Việc nhiều gói thầu vật tư y tế cùng loại được phê duyệt lại có giá khác nhau ở nhiều địa phương thời gian qua không phải là hiếm. Với những sản phẩm ảnh hưởng tới chất lượng chữa bệnh đang đặt ra nhiều lo ngại khi mức giá mỗi nơi một kiểu.
Theo ghi nhận, thời gian qua rất nhiều gói thầu vật tư y tế ở các địa phương đã bị thanh tra chỉ ra sai phạm. Một trong những sai phạm đó là việc nâng giá các thiết bị y tế trong gói thầu so với giá bán ngoài thị trường để ăn chênh lệch. Điều này dẫn đến nhiều khi cùng một loại thiết bị y tế hay chi tiết trong gói đấu thầu cùng loại với nhau nhưng mỗi đơn vị lại chốt giá thầu một mức khác nhau.
Cụ thể như, tại một bệnh viện phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu thủy tinh thể nhân tạo mềm loại đặc biệt năm 2021. Theo đó, sản phẩm “Thủy tinh thể nhân tạo mềm đơn tiêu cự, kéo dài tiêu điểm” có công nghệ EDOF, ký mã hiệu Tecnis Eyhance được sản xuất tại Mỹ, có giá 5.200.000 đồng/cái.
Tại một bệnh viện khác, sản phẩm “thủy tinh thể mềm đơn tiêu, hỗn hợp, lắp sẵn”, chất liệu Copolymer, nhóm 1, ký mã hiệu CT Asphina 409, sản xuất tại Đức/Pháp, lại có giá 2.282.000 đồng/cái.
Cũng là một Gói thầu về “Thủy tinh thể nhân tạo mềm, 1 mảnh, đơn tiêu, 4 càng”; sản phẩm trúng thầu có tên thương mại Mini 4 Ready, ký mã hiệu S7560CZ, sản xuất tại Ý, lại có giá 3.800.000 đồng/cái.
Nhìn qua thì xuất xứ của các sản phẩm này khác nhau nhưng về công dụng, thông số kỹ thuật sản phẩm không có sự chênh lệch với nhau quá nhiều. Thế nhưng, sản phẩm trúng thầu giữa 3 cơ sở lại có sự chênh lệch khá lớn với nhau từ: 2.282.000 – 3.800.000 – 5.200.000 đồng/cái (mức chênh lệch gấp đôi và gần gấp ba). Với mức chênh lệch về giá này khiến khó xác định được đâu là giá trị thực và loại nào tốt hơn loại nào. Và loại đắt nhất liệu có phải có chất lượng tốt nhất?
Thực tế hiện nay đang xảy ra tình trạng mập mờ gây nhiều bức xúc đối với doanh nghiệp tham gia đấu thầu. Ví dụ như trong một gói thầu về sản phẩm thủy tinh thể, một gói thầu ghi thông số kỹ thuật sản phẩm và đã được lựa chọn: “Chỉ số SA (Độ quang sai cầu) từ -0,12µm đến -0,14µm”. Theo ý kiến của một số doanh nghiệp, một khoảng từ -0,12µm đến -0,14µm không có ý nghĩa gì về chất lượng sản phẩm, vì chỉ có một sản phẩm có thông số giống như vậy và thông số này không phải là tốt nhất để đấu thầu.
Các quy định hiện hành yêu cầu hồ sơ mời thầu phải đưa ra tiêu chuẩn kỹ thuật rõ ràng, cụ thể của sản phẩm để chọn được sản phẩm tốt. Cùng với đó cũng yêu cầu không được đưa ra các tiêu chuẩn kỹ thuật chỉ duy nhất một nhà thầu có.
Câu chuyện giá vật tư y tế chênh lệch rất lớn giữa các địa phương không phải là mới. Ví dụ thủy tinh thể nhân tạo tùy thuộc nhân cứng hay mềm, giá có thể chênh lệch từ vài trăm nghìn đến hàng chục triệu đồng.
Về sự chênh lệch giá thủy tinh thể nhân tạo, đại diện một bệnh viện cho rằng sản phẩm có thể cùng của Mỹ nhưng từ nhà sản xuất khác nhau, đầu tư công nghệ nhiều hay ít nên giá khác nhau.
Rõ ràng, thuốc kém chất lượng có thể điều chỉnh thay thuốc, nhưng vật tư y tế cấy vào con người mà mổ lấy ra không phải dễ. Vì thế, cần cân nhắc rất kỹ, lựa chọn tiêu chí kỹ thuật, giá phù hợp khi làm gói thầu và lựa chọn nhà thầu.
SN
