Tại hội thảo về các hiệp định thương mại tự do tổ chức ở Cần Thơ mới đây, Trung tâm WTO của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam trình bày báo cáo “các công cụ nghiên cứu thương mại quốc tế” giới thiệu việc khai thác thông tin trên mạng, rất cần thiết cho doanh nghiệp hoạt động xuất khẩu.
Tra cứu nhu cầu thị trường
Công cụ Trade Map của Trung tâm Thương mại qốc tế (ITC) – www.trademap.org hệ thống hóa rất nhiều dữ liệu thương mại sơ cấp, tiện dụng. Trade Map cung cấp số liệu về xuất nhập khẩu và thuế quan của từng sản phẩm ở từng quốc gia. Người dùng có thể tra cứu nhu cầu của thị trường, các thị trường thay thế và cả các đối thủ cạnh tranh. Trade Map đưa thông tin dưới dạng bảng, biểu đồ, bản đồ và cho phép lọc dữ liệu xuất nhập khẩu theo hàng hóa, quốc gia, nhóm sản phẩm hoặc nhóm quốc gia.
Danh mục hàng hóa: Trade Map dựa trên Hệ thống Hài hòa (Harmonized System – HS), một phương pháp phân loại và gọi tên sản phẩm do Tổ chức Hải Quan Thế giới (www.wcoomd.org) phát hành. Hệ thống này cho phép các quốc gia phân loại hàng hóa nhằm phục vụ mục đích hải quan. Ở cấp quốc tế, Hệ thống Hài hòa phân loại hàng hóa theo mã 6 số, bao gồm 21 phần, 99 chương và 5.300 nhóm và phân nhóm. Ở cấp quốc gia, hàng hóa được phân loại tiếp thành 8 hoặc 10 số – các quốc gia được tự do trong việc đưa ra phân loại chi tiết này.
Trade Map sử dụng rất nhiều nguồn thông tin đầu vào. Trước tiên, Trade Map dựa trên cơ sở dữ liệu lớn nhất thế giới về thống kê thương mại, COMTRADE, do Cơ quan Thống kê Liên Hợp Quốc (UNSD) lưu trữ – http://unstats.un.org/unsd/comtrade. COMTRADE gồm hơn 90% thương mại thế giới của khoảng 200 quốc gia. Trade Map còn có khả năng cung cấp dữ liệu của nhiều nước và các vùng lãnh thổ (khoảng 220) bằng cách sử dụng thống kê trực tiếp (báo cáo quốc gia) và gián tiếp.
Trade Map còn cung cấp dữ liệu gián tiếp của khoảng 50 quốc gia (chủ yếu thu nhập thấp) mà không có báo cáo lên COMTRADE. Các thông tin thương mại của các quốc gia này được tính toán dựa trên cơ sở báo cáo của các quốc gia khác có quan hệ thương mại với họ, hoặc dựa trên thống kê gián tiếp. Mặc dù thống kê gián tiếp có hạn chế, nhưng nó cung cấp lượng lớn thông tin mà không tìm được ở bất kỳ nguồn nào khác. Việc kết hợp giữa thống kê trực tiếp và gián tiếp này cho phép tính toán tốt về thị trường toàn cầu của tất cả các loại sản phẩm. Trên trang web, dữ liệu gián tiếp sẽ được in màu da cam.
Trademap cung cấp cả dữ liệu về thuế quan ở cấp độ 8 và 10 chữ số (cấp quốc gia) của hơn 120 quốc gia được cập nhật hàng năm và hơn 50 quốc gia cập nhật dữ liệu hàng quý hoặc hàng tháng (chủ yếu là các nước OECD). ITC thu thập dữ liệu thuế quan trực tiếp từ các cơ quan có thẩm quyền của những quốc gia này.
Mức thuế quan được thể hiện trên Trade Map là thuế tính theo giá trị (Ad Valorem Equivalents) áp dụng bởi hơn 180 quốc gia. Những dữ liệu được trích xuất từ cơ sở dữ liệu của Market Access Map. Chỉ cần nhấp chuột vào phần thuế giá trị tương đương, người đọc sẽ được kết đến trang web Market Access Map tại địa chỉ www.macmap.org. Market Access Map là một công cụ khác của ITC cung cấp các thông tin về các biện pháp tiếp cận thị trường, các hiệp định thương mại và quy tắc xuất xứ.
Cách sử dụng các công cụĐể sử dụng Trade Map và MAcMap, người dùng cần đăng ký một tài khoản bằng email trên trang web của ITC sau đó đăng nhập và sử dụng tất cả các công cụ nghiên cứu thị trường của ITC. Thông tin chi tiết về các công cụ: https://marketanalysis.intracen.org Đăng ký tài khoản sử dụng các công cụ tại: https://mas-admintools.intracen.org/accounts/Registration.aspx |
Tra cứu thuế quan và các rào cản
Công cụ MAcMap (bản đồ tiếp cận thị trường) của ITC – http://www.macmap.org/ cho biết các rào cản gồm cả thuế quan và phi thuế quan áp dụng đối với một loại sản phẩm hàng hóa. Cụ thể, về thuế quan, Market Access Map cung cấp cả mức thuế Tối huệ quốc (MFN) và thuế ưu đãi đơn phương (như GSP) và thuế ưu đãi theo các thỏa thuận song phương và đa phương. Người dùng có thể tìm thấy các mức thuế tương đương tính theo trị giá hàng hóa đối với các sản phẩm mà có thuế không tính theo trị giá hàng hóa (ví dụ tính theo khối lượng sản phẩm) để so sánh thuế quan áp dụng giữa các nước khác nhau. Về các rào cản phi thuế quan, MAcMap bao gồm các quy định về hạn ngạnh nhập khẩu, các biện pháp phòng vệ thương mại, quy tắc xuất xứ cũng như các yêu cầu về chứng nhận, các rào cản phi thương mại khác.
Cụ thể, MAcMap cung cấp: Một hệ thống dữ liệu về thuế MFN áp dụng và thuế ưu đãi của hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ. Một cơ sở dữ liệu mới về các biện pháp phi thuế quan được phân loại theo quy chuẩn phân loại của các tổ chức thế giới có uy tín. Các dữ liệu tổng hợp, cập nhật và xuyên suốt về thuế quan, thương mại và các rào cản phi thương mại từ các nguồn khác nhau. Các phương pháp khác nhau để tính toán thuế theo giá trị tương đương của các mức thuế không tính theo giá trị và thuế bình quân theo trị giá thương mại. Lựa chọn sản phẩm tra cứu linh hoạt dựa trên hai hệ thống phân loại thế giới: Hệ thống Hài hòa hải quan (HS) và Hệ thống Thương mại Quốc tế Tiêu chuẩn (SITC). Tiếp cận dữ liệu theo chuỗi thời gian và cho phép khả năng tải tài liệu gốc. Tính linh hoạt cho phép người sử dụng đưa ra các tình huống giả định về lộ trình cắt giảm thuế. Cho phép chia sẻ thông tin tra cứu với người dùng khác
MAcMap bao gồm 6 chuyên mục nội dung sau:
1/Quick Search (Tra cứu nhanh): Cho phép tra cứu đơn giản, tập trung vào một sản phẩm cụ thể và nước cụ thể. Ngoài ra mục này còn có các thông tin chi tiết về quy tắc xuất xứ và các yêu cầu về chứng nhận. Các vấn đề tra cứu: Tìm kiếm thuế quan, tìm kiếm các rào cản phi thuế quan, tìm kiếm các biện pháp phòng vệ thương mại, các hiệp định thương mại và quy tắc xuất xứ, so sánh thuế quan.
2/Avanced Analysis (Nghiên cứu chuyên sâu): Cho phép tra cứu chuyên sâu và thể hiện kết quả trên màn hình. Trước tiên, người dùng có thể tra cứu thuế của đồng thời nhiều sản phẩm và nhiều nước. Tiếp theo, người dùng có thể thực hiện các mô phỏng giảm thuế sử dụng các công thức cắt giảm thuế khác nhau và kết hợp các nhà nhập khẩu/xuất khẩu/sản phẩm. Các vấn đề tra cứu: Phân tích thuế quan, mô phỏng cắt giảm thuế quan, thuế quan GTAP, thuế quan TPP.
3/Raw Data Download (Tải dữ liệu thô): Cho phép người dùng tải một lượng lớn dữ liệu ở các dịnh dạng file khác nhau (Ví dụ Excel, CSV và ZIP). Các vấn đề tra cứu: Tải dữ liệu thuế quan, tải các biện pháp phi thuế, tải các số liệu thương mại.
4/Country Analysis (Phân tích theo nước): Cho phép người dùng tiếp cận thông tin tổng thể về thương mại và tiếp cận thị trường một nước cụ thể. Người dùng có thể tìm hiểu về các rào cản thị trường và vị thế thương mại của nước đó. Các vấn đề tra cứu: Top 50 trao đổi thương mại song phương, top 50 sản phẩm, thuế quan trung bình, chế độ thuế quan theo năm, các ấn phẩm và chỉ số, link các biện pháp phi thuế quan.
5/Options (Lựa chọn): Mục này cho phép người dùng quản lý các dữ liệu thông tin thường xuyên tra cứu trên MAcMap. Các vấn đề tra cứu: Quản lý theo nhóm nước, quản lý theo nhóm sản phẩm, quản lý mặc định (Tra cứu nhanh), tài khoản người dùng.
6/Tài liệu hỗ trợ: Mục này giúp người dùng tìm hiểu chi tiết về nội dung và cách sử dụng công cụ MAcMap. Các vấn đề tra cứu: Hướng dẫn người dùng, học trực tuyến, mức độ sẵn có của dữ liệu, phương pháp, danh mục sản phẩm, thuật ngữ, các link hữu ích Nguồn cung cấp dữ liệu, sơ đồ trang web, các câu hỏi đáp thường gặp.
Lợi ích của Trade Map:Để trả lời các câu hỏi: Quy mô thị trường thế giới cho một loại hàng hóa cụ thể lớn đến mức nào? Xu hướng thay đổi của thị trường đó ra sao (ví dụ thị trường đang tăng hay giảm, bao nhiêu)? Đối với một mặt hàng cụ thể, Việt Nam hiện đang có quan hệ thương mại với những quốc gia nào? Liệu có thể tìm kiếm được thị trường mới hoặc thay thế những thị trường đã có không? Khi tiếp cận thị trường một nước nhập khẩu cụ thể thì sẽ gặp phải những rào cản nào? Đối với mỗi sản phẩm xuất khẩu, có những quốc gia nào đang cạnh tranh với Việt Nam trong việc cung cấp sản phẩm đó cho một nước nhập khẩu cụ thể hoặc cho toàn thế giới? |
THANH HẢI
