Ông Nguyễn Minh Trí và vợ Trần Thị Thanh Hà là nông dân trồng cây ăn trái ở xã Nhơn Mỹ (Kế Sách, Sóc Trăng) đang gửi đơn kêu cứu nhiều nơi về việc bị giả chữ ký vay tiền ngân hàng, nguy cơ mất hết đất đai sinh sống.
Tòa án nhiều cấp xét xử
Theo hồ sơ, năm 2009 vợ chồng ông Trí cần tiền cải tạo khu vườn nên nhờ ông Tăng Văn Giá và vợ là bà Vũ Thị Nga (nuôi cá tra ở xã Nhơn Mỹ) vay 80 triệu đồng tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam chi nhánh Sóc Trăng. Ông Trí là con liệt sỹ, hồi nhỏ nhà nghèo chỉ học đến lớp 4, nhờ cần cù mà tạo lập được vườn trái cây rộng hơn 2,2 ha cùng căn nhà 126 m2 chứ không biết quan hệ vay tiền ngân hàng. Nhờ ông Giá vay tiền, ông Trí trả công cho ông Giá 7 triệu đồng, và giao cho ông Giá 3 sổ đỏ đất, đồng thời ký hợp đồng thế chấp vay vốn. Đến hạn, ông Trí trả đủ vốn và lãi cho ngân hàng nhưng ông Giá không giao lại 3 sổ đỏ đất.
Đòi mãi không được sổ đỏ, ông Trí đến ngân hàng hỏi, mới hay ông Giá đã làm phụ lục hợp đồng số 0200/11/PLHĐTC ngày 15/6/2011, đem nhà đất của ông Trí (định giá gần 1,2 tỷ đồng) tiếp tục thế chấp thực hiện hợp đồng năm 2009 để vay nhiều tiền. Phụ lục hợp đồng có chữ ký của vợ chồng ông Trí và xác nhận của UBND xã Nhơn Mỹ. Vợ chồng ông Trí hết sức bất ngờ vì không hề ký phụ lục hợp đồng nên giữa năm 2016, làm đơn khởi kiện ra tòa yêu cầu tuyên vô hiệu văn bản có chữ ký giả mạo để bảo vệ tài sản. Tòa án nhiều cấp đã xét xử vụ án về “Yêu cầu tuyên bố hợp đồng thế chấp bảo lãnh quyền sử dụng đất vô hiệu” với các phán quyết khác nhau.
Vì vợ chồng ông Giá ở huyện Thạnh Trị (Sóc Trăng) nên TAND huyện Thạnh Trị thụ lý giải quyết và xử sơ thẩm ngày 15/8/2018 bác yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí. Vợ chồng ông Trí kháng cáo và VKSND tỉnh Sóc Trăng kháng nghị nên ngày 28/11/2018, TAND tỉnh Sóc Trăng xử phúc thẩm, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí. Viện trưởng VKSND cấp cao tại TPHCM kháng nghị và ngày 28/5/2020, Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại TPHCM xem xét giám đốc thẩm đã quyết định hủy toàn bộ bản án phúc thẩm, giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Sau khi Giám đốc thẩm phán quyết chấp nhận phụ lục hợp đồng đem nhà đất của gia đình ông Trí đảm bảo cho khoản vay mới của ông Giá thì Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam khởi kiện vụ “Tranh chấp hợp đồng tín dụng” để thu hồi vốn, vì ông Giá vẫn không trả được tiền vay. TAND huyện Thạnh Trị thụ lý giải quyết trong năm 2021. Lúc này, khoản vay của ông Giá cả gốc và lãi đã hơn 3,47 tỷ đồng. Đảm bảo khoản vay của ông Giá còn có đất người khác, tuy nhiên, tính toán sơ bộ thì đất và nhà của gia đình ông Trí sẽ mất.
Vợ chồng ông Trí liên tục kêu cứu. Ngày 14/2/2022, tiếp tục gửi đơn kêu oan đến nhiều cơ quan ở tỉnh và trung ương “về việc ông Giá giả mạo chữ ký đã làm thiệt hại rất lớn đến tài sản của gia đình tôi, quá oan sai cho gia đình chúng tôi là gia đình liệt sĩ. Chúng tôi khẩn thiết kêu cứu lãnh đạo các cấp xem xét giải oan cho gia đình chúng tôi”.
Cần làm rõ chữ ký giả mạo
Tòa án các cấp xét xử với nhiều phán quyết khác nhau nhưng vấn đề mấu chốt là chữ ký của vợ chồng ông Trí trong phụ lục hợp đồng vay tiền là giả hay thật thì vẫn chưa được làm sáng tỏ. Bản án sơ thẩm cho biết: “Đã tiến hành trưng cầu giám định để xác định chữ ký của ông Trí, bà Hà. Kết luận giám định số 302/C54B ngày 29/3/2017 của Phân viện Khoa học hình sự tại TPHCM, kết luận giám định số 53/GĐKTHSP11 ngày 27/02/2018 của Phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc Bộ Quốc phòng đều không kết luận được chữ ký trên phụ lục hợp đồng”. Vì không kết luận được chữ ký là giả nên án sơ thẩm nhận định chữ ký là thật, tuyên bác yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí. Còn án phúc thẩm xem xét nhiều mối liên quan để nhận định chữ ký là giả, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí. Quyết định giám đốc thẩm lại cho rằng “ông Trí, bà Hà khởi kiện nhưng không chứng minh được chữ ký tại phụ lục là giả” nên hủy án phúc thẩm, giữ án sơ thẩm.
Khi nhận định vợ chồng ông Trí “không chứng minh được chữ ký tại phụ lục là giả”, Quyết định giám đốc thẩm bác yêu cầu của vợ chồng ông Trí còn dựa vào lý do “Phụ lục được xác nhận tại cơ quan có thẩm quyền”. Đó là xác nhận của Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Mỹ Ngô Thị Huyền Trân. Vợ chồng ông Trí phản bác: “Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Mỹ Ngô Thị Huyền Trân chứng thực hợp đồng thế chấp giữa chúng tôi với ông Giá và bà Nga là trái quy định pháp luật vì khi ký các hợp đồng này không có mặt chúng tôi”. Bà Trân hiện là Phó ban Dân vận huyện Kế Sách.
Các lời khai có trong hồ sơ: Ông Giá cho rằng phụ lục được ông viết sẵn nội dung rồi nhờ một người cầm đến cho vợ chồng ông Trí ký tên và xác nhận của xã. Tuy nhiên, người quen này khai không hề cầm giấy tờ gì của ông Giá để đưa cho vợ chồng ông Trí.
Vợ chồng ông Trí gửi đơn tố cáo việc giả mạo chữ ký đến nhiều cơ quan nhưng chưa được giải quyết. Cuối năm 2021, vợ chồng ông gửi đơn khiếu nại tới TAND tối cao đề nghị tái thẩm và đã được nhận đơn, cũng nhờ vậy mà nhà đất của gia đình ông chưa bị kê biên phát mãi.
Trong đơn kêu oan gửi nhiều cơ quan ngày 14/2/2022, vợ chồng ông Trí khẩn thiết đề nghị “Giám định chữ ký và chữ viết tại phụ lục hợp đồng thế chấp số 0200/11/PLHĐTC ngày 15/6/2011, chữ ký và chữ viết tên Nguyễn Minh Trí và Trần Thị Thanh Hà là do ông Giá tự viết và tự ký, để làm căn cứ giải quyết đúng theo quy định của pháp luật”.
SÁU NGHỆ