Vừa có diễn biến mới vụ cho cán bộ mượn đất ở ấp 5, thị trấn Long Phú (huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng) đã 32 năm đòi không được mà Tạp chí Ánh Sáng và Cuộc Sống từng phản ánh, mở ra hành trình khiếu nại mới.
Đất cho mượn
Ở ấp 5, thị trấn Long Phú có con đường Đoàn Thế Trung hồi nào lầy lội, nay đã tráng nhựa; hai bên đường trước đây hoang vắng, nay nhà cửa sầm uất. Trong đó, có 9 căn nhà liền vách bám theo mặt đường dài 33 m của các con ông Trần Văn Khương. Các con ông tuổi từ 43 – 58, những ngôi nhà dựng lên mấy chục năm kiêm cửa hàng buôn bán nhỏ kiếm sống. Cả dãy nhà hẹp chiều ngang và sâu vô 19 m nhưng có 2 căn ở giữa chiều ngang đã hẹp, lại không sâu vô cả 19 m mà nửa sau để hoang cỏ mọc bởi có sự tranh chấp. Tranh chấp đã 32 năm, đến đầu năm 2022 này có nguy cơ mất cả hai căn nhà nhỏ phía trước.
Ông Trần Văn Khương 85 tuổi, bị bệnh tai biến nằm liệt giường có vợ là bà Lâm Thị Thà cùng tuổi ngồi bên, kể lại lịch sử mảnh đất. Họ mua đám đất ngang 33 m, sâu vô 19 m trước năm 1975 có giấy tờ xác nhận của chính quyền cũ, hồi đó đất trũng nên phải thuê người bồi đắp và người bồi đắp nay còn sống, xác nhận. Đến năm 1984, bà Trần Thị Én là cán bộ Thanh tra huyện Long Phú, cùng chồng Nguyễn Quốc Cường là cán bộ Văn phòng UBND huyện Long Phú mượn ông bà một nền đất cất nhà ở. Vì con đông, vợ chồng ông Khương không muốn cho mượn nhưng ông thông gia Trần Văn Chương (cha bà Én) cũng ngỏ lời nên vợ chồng ông đồng ý cho mượn hơn 90 m2 (ngang gần 5 m, sâu 19 m).
Năm 1989, vợ chồng ông Khương cần đất cho con làm nhà, bảo vợ chồng bà Én trả lại thì vợ chồng bà Én cho rằng đã mua đất với vợ chồng ông Khương vào năm 1981, giá 1 triệu đồng. Vợ chồng ông Khương đòi không được nên khiếu nại đến chính quyền nhờ giải quyết.
Hành trình 32 năm
Khi khiếu nại, vợ chồng ông Khương cung cấp giấy tờ chứng cứ mua đất và việc cho bà Én mượn. Việc cho bà Én mượn đất, ông Trần Văn Chương cũng luôn thừa nhận và được ghi rõ trong biên bản.
Còn vợ chồng bà Én cho rằng đã mua đất với vợ chồng ông Khương nhưng chứng cứ là mảnh giấy photo nên không được chấp nhận. Bà Én lại khai hơn 43 m2 phía trước mua của người khác; còn 50 m2 phía sau mua của bà Mã Thị Bê vào năm 1992, có Chủ tịch UBND thị trấn Long Phú ký xác nhận năm 1996. Rất vô lý vì trong thời gian vợ chồng ông Khương đang khiếu nại đòi đất mà lại mua bán một nửa với bà Bê, còn được chính quyền chứng nhận.
Tính đến đầu năm 2022 đã 32 năm, Chủ tịch UBND huyện và tỉnh ra nhiều quyết định giải quyết khác nhau. Đáng chú ý là ngày 24/1/2003, Chủ tịch UBND huyện Long Phú có Quyết định số 78/QĐ-HC công nhận nửa đất phía trước của ông Khương, còn 50 m2 phía sau của bà Én. Ngày 7/3/2005, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng có Quyết định 31/QĐ.GQKT hủy quyết định số 78 và nhiều quyết định khác của huyện, công nhận mảnh đất tranh chấp của bà Én. Ngày 20/5/2009, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng lại ban hành Quyết định số 10/QĐKN-CTUBND, thu hồi Quyết định số 31, giữ nội dung các quyết định của huyện công nhận nửa đất phía trước của ông Khương, nửa sau của bà Én. Chưa dừng lại, ngày 2/4/2021, Chủ tịch UBND tỉnh có Quyết định số 747/QĐ-UBND thu hồi, hủy các quyết định đã ban hành, giao Chủ tịch UBND huyện giải quyết từ đầu. Ngày 9/2/2022, Chủ tịch UBND huyện Long Phú có Quyết định số 191/QĐ-UBND giao cả mảnh đất tranh chấp cho bà Én.
Quá trình tranh chấp kéo dài, năm 2005 nhà ở bị hư nên vợ chồng bà Én đã đi nơi khác. Trên đất tranh chấp, hơn 43 m2 phía trước được hai người con gần 60 tuổi của vợ chồng ông Khương cất nhà ở, còn 50 m2 phía sau bỏ hoang. Vợ chồng ông Khương gạt nước mắt cho biết, vừa có đơn khiếu nại quyết định 191 của huyện lên Chủ tịch UBND tỉnh và còn sống còn khiếu nại, nếu qua đời thì để lại cho con cháu tiếp tục.
Ý kiến của nhân chứng và luật sư
Ông Nguyễn Văn Quới, nguyên Chủ tịch UBND thị trấn Long Phú thời điểm 30/4/1975 làm văn bản xác nhận: “Hồi mới tiếp thu, tôi biết ông Khương có thửa đất mua của bà Cảnh, phía sau giáp hàng rào kẽm gai của trụ sở Đồn Nhà Lầu, phía trước giáp đường đi Lịch Hội Thượng, sau đó ông Khương cho bà Én mượn một phần cất nhà để ở tạm”.
Bà Hồ Thị Bảy (80 tuổi, nguyên cán bộ UBND thị Trấn Long Phú) hiện ở ấp 3, thị trấn Long Phú và các nhân chứng là cán bộ, người dân như ông Đỗ Văn Ba, Tiêu Hồng Vinh, Lâm Kên, Lâm Khách, Huỳnh Văn Xạo, bà Giang Thị Xía ở ấp 5, thị trấn Long Phú đều khẳng định đất của vợ chồng ông Khương mua và sử dụng trước năm 1975, trong đó có phần cho bà Én mượn.
Luật sư Ngô Hồng Thủy ở Văn phòng Luật sư Vạn Lý-Đoàn Luật sư thành phố Cần Thơ nghiên cứu hồ sơ và bày tỏ: “Vợ chồng ông Khương đưa ra được các chứng cứ về nguồn gốc đất đang tranh chấp. Còn vợ chồng bà Én không đưa ra được các chứng cứ về nguồn gốc đất, cũng không phải là người chưa có đất để ở mà có nhiều căn nhà khác tại địa phương. Diện tích đất tranh chấp, vào ngày 30/9/2010, chính quyền địa phương đã tiến hành đo đạc, bàn giao cho vợ chồng ông Khương quản lý sử dụng đến nay. Do đó, nếu căn cứ vào khoản 1 Điều 91, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai thì vợ chồng ông Khương cần được công nhận quyền sử dụng đối với đất đang tranh chấp”.
CAO XUÂN-SÁU NGHỆ
