyền thị xã Hoàng Mai là xây dựng Hoàng Mai sớm trở thành cực tăng trưởng phía Bắc của tỉnh Nghệ An đặt trong tổng thể vùng Nam Thanh – Bắc Nghệ; trên cơ sở khai thác có hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của Thị xã, đảm bảo tầm nhìn dài hạn trong phát triển theo hướng đột phá, tăng tốc trong các lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, du lịch, nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng kết cấu hạ tầng, chỉnh trang đô thị…Sớm xây dựng Hoàng Mai trở thành một đô thị lớn phía Bắc tỉnh Nghệ An gắn liền với những tác động của các dự án lớn vào vùng kinh tế Nam Thanh – Bắc Nghệ.
Tổng giá trị sản xuất 6 tháng đầu năm 2017 của thị xã ước đạt 5.226 tỷ đồng tăng 33,60% so với cùng kỳ, bằng 51% kế hoạch.tốc độ tăng trưởng ước đạt 25,7% so với cùng kỳ. Lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và xây dựng ước đạt 2.658 tỷ đồng bằng 50,19% KH, tăng 62,2% so với cùng kỳ. Một số ngành sản xuất có sản lượng tăng khá như: chế biến hải sản tăng 19%, nước mắm tăng 62%, khai thác đá tăng 21%. Ngành đóng tàu 6 tháng đầu năm đóng mới 21 chiếc, có giá trị sản xuất đạt trên 126 tỷ đồng. Tập trung đôn đốc đẩy nhanh tiến độ trong XDCB.Hơn 4 năm sau ngày thành lập, thị xã Hoàng Mai đã đạt được những kết quả nổi bật trong phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội, quốc phòng – an ninh.
Là đô thị trẻ, công tác quy hoạch và quản lý đô thị được quan tâm với sự chuyển biến tốt trong nhận thức của người dân. Hơn 4 năm qua, trên địa bàn có hơn 30 dự án đầu tư mới và đang tiếp tục chuẩn bị đầu tư hơn 100 dự án. Giải phóng mặt bằng được thực hiện tốt đã thu hút được nhiều dự án lớn như: Nhà máy tôn Hoa Sen, Nhà máy Nhiệt điện Quỳnh Lập I, Nhà máy may Vinatex, tổ hợp khách sạn, dịch vụ và thương mại Mường Thanh, Nhà máy nước sạch…
Thị xã đã hoàn thành quy hoạch tổng thể đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2030 và một số quy hoạch chi tiết khác. Mục tiêu đặt ra là: Dịch vụ và thương mại tiếp tục tăng trưởng khá, giá trị sản xuất (giá cố định 2010) phấn đấu đạt 521,9 tỷ đồng. Giá trị sản xuất ngành nông, lâm, ngư (giá cố định 2010) ước đạt 734 tỷ đồng.
Chủ tịch UBND thị xã Hoàng Mai Nguyễn Hữu Tuy cho biết: Trong nhiệm kỳ 2015 – 2020, Đảng bộ, chính quyền thị xã Hoàng Mai tập trung huy động tối đa mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển, tăng trưởng kinh tế nhanh, toàn diện, bền vững. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng ưu tiên phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ và du lịch, trong đó, công nghiệp chiếm tỷ trọng tối đa. Từng bước xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, trước mắt tập trung cho các khu công nghiệp vùng phát triển kinh tế theo quy hoạch và trung tâm hành chính thị xã; bảo đảm quốc phòng và an ninh trật tự; nâng cao đời sống nhân dân. Nắm bắt xu thế phát triển và những tiềm năng, lợi thế, thị xã Hoàng Mai đang nỗ lực và quyết tâm thực hiện mục tiêu xây dựng Hoàng Mai sớm trở thành một đô thị lớn, một cực tăng trưởng phía Bắc của tỉnh Nghệ An, gắn với các dự án lớn của vùng kinh tế Nam Thanh – Bắc Nghệ.
Bài và ảnh: Nguyễn Sơn
