Trong xu thế hội nhập và phát triển, vấn đề phát triển bền vững kinh tế biển đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Nhận thức tầm quan trọng của biển, thời gian qua Chính phủ, các bộ, ngành đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách và các giải pháp đồng bộ để thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững kinh tế biển gắn với bảo vệ môi trường biển, bảo tồn đa dạng sinh học và các hệ sinh thái biển.
Cửa Đại Hội An là một trong những bãi biển đẹp nhất ở Việt Nam, nằm ở phía bắc thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam. Bãi biển có bãi cát trắng mịn, nước biển xanh trong và hàng dừa xanh mát. Cửa Đại Hội An là một địa điểm du lịch nổi tiếng, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Đi dọc trên bãi biển Cửa Đại, ngắm nhìn bình minh đang lên, chúng tôi tình cờ gặp gỡ anh Alex và chị Ellie – du khách đến từ nước Anh. Anh Alex chia sẻ: “Chúng tôi đã đến Việt Nam khá nhiều lần, nhưng đây là lần đầu tiên đến với biển Cửa Đại, ở đây thật sự rất tuyệt, yên bình và hòa mình vào thiên nhiên, đáp ứng mọi nhu cầu về nghỉ ngơi của vợ chồng tôi”. Chị Ellie cho biết thêm: “Khó có thể diễn tả được, nó vượt ngoài sự mong đợi của chúng tôi, điều tiếc nuối nhất là chúng tôi chỉ còn ở đây được 3 ngày nữa thôi. Nhưng nếu có dịp, tôi nhất định sẽ quay trở lại”. Anh Alex chỉ về phía xa thắc mắc hỏi: ” Kia có phải là Cù Lao Chàm không?”. Tôi trả lời: “Đúng vậy”. Anh Alex mở ba lô lấy ra một tờ bản đồ, chỉ vào đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Chúng tôi hào hứng phân tích địa lí vùng đảo thiêng liêng không thể tách rời của tổ quốc nơi biển Đông. Cuộc trò chuyện diễn ra trong ít phút nhưng đủ để vợ chồng anh Alex hiểu hơn về biển đảo quê hương Việt Nam còn chúng tôi càng tự hào hơn về đất nước của mình.
Để tiếp tục cuộc hành trình, chúng tôi tìm đến nhà ông Nguyễn Văn Việt, một ngư dân đã sinh sống lâu năm trên biển Cửa Đại. Khi được hỏi về những đổi thay trên vùng biển này, ông Nguyễn Văn Việt hồ hởi nói: “Tôi ở đây cũng được hơn 40 năm, chứng kiến nhiều sự đổi thay của biển Cửa Đại. Đặc biệt, những năm gần đây, được sự quan tâm của chính quyền địa phương, các nhà đầu tư mà giờ đây, những người dân như chúng tôi có việc làm thường xuyên hơn, ngoài đánh bắt theo vụ mùa ra, chúng tôi còn làm thêm các ngành nghề khác: nuôi tôm trên cát, bán hàng lưu niệm… từ đó người dân chúng tôi kiếm thêm thu nhập, trang trải cuộc sống”.
Việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, bao gồm các khu du lịch, khu công nghiệp, khu đô thị, hệ thống giao thông, hệ thống điện, nước,… trên địa bàn đã được cấp trên quan tâm hơn trước. Tỉnh Quảng Nam cũng đã có nhiều giải pháp nhằm bảo vệ môi trường biển, bao gồm việc cấm khai thác thủy sản quá mức, bảo vệ các rạn san hô, rừng ngập mặn,… Tiếp đến là những chính sách quan trọng trong việc thành lập các khu vực kinh tế đặc biệt. Bằng cách tạo ra môi trường thân thiện với các ngành công nghiệp biển và du lịch, khu vực này đã thu hút nhiều nhà đầu tư và khởi tạo sự phát triển bền vững cho cộng đồng địa phương. Đặc biệt, việc tạo ra các khu vực quản lý và bảo tồn biển đã đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ nguồn tài nguyên biển và duy trì sự cân bằng sinh thái. Nhờ những chính sách và giải pháp của Chính phủ và tỉnh Quảng Nam, kinh tế biển Cửa Đại Hội An đã có những bước phát triển vượt bậc.
Thực hiện chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, kế hoạch tổng thể và kế hoạch 5 năm thực hiện nghị quyết số 36-NQ/TW về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành nhiều kế hoạch, chương trình hành động về phát triển bền vững kinh tế biển. Không chỉ tạo ra cơ hội kinh doanh và nâng cao thu nhập, mà các kế hoạch của tỉnh còn nhằm mục tiêu bảo vệ và phục hồi môi trường biển độc đáo. Bởi lẽ, việc phát triển kinh tế biển phải gắn với bảo vệ môi trường. Điều này nhằm đảm bảo rằng thế hệ mai sau cũng có thể đắm mình trong vẻ đẹp tự nhiên của biển Cửa Đại và hưởng thụ những lợi ích kinh tế mà nó mang lại.
Với sự nỗ lực của các cấp, các ngành và người dân địa phương kinh tế biển Cửa Đại Hội An đang có những bước phát triển tích cực, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Quảng Nam.
Về nuôi trồng thủy sản: Trong những năm qua, ngành nuôi trồng thủy sản Cửa Đại Hội An đã có những bước phát triển vượt bậc. Sản lượng thủy sản nuôi trồng 6 tháng đầu năm 2023 đạt 100.000 tấn, tăng gấp 10 lần so với năm 2010. Ngành nuôi trồng thủy sản Cửa Đại Hội An đang tập trung phát triển các mô hình nuôi trồng thủy sản công nghiệp, áp dụng công nghệ cao như: nuôi tôm thẻ chân trắng, nuôi cá tra, nuôi cá mòi,…
Về du lịch biển: Du lịch biển là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Cửa Đại Hội An, 6 tháng đầu năm 2023 Cửa Đại Hội An đón hơn 1 triệu lượt khách du lịch, doanh thu du lịch đạt 10.000 tỷ đồng. Du lịch biển Cửa Đại Hội An đang tập trung phát triển các loại hình du lịch như: du lịch nghỉ dưỡng, du lịch khám phá, du lịch ẩm thực,…
Ngoài ra biển Cửa Đại Hội An cũng thu hút nhiều dự án, đặc biệt dự án đầu tư xây dựng cảng biển lớn của tỉnh Quảng Nam. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng và được triển khai trên địa bàn phường Cửa Đại và xã Tam Hiệp, huyện Núi Thành. Cảng biển Cửa Đại Hội An được quy hoạch là một cảng biển tổng hợp, có khả năng tiếp nhận tàu biển có trọng tải lên đến 100.000 DWT, khi hoàn thành sẽ là một trung tâm trung chuyển hàng hóa quan trọng của khu vực miền Trung, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Quảng Nam và khu vực.
Một số dự án đầu tư xây dựng cảng biển Cửa Đại Hội An như: Dự án đầu tư xây dựng bến cảng Cửa Đại, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường kết nối từ quốc lộ 1A đến bến cảng Cửa Đại, dự án đầu tư xây dựng khu hậu cần cảng Cửa Đại, dự án đầu tư xây dựng hệ thống kho bãi và dịch vụ logistics tại cảng biển Cửa Đại. Các dự án đầu tư xây dựng cảng biển Cửa Đại Hội An đang được triển khai khẩn trương và dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2025.
Bên cạnh những kết quả kể trên thì biển Cửa Đại đang đối mặt với nhiều thách thức. Trao đổi với phóng viên ông Lê Công Sỹ, chủ tịch UBND phường Cửa Đại chia sẻ: “Trong những năm gần đây, khi triều cường lên khu vực ven biển Cửa Đại phải sống chung với sạt lở, vì vậy việc hỗ trợ cho người dân được sống an toàn rất cần những giải pháp đồng bộ căn cơ từ các cấp chính quyền”.
Sự gia tăng quá mức của du lịch có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và sinh thái biển. Đòi hỏi chính quyền và người dân địa phương đã không ngừng nỗ lực xây dựng và thực thi các chính sách quản lý du lịch bền vững nhằm đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
Biển Cửa Đại Quảng Nam đã và đang trở thành điểm đến lý tưởng của nhiều du khách trong nước và quốc tế. Đó là động lực cũng là một thách thức của chính quyền và người dân xứ Quảng cần nỗ lực hơn nữa trong việc phát triển ngành kinh tế biển gắn với việc bảo vệ môi trường. Mặt khác, tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức đến mọi tầng lớp người dân về vị thế, vai trò và tiềm năng của biển, về chủ quyền, các quyền và lợi ích của Việt Nam trên Biển Đông, cũng như chủ quyền của Việt Nam đối với tài nguyên và trách nhiệm bảo vệ môi trường biển…
Thy Tuyết (Theo TC AS&CS số in tháng 9/2023)
