Sinh ra và lớn lên từ TP Huế – nơi đất kinh thành cổ kính, nhưng anh sống và làm việc tại đất Sài Gòn. Vốn dĩ anh có tài “Làm kỹ, nhớ dai” theo nghề môn học tự nhiên khi mà bố anh hướng đến ngành sư phạm Văn mà lúc bấy giờ mấy ai theo được. Nhưng có điều anh không theo mà lại đi một nghề mà ba anh không thích, đó là ca hát “Xướng ca vô loài”. Lòng say mê và năng khiếu của anh được đào tạo bài bản trở thành danh ca Đinh Long Nhật thành công ngay từ đầu anh được Ban giám khảo Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hiền chấm cho anh đoạt Huy chương vàng với cuộc thi đơn ca dòng nhạc nhẹ toàn quốc năm 1998.

Là một nam ca sĩ người Việt Nam ở độ tuổi gần cuối 6X , anh chuyên hát dòng nhạc quê hương và nhạc trữ tình, anh có thể hát nhiều loại nhạc khác nhau, nhưng anh chuyên về giai điệu Bolero mà đã thấm vào thịt vào da từ bao giờ không hay biết. Anh đã trưởng thành từ khi anh được trúng tuyển vào đoàn ca nhạc Hải Đăng – Nha Trang cho đến bây giờ anh đã thực hiện nhiều chương trình trên đài truyền hình VTV1, VTV3, VTV7, HTV, Đài THVL và nhiều chương trình khác. Giới truyền thông cũng nói về đời tư, hoạt động âm nhạc, làm từ thiện của Long Nhật trải dài qua năm tháng không phải là ít.
Tôi biết anh lúc anh còn ở Huế, nơi anh sinh ra là một vùng nông thôn nghèo, nhưng được bố mẹ cho ăn học để lấy kiến thức sống, bố anh là nhà văn, nhà thơ, nhà thư pháp có tiếng nhưng luôn khiêm nhường. Một thời gian rất dài do anh vào Sài Gòn để tìm kế sinh nhai, phát huy năng khiếu của mình vì Sài Gòn là mãnh đất “dụng võ”, “Đất lành chim đậu”. Long Nhật là đàn anh hơn Ngô Quốc Linh 7 tuổi, luôn được Long Nhật dìu dắt trên con đường nghệ thuật âm nhạc, những thương tiếc Ngô Quốc Linh đã ra đi vĩnh viễn sớm quá do cơn bệnh Covid-19 cuối năm 2021. Bẵng một thời gian khá dài và rất tình cờ khi Ban tổ chức Cuộc thi Tìm kiếm giọng ca vàng Bolero Việt Nam quyết định Danh ca Long Nhật làm Trưởng ban Giám khảo 2021 thay cho ca sĩ Ngô Quốc Linh ( Lúc đó là Trưởng BGK) ở vòng chung kết tại Thủ đô Hà Nội cuối năm 2021. Chính hôm đó tôi mới gặp lại anh.

Vào giai đoạn 1993-1994, Long Nhật phát triển sự nghiệp âm nhạc qua các ca khúc Mấy nhịp cầu tre, Tình Huế, Chung vầng trăng đợi, Ở hai đầu nỗi nhớ, Nhớ nhau hoài, Lời người ra đi, Hai chuyến tàu đêm, Em yêu anh như yêu câu ví dặm, Ai ra xứ Huế, Gió về miền xuôi. Anh trở thành một trong những ca sĩ chính thức của đoàn Hải Đăng. Anh tiếp tục trau dồi và hoàn thiện chất giọng của mình qua các ca khúc Nụ hồng, Tóc đuôi gà, Lặng thầm và Về quê ngoại. Và cho đến bây giờ anh thể hiện những ca khúc mà khi về thăm miền Trung anh thường hát những bài Thương lắm miền Trung, Huế thương, Ai ra xứ Huế, Ở hai đầu nỗi nhớ…
Trong thời gian gần đây, ngoài vai trò ca sĩ, Long Nhật còn là người dẫn chương trình trong các chương trình ca nhạc, trong đó có chương trình ca nhạc thiếu nhi Tuổi Ngọc: Chú Vịt Con (cuốn VHS 1) và Chị ong nâu (cuốn 2) do Hồ Gươm Audio – Video sản xuất năm 1997. Anh đã cho ra 3 album, được khán giả đón nhận: Xin làm người hát rong, Thu vắng, Nỗi niềm và đang cộng tác với trung tâm Vafaco thực hiện album thứ 4. Năm 2012, ca sĩ Long Nhật xuất hiện hình ảnh trong tà áo dài đủ màu sắc và tạo dáng phụ nữ trên một số trang báo. Anh đi lên kể từ năm 1993-1994, khán giả biết anh từ đó. Với chất giọng đầy cảm xúc, mượt mà thấm đượm tình quê hương, Long Nhật đã thu hút rất nhiều khán giả trong nước và ngoài nước.
Không ngủ quên trên chiến thắng, Đinh Long Nhật vẫn tiếp tục học hỏi, trau dồi để cải thiện giọng hát của mình. Điều này cho thấy anh là một ca sĩ có định hướng tốt, nghiêm túc trong hoạt động nghệ thuật và có tinh thần cầu tiến, anh luôn vượt lên bằng chính nghị lực của bản thân mình. Không những vậy anh lại còn dẫn dắt cho bậc đàn em, học trò của mình từ khi đang còn bập bẹ. Anh luôn quan niệm “cứ cho đi sẽ nhận yêu thương”. Và chính TP Hồ Chí Minh là cái nôi nuôi dưỡng để anh phát huy hoạt động nghệ thuật của mình, anh luôn trân trọng.
Danh ca Long Nhật vẫn đang tiếp tục theo đuổi dòng nhạc trữ tình quê hương. Giọng hát của anh ngày càng được khán giả yêu mến, anh cũng xuất hiện nhiều trong một số gameshow của các Đài truyền hình. Tính cách hài hước, thông minh cộng với tài năng của Long Nhật đã giúp anh chiếm cảm tình của đông đảo khán giả trong và ngoài nước. Ngoài biểu diễn âm nhạc, anh được tín nhiệm và nhận thêm công việc của các đài. Anh dẫn chương trình rất hay, có duyên ăn nói nên được nhiều khán giả và nhà Đài yêu thích, mến mộ. Với giọng Huế đặc sệt, nhưng giả giọng Bắc, Nam hay các giọng vùng miền cũng không kém ai.
Gần đây nhất, Đinh Long Nhật tiết lộ, nhân mùa Giáng sinh 2022, anh đã thể hiện ca khúc “Lá thư trần thế” của tác giả huyền thoại : Lê Minh Bằng ( gồm 3 người thầy nhạc sĩ lớn : Lê Dinh -Minh Kỳ – Anh Bằng ) chúc cho mọi người 1 Mùa Giáng Sinh an lành hạnh phúc phát trên truyền hình Vĩnh Long, TVV7..; quay chương trình chân dung cuộc tình cho Đài TH Vĩnh Long cùng danh ca Phương Dung – Danh Ca Lan Ngọc; cùng Nghệ sĩ ưu tú Vân Khánh trong chương trình hành trình hạnh phúc của VTV8; cùng Nghệ sĩ ưu tú Kim Tử Long, Nghệ sĩ tài danh Thanh Thanh Hiền, ca sĩ Quốc Đại trong chương trình : Gặp nhau là Tết – Tết là gặp nhau của HTV Đài truyền hình TP. Hồ Chí Minh.
Tiếp đến Long Nhật cùng Nghệ sĩ ưu tú Minh Nhí trong Ga La Tết 3 Miền; Xuân về trên nón bài thơ của VTV. Chương tình phát sóng đêm 30 và mùng 1,2, 3 Tết Nguyên đán – Xuân Quý Mão 2023. Đặc biệt hai bố con Long Nhật – Trúc Chi Bolero trong chiếc áo dài “Thủy chung tím Huế) song ca: Huế Xưa trong chương trình Gala Tết 3 Miền của VTV Cab (STyle TV và IINFO TV ) Đài Truyền hình Việt Nam )… chương trình phát sóng trên 2 kênh và tất cả các kênh của VTV từ mùng 1 Tết Nguyên đán.
Nhiều chương trình mời anh tham gia kể không xuể, như chương trình: Chinh phục thần tượng của đài Truyền hình Vĩnh Long đã phát sóng vào lúc 21g thứ tư 21/12/2022 và phát lại lúc 10g sáng thứ 5, 22/12/2022.Tập 14 Chinh phục Giám khảo thần tượng Long Nhật. Điều đáng nói các thí sinh đã chinh phục thầy Long Nhật tuyệt đối nhưng quy định của chương trình giám khảo Long Nhật chỉ được chọn 1 thí sinh xuất sắc nhất để cùng thầy bước vào vòng trong , vòng song ca cùng Thần tượng Long Nhật …đã phát 21g tối thứ 5 , 22/12/2022 bản full chương trình sẽ phát sóng trên kênh Youtube Jetstudio. Đặc biệt khác với năm trước thay vì hát bài “Xuân này con không về” thì Long Nhật hát bài “ Xuân này con sẽ về” của nhạc sĩ Lê Tín.
Quan niệm của anh, Nghệ thuật âm nhạc có lúc “Nghệ thuật vị nghệ thuật” nhưng có lúc “Nghệ thuật vị nhân sinh”. Cũng giống như các nghề khác, có kinh doanh mới tồn tại nhưng anh không đặt nặng. Ngoài hoạt động nghệ thuật âm nhạc anh còn song hành làm từ thiện, kêu gọi các bạn bè, mạnh thường quân mỗi người mỗi ít làm từ thiện. Trong tháng 12/2022 vừa qua, anh tổ chức chương trình ca nhạc từ thiện và tặng 100 phần quà cho 100 hộ bà con nghèo xã Vinh Xuân, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế, nơi anh sinh ra.
Long Nhật báo tin vui đến đại gia đình yêu thương rồi điện thoại cho tôi: Nhà báo ơi! Hôm nay mùng 1 tháng chạp, Long Nhật vừa nhận quyết định từ Ban chỉ đạo, Ban tồ chức của Trung tâm Giọng ca vàng Bolero Việt Nam và Lãnh đạo Đài truyền hình Kỹ thuật số VTC chính thức bổ nhiệm trọng trách cho mình: Chủ tịch Hội đồng giám khảo cuộc thi – Tiềm kiếm tài năng Giọng ca vàng Bolero Việt Nam 2023.
Vói cái nghề “Kiếp cầm ca” đối với Long Nhật cũng khá vất vả bằng sự lao tâm lao lực, nghề ca hát của anh không phải lúc nào anh chỉ ở một chỗ mà cứ lưu diễn khắp các tỉnh, thành, có khi xuôi về các vùng xa xôi hẻo lánh. Anh quan niệm được đem lời ca tiếng hát đến với quần chúng, được quần chúng ủng hộ là mình hạnh phúc lắm. Có những ngày anh nhận nhiều show trong một ngày, nhìn biểu đồ kế hoạch của anh lưu diễn mà chóng mặt. Tôi thường đùa với anh Long Nhật: “Sao chú em chạy show đủ nơi đủ chỗ dữ rứa? Sao không nhường cho anh bớt… Long Nhật tươi cười trả lời: Em sẵn sàng đọ.. đó là lời nói thật sự.
Khi được hỏi rằng, liệu Long Nhật có thể duy trì sự ổn định ca hát theo thời gian hay không, khi mà xu hướng lĩnh vực âm nhạc nói riêng và xã hội nói chung liên tục đòi hỏi sự thay đổi – Long Nhật cười giải thích: “ Theo xu hướng thì dễ – cố gắng trở nên nguyên bản thì khó hơn nhiều . Các xu hướng, hoặc sự lặp lại của một thứ gì đó phổ biến, là một cách giúp bạn kiếm được nhiều tiền một cách nhanh chóng. Nhưng để làm điều gì một điều gì đó kinh điển – khiến khán giả thừa nhận mà họ chưa từng thấy trước đây – chắc chắn sẽ có thể tồn tại mãi mãi và mang đến những giá trị ghi nhận và đáng trân trọng hơn nhiều.
Có lần Long Nhật hát một lúc lên đến 10, 11 bài mà không biết mệt, vẫn vui đùa, dí dõm, hài hước, lúc nào cũng nỡ nụ cười tươi rói. Với anh không biết giận không biết hờn là gì, anh luôn quý mến, kính trong những bậc thầy, đàn anh chị của mình, đối với học trò anh rất gần gũi, lúc nào cũng muốn học trò mình trưởng thành từ một ca sĩ nghiệp dư đến chuyên nghiệp luôn có chỗ đứng và vị trí của mình trong lĩnh vực âm nhạc. Tôi còn nhớ có lần cũng gần đây thôi trong buổi bán kết Tiếng hát giọng ca vàng Bolero 2022 tại TP Đà Nẵng anh lại khóc thút thít ngon lành vì một số thí sinh không được xếp hạng vào vòng Chung kết. Đó là thật sự của một vị Trưởng ban giám khảo.
Sống và hoạt động cống hiến trong nền nghệ thuật âm nhạc và làm từ thiện, anh không biết giận hờn, không sân si, không tranh giành, đua đòi…bởi đó là quan niệm sống của anh. Tâm nguyện của anh là phục vụ ca hát cho đến khi nào không còn khả năng mới là điểm dừng. Báo chí đã ca ngợi về anh rất nhiều, là một Danh ca dòng nhạc Bolero hiện đang thịnh hành. Với tôi chỉ dành trong một góc nhỏ của Ánh sáng và Cuộc sống để bày tỏ và tâm sự về anh bằng những giá trị cao cả của một đời người nghệ sĩ xứng tầm.
Nguyễn Đắc Bình (Theo TC AS&CS số Tết 2023)